به گزارش ایرنا، قانون تمرکز وظایف و اختیارات مربوط به بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی، موسوم به «قانون انتزاع» با هدف یکپارچه‌سازی سیاست‌گذاری زنجیره غذا و محصولات کشاورزی در بهمن ۱۳۹۱ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
به موجب این قانون همه اختیارات، وظایف و امور مربوط به سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، نظارت و انجام اقدامات لازم در حوزه تجارت اعم از صادرات، واردات و تنظیم بازار داخلی محصولات و کالاهای اساسی زراعی، باغی و گیاهان دارویی و همچنین محصولات دامی، طیور و آبزیان و صنایع تبدیلی از وزارت صنعت، معدن و تجارت منفک و به وزارت جهاد کشاورزی واگذار شد.
این قانون از سال ۱۳۹۲ به کندی و ابتدا به طور ناقص به اجرا در آمد؛ تابستان ۱۳۹۸ اجرای آن به مدت ۲ سال معلق شد و بعد از منقضی شدن این دوره، نیمه دوم سال ۱۴۰۰ این قانون در کشور اجرایی و براساس آن سیستم یکپارچه زنجیره غذا و محصولات کشاورزی به وزارت جهاد واگذار شد.
در ابتدای اجرای این طرح تعداد ۳۳ نفر بازرس بسیجی و ۹ نفر از بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان به صورت یکساله در حوزه بازرسی و نظارت بر بازار با سازمان جهاد کشاورزی استان همکاری داشتند که در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ به فعالیت خود با توجه به پایان ماموریت خاتمه دادند.
هم اکنون سازمان جهاد کشاورزی با تمام توان خود و با بهره‌گیری از نیروهای جهادی در حوزه بازرسی و نظارت بر بازار محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی بدون انتقال نیرو، اعتبار و زیرساخت های لازم از وزارت صمت در حال انجام وظیفه است.
حال که حدود ۲ سال از اجرای این طرح می گذرد بازرسان سازمان جهاد کشاورزی با فضای کار آشنا شدند و همواره وضعیت بازار را رصد می کنند.
یکی از بخش‌های مهم در این حوزه، به نظارت بر تامین و توزیع کالاهای اساسی و استراتژیک هم چون نان بر می گردد که نظارت بر نانوایی‌ها هم از زمان اجرای طرح هدفمندسازی یارانه آرد و نان به طور ویژه در دستور کار قرار گرفته است.
به منظور بررسی بیشتر وضعیت نظارت بر بازار و اطلاع از میزان بازرسی‌ها و تخلفات کشف شده با «سامان ربانی مدیر نظارت و بازرسی سازمان جهاد کشاورزی کردستان» گفتگویی انجام داده ایم که شرح آن در ذیل می آید.
ایرنا: با توجه به اینکه یکی از وظایف سازمان جهاد کشاورزی نظارت بر عرضه کالا در بازار است، بفرمایید از ابتدای امسال تاکنون چند مورد بازرسی توسط بازرسان این سازمان انجام شده است؟
ربانی: بازرسان ما همواره اقدام به بازرسی از وضعیت کالا در انبار و مراکز نگهداری کالا، واحدهای تولیدی صنفی، تلویدی صنعتی، توزیعی، عمده و خرده فروش، خدماتی، واحدهای مرغداری، دامداری، فروشگاه های زنجیره ای، کشتارگاه ها و میادین میوه و تره‌بار می کنند و از ابتدای سال جاری تا هشتم آذرماه ۶ هزار و ۱۳ مورد بازرسی از واحدهای مذکور انجام شده که از این تعداد هزار و ۴۸۲ پرونده تخلفاتی با ارزش ریالی ۲۰۳ میلیارد ریال تشکیل و به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شده است. از مجموع بازرسی های انجام شده هم ۲ هزار و ۲۲۶ مورد در قالب طرح های نظارتی هم چون شمیم مهر، فجر تا فطر، ویژه ماه مبارک رمضان در استان انجام شده است.
ایرنا: براساس این تعداد بازرسی انجام شده وضعیت واحدهای صنفی و غیرصنفی استان در رعایت قوانین و مقررات را چگونه ارزیابی می کنید؟
ربانی: واقع بینانه به موضوع بازرسی و نظارت بر واحدهای صنفی مرتبط با بازار محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی بپردازیم، با توجه به تنوع، گستردگی بازار در این حوزه، این سازمان در راستای اختیارات قانونی و انجام شرح وظایف تعریف شده به کمک سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف و اتحادیه های تخصصی نیاز دارد.
اما مهمترین ابزار کارآمد و موثر در مسیر برخورد با تخلفات صنفی، مشارکت و همراهی مردم استان است که اقشار مختلف در صورت مشاهده هرگونه تخلف می توانند با شماره تلفن‌های ۱۲۴ و ۱۳۵ تماس بگیرند.
ایرنا: به نقش مردم در نظارت بر بازار اشاره کردید؛ امسال مردم تاکنون چه میزان مشارکت در اعلام گزارش هایی از تخلف واحدهای موجود در بازار داشتند؟
ربانی: از ابتدای سال جاری تا ابتدای آذرماه از لحاظ تعداد ۱۳۷ مورد شکایت مردمی داشتیم که بعداز بررسی های انجام شده ۴۴ پرونده تخلف در این رابطه تشکیل شد و در حوزه پیگیری شکایات مردمی در زمینه بازار محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی به صورت مشترک با استان اصفهان رتبه سوم کشوری را کسب کرده ایم و استان کردستان کمترین تعداد شکایات مردمی رسوبی در سامانه "سیمبا" را داشته و از این نظر رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده و این موارد بیانگر اهمیت قائل شدن برای نظرات و شکایات مردمی است لذا انتظار می رود مردم بیش از گذشته در رصد بازار و اعلام موارد تخلف ما را یاری کنند.
ایرنا: آیا مردم پیگیر نتیجه شکایت های خود می شوند؟ بیشتر شکایت های مردمی هم مربوط به چه نوع تخلفی است؟
ربانی: بله عموما افرادی که به اداره بازرسی و نظارت بر بازار محصولات کشاورزی در شهرستان ها و مدیریت بازرسی و نظارت بر بازار محصولات کشاورزی در سازمان جهاد کشاورزی مراجعه می کنند نتیجه اقدامات قانونی در راستای شکایت ثبت شده به شاکی اعلام می شود.
عدم درج قیمت، گران فروشی، کم فروشی و عرضه خارج از شبکه عمده تخلفات حادث شده در بازار محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی است.
ایرنا: یکی از اقداماتی که در ارتباط با برخورد با متخلفان در بازار انجام می شود اعمال جریمه نقدی است، برای تعداد تخلف احراز شده چه میزان جریمه اعمال شده و آیا به نظر شما این مسئله توانسته بازدارنده باشد؟ یعنی جریمه می تواند مانع از تکرار تخلف شود و آیا واحدهایی که در یک ماه مرتکب تخلف شدند ماه آینده مجددا از آنها بازرسی به عمل می آید تا از عدم تکرار آن اطلاع پیدا کنید؟
ربانی: جریمه تا حدودی بازدارندگی خواهد داشت باید این فرهنگ احترام به حقوق مصرف کننده در میان صنف‌ها و اتحادیه‌های تخصصی نهادینه شود. با توجه به گستردگی حوزه بازار محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی و کثرت واحدهای صنفی مجاز و غیر مجاز در این حوزه امکان رصد و بازرسی مجدد از واحدهای متخلف مقدور نیست اما اولویت بازرسی با شکایات مردمی ثبت شده است.
ایرنا: یکی از واحدهای مهم خبازی ها هستند که بعد از اجرای طرح هدفمندسازی یارانه آرد و نان هم این واحدها بیشتر مورد توجه قرار گرفتند و در یک هفته اخیر هم سامانه ای با عنوان« نظر» در کشور راه اندازی شده است در ارتباط با این سامانه توضیح دهید که مردم به چه صورتی از طریق آن می توانند نظرات خود را ثبت کنند و تاثیر این کار آنها چه خواهد بود؟
ربانی: سایت نظر به آدرس Nazar.ir این امکان را برای شهروندان فراهم کرده تا در کوتاه ترین زمان ممکن به نزدیکترین نانوایی های اطراف خود دسترسی داشته باشید و به طور برخط تجربه خرید خود را ثبت کنید. با استفاده از برنامه کاربردی نظر می توان میزان رضایت خود را بر اساس نقاط قوت و ضعف نانوایی، پس از خرید نان را اعلام کرد. این برنامه از طریق وب قابلیت بهره برداری را دارد و تاکنون این برنامه با قابلیت اجرا در تلفن همراه فعال نشده است. سایت نظر به سکوی مدیریت هوشمند نان یا همان نانینو متصل است.
ایرنا: هنوز هم نارضایتی نسبت به کیفیت نان وجود دارد به نظر شما وجود این سامانه تاثیری در افزایش کیفیت نان خواهد داشت؟
ربانی: بله همچنان نسبت به کیفیت نان اعتراضاتی وجود دارد و امیدواریم با وجود راه‌اندازی سایت نظر شاهد انتقال نظرات و پیشنهادات مردمی در خصوص کیفیت نان در واحدهای خبازی باشیم؛ البته در خصوص کیفیت نان عوامل و مقادیر مشخص متعددی تاثیرگذار اند و دستگاه‌های مختلفی هم در حوزه بازرسی و نظارت بر کیفیت آرد و نان دخیل هستند که باید به این موارد هم توجه کرد.
ایرنا: افزون بر سازمان جهاد کشاورزی چه نهادهای دیگری در استان به سامانه نظر دسترسی دارند؟ و بعد از چه بازه زمانی اقدام به بررسی نظرات مردم می کنید و در صورت اعتراض نسبت به عملکرد یک واحد نانوایی چه اقداماتی را انجام می دهید؟
ربانی:فعلا هیچ دسترسی در خصوص بهره‌برداری از این سایت به حوزه بازرسی و نظارت بر بازار داده نشده است و به محض اینکه دسترسی برای ما ایجاد شود بی شک اطلاع رسانی لازم در ارتباط با نحوه فعالیت و عملکرد آنرا خواهیم کرد.