به گزارش خبرنگار ایرنا، کاظم جلالی شامگاه یکشنبه در نشستی با استاندار گیلان و فعالان اقتصادی این استان که در راستای توسعه دیپلماسی بین استانی به روسیه سفر کرده‌اند، افزود: وزیران راه و شهرسازی ایران و حمل و نقل روسیه در این نشست، گزارش‌هایی درباره آخرین وضعیت کریدور شمال – جنوب به روسای جمهوری ارائه کردند که با تأکید روسای جمهوری دو کشور بر شتاب بخشی به روندها همراه بود.
در این نشست که در سالن تشریفات سفارت ایران در مسکو برگزار شد، جلالی خاطرنشان کرد: عملیات ساخت راه‌آهن رشت - آستارا به عنوان حلقه مفقوده مسیر ریلی غربی کریدور شمال – جنوب با همکاری طرف‌های ایرانی و روس در آینده نزدیک آغاز خواهد شد و در سال ۲۰۲۷ میلادی به پایان خواهد رسید.
سفیر ایران در روسیه در ادامه، نقش ایجاد رسانه و شبکه تلویزیونی به زبان روسی را در ایجاد شناخت مردم و بازرگانان روسیه را مهم توصیف و تصریح کرد: همه ظرفیت‌های ایران را نمی‌توان با سخنرانی و رفت‌وآمد گروه‌های تجاری به جهان از جمله کشور روسیه معرفی کرد.
وی یادآور شد: شبکه‌های تلویزیونی به زبان‌های مختلف در سال‌های گذشته در کشورمان راه‌اندازی شده است اما شبکه به زبان روسی، مغفول مانده است.
جلالی در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های استان گیلان و پیوندهای تاریخی این استان با برخی مناطق روسیه از جمله آستراخان، رفع مشکلات موجود از جمله موانع گمرکی را در جهش مبادلات تجاری میان ایران و روسیه مؤثر دانست.
استاندار گیلان نیز در این نشست از تلاش برای ارتقای ظرفیت ترخیص کامیون‌های حمل بار در مرزهای این استان سخن گفت و اظهار داشت: این استان به دنبال آن است که در تعامل با کشور همسایه، جمهوری آذربایجان و همچنین افزایش ظرفیت تردد، مدت زمان انتظار برای عبور محموله‌های بار از مرز را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
اسدالله عباسی با اشاره به تلاش‌ها برای بهره‌برداری از خط آهن رشت – بندر کاسپین در ماه‌های آینده، بر لزوم خرید کشتی‌های رو رو و جرثقیل‌های بزرگ و تجهیز این بندر برای فعال سازی ظرفیت‌های مسیر ترکیبی ریلی – آبی کریدور شمال – جنوب تأکید کرد.
وی با اشاره به اولویت توسعه مناسبات با کشورهای همسایه در سیاست خارجی دولت سیزدهم اظهار داشت: با سیاست توسعه مناسبات با همسایگان، شرایط برای توسعه روابط با کشورهایی همچون روسیه هموار است و از این رو، باید از این فرصت در راستای منافع ملی بهره گرفت.
استاندار گیلان با اشاره به ظرفیت‌های این استان در بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعتی و گردشگری، گفت که این استان از ظرفیت خوبی برای نقش آفرینی در توسعه مبادلات تجاری با کشورهای همسایه از جمله روسیه برخوردار است.
وی در ادامه با اشاره به کاهش سطح تراز آب دریای خزر طی سال‌های گذشته، کاهش آب ورودی از رودخانه ولگا از روسیه را در شکل‌گیری این وضعیت بسیار مهم دانست و گفت: متأثر از این وضعیت، ظرفیت بنادر دریای خزر کاهش یافته است که باید در این زمینه چاره اندیشی کرد.
استاندار گیلان که در رأس هیاتی متشکل از حدود ۴۰ نفر از فعالان اقتصادی و تجار این استان به روسیه سفر کرده است، در ادامه برنامه‌های این سفر در استان آستراخان و جمهوری داغستان روسیه، با مقامات دولتی و فعالان بخش خصوصی این مناطق دیدار و گفت و گو خواهد کرد.
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران پنجشنبه ۱۶ آذرماه ۱۴۰۲ سفری چند ساعته به مسکو داشت. این سفر حدود یکسال و ۱۱ ماه پس از سفر نخست آیت الله ابراهیم رئیسی به مسکو انجام شد.
پیش از این، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص سفر یک روزه آیت الله رئیسی به مسکو در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: ۱۶ آذر ۱۴۰۲ طی سفری کوتاه، مذاکرات و دیدار کاری مهم روسای جمهور ایران و روسیه در کرملین مسکو به مدت پنج ساعت انجام شد.
حسین امیرعبداللهیان ادامه داد: بخش مهمی از مذاکرات بر موضوع فلسطین تمرکز داشت. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در خصوص سایر موضوعات مورد گفت‌وگو گفت: مناسبات دوجانبه شامل امور بانکی- پولی، ترانزیت، راه آهن، همکاری نیروگاهی، کشاورزی، انرژی، علمی، دانشگاهی، فناوری، گردشگری، صنعت…) و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مورد توجه و پیگیری دو رئیس‌جمهور قرار گرفت.
کریدور شمال – جنوب که در آغاز راه، محصول اراده و عزم روسیه، ایران و هند در سال ۲۰۰۰ میلادی برای ایجاد گذرگاه حمل و نقل بار بود، در طول سال های بعد، شاهد پیوستن شمار دیگری از کشورها به این مسیر ترانزیتی بود.
آنچه برای این کشورها در پیوستن به این مسیر ترانزیتی انگیزه بخش بود این بود که مسیرهای متداول برای ارسال کالا از هند به سمت سن پترزبورگ روسیه که از کانال سوئز عبور می‌کند، حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد اما کریدور ایران در این مسیر تنها هفت هزار و ۲۰۰ کیلومتر است که بهره گیری از این ظرفیت، ۴۰ درصد زمان ترانزیت و ۳۰ درصد هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد.
پیش از این، مقام های دو کشور از اراده تهران و مسکو برای بهره گیری از ظرفیت کریدور شمال – جنوب در همه عرصه ها از جمله حمل غلات سخن گفته اند.
از آن جمله، ولادیمیر کاشین رئیس کمیسیون کشاورزی دومای دولتی روسیه پیش از این گفت: بنا بر توافق سران دو کشور، ایران به قطب ترانزیت غلات تبدیل می شود و تکمیل کریدور شمال – جنوب نقش مهمی در همکاری های دو کشور در این راستا خواهد داشت.
رئیس‌جمهوری روسیه پنجم مردادماه ۱۴۰۲ در دومین مجمع اقتصادی و بشردوستانه روسیه و آفریقا در سن‌پترزبورگ روسیه از کشورهای غربی به خاطر آنچه به بن بست کشاندن توافق غلات خواند، انتقاد کرد و گفت: این کشور مصمم است از کریدور شمال – جنوب برای تحویل کالا به آفریقا بهره گیرد. ولادیمیر پوتین افزود: این کریدور حمل‌ونقل امکان تحویل راحت کالا به آفریقا و بازگشت را فراهم می کند و در این راستا از آن بهره خواهیم گرفت.
پیش از این مقامات دو کشور اعلام کرده اند که تفاهم قبلی ایران و روسیه برای خط ریلی رشت- آستارا با استاندارد بین‌المللی در حال اجرا است. اخیرا سفیر ایران در روسیه، شایعه ها درباره عقب نشینی روس ها از اجرای قرارداد رشت – آستارا را رد کرده است.
این توافقنامه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ و پس از سخنرانی آیت الله «سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران و «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری فدراسیون روسیه بین نمایندگان دو کشور به امضا رسید.
مسیر غربی کریدور شمال – جنوب که کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را شامل می‌شود، از نظر ریلی دارای یک حلقه مفقوده‌ای به مسافت ۱۶۲ کیلومتر بین رشت و آستارا بود که با امضای این توافق و احداث این مسیر ریلی عملاً جنوب آسیا از طریق ارتباط ریلی بین سن پترزبورگ و خلیج فارس به شمال اروپا متصل خواهد شد.