به گزارش ایرنا؛ فرش این کالای هنری و صنعتی با قدمتی سه هزار ساله یکی از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین هنرهای ملی است که به عنوان یک پشتوانه فرهنگی و سنتی برای ما ایرانی‌ها محسوب می‌شود.
فرش‌هایی که در گوشه گوشه ایران و در روستاها و شهرهای مختلف به دستان زنان و مردان هنرمند و هنردوست بافته می‌شود، بیانگر چکیده‌ای از فرهنگ، هنر، سنت، آداب و رسوم این سرزمین کهن است که رج به رج با هزاران امید بافته شده و در جلوی دید مردم قرار می‌گیرد.
همدان سرزمین تاریخ و تمدن ایران زمین چون شهرهای دیگر در دل خود فرش‌هایی دارد که رنگ و طرح و نقش آنها حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد و در میان آنها، فرش ملایر یکی از اصلی‌ترین هنرهای دستی است که از گذشته‌های دور در منازل مردم به ویژه روستاها، بافته شده و یک میراث گرانبها از گذشتگان است.
فرش‌های ملایر دارای نقش و نگارهای بی‌شماری است که چهار نقش آن در کشور بسیار مطرح و برند ملی است، نقش فرش پیچ دره جهانی جوزان، نقش ماهی روستاهای منطقه ازندریان و شهر ازندریان، نقش چهار چنگ کسب و ننج و نقش فرش روستای میشن از جمله نقش فرش‌های مطرح این شهرستان است که سه نقش فرش پیچ دره جوزان، نقش ماهی ازندریان و چهار چنگ کسب و ننج در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده‌اند.
در این میان قالی یا فرش دستباف ازندریان که فرشی بسیار مرغوب، باکیفیت و طراحی زیبا و چشم‌نواز است از الیاف طبیعی پشم و به دست بانوان هنرمند ازندریان بافته می‌شود و با نقش بسیار زیبایی که دارد، سطح خانه را با رنگ‌های زیبا تزئین و فضای دل‌انگیز و آرامش‌بخشی در خانه به وجود می‌آورد.
ضخامت و سنگینی، کیفیت، دوام و عمر بالا، ساده‌بافی، ارزان بودن و استفاده از مواد اولیه مرغوب و رنگرزی طبیعی و زیبایی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد فرش ازندریان با نام "ماهی ریزه" است که مورد توجه تاجران کشورهایی نظیر آمریکا، آلمان و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قرار دارد.
برای آنکه فرش چون گذشته بتواند آن جایگاه و ارزش واقعی خود را در میان مردم پیدا کند، باید اقداماتی مهم و درخور توجه صورت گیرد و یکی از مهمترین اقدامات برای حفظ این هنر اصیل، آموزش و معرفی آن به حوزه کودک و نوجوان است که نباید مورد غفلت واقع شود و همه نهادهایی که با کودکان و نوجوانان سر و کار دارند باید در این عرصه فعالیت‌هایی خلاقانه انجام دهند.
در کنار این آموزش‌ها نیز برگزاری جشنواره‌ها، مسابقات، نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و بهره‌گیری از خلاقیت و ایده‌های نو از طرف فعالان حوزه فرهنگ و هنر و اقتصاد می‌تواند در حفظ و پویایی این هنر موثر باشد.
یکی از رسالت‌های مهم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تقویت خرده فرهنگ‌ها، هنرها و احیای سنت‌ها و آداب و رسوم‌های این سرزمین مادری است که با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در این نهاد فرهنگی وظیفه مهمی را بر عهده مربیان مراکز در سراسر کشور گذاشته که با خلاقیت و ابتکار خود در احیا و بازآفرینی هر آنچه که میراث گذشتگان و بخشی از هویت ملی ما بوده، بکوشند و آنها را به کودکان و نوجوانان معرفی کنند.
با توجه این رسالت مهم مرکز فرهنگی و هنری شهر ازندریان همزمان با فرا رسیدن هفته پژوهش و فناوری و با توجه به برنامه‌های محوری کانون در شناخت اقلیم و خرده فرهنگ‌های هر منطقه و شناسایی و معرفی آنها به کودکان و نوجوانان، برنامه‌ای با عنوان "ماهی ریزه" با هدف معرفی و شناخت هنر قالیبافی و فرش شهر ازندریان که به نام "ماهی ریزه" در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت ملی شده است، اجرا و این برنامه پژوهشی در چند مرحله برگزار شد.
"لیلا عباسی" مربی مسئول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ازندریان در این رابطه تحقیقات میدانی خود را از مردم شهر و چند هنرمند قالیباف انجام و ضمن گفتگو با هنرمندان حوزه فرش، نسبت به برگزاری این برنامه اقدام کرد.
در میان این هنرمندان، بانویی است با شهرت "حاجیه زهرا" که یکی از زنان برجسته و هنرمند قالیباف شهر ازندریان است؛ از دوران کودکی پا به پای مادر و خانواده با هنر قالی بافی و گلیم‌بافی آشنا شده و اطلاعات زیادی در مورد سبک و نقشه ماهی فرش ازندریان، رنگ و رنگرزی و مراحل بافت فرش دستباف دارد.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ازندریان برای معرفی این هنر اصیل شهر ازندریان با همکاری مدرسه دخترانه شهید مطهری کار پژوهش و آموزش خود را با ۳۵ نفر از دانش‌آموزان انجام داد.
در این طرح پژوهشی از دانش‌آموزان پایه چهارم خواسته شد که درباره این هنر زیبای منطقه خود از افرادی که در خانواده و اطراف خود می‌شناسند، تحقیقاتی در مورد نقش، طرح و رنگ قالی "ماهی ریزه" انجام داده و بعد از انجام این مرحله الگویی از قالی دستبافت را بر روی کاغذهای شطرنجی طراحی و رنگ‌آمیزی کنند و به کانون بیاورند.
در برنامه "ماهی ریزه"، ضمن معرفی چند کتاب به دانش‌آموزان، حاجیه زهرا از علاقه‌اش به قالیبافی گفت و از اینکه از دوران کودکی که هم سن و سال این دانش‌آموزان بوده و در کنار مادرم قالیبافی را یاد گرفته و شروع به بافتن فرش کرد.
با توضیحات حاجیه زهرا دانش‌آموزان از نزدیک با دار قالی، رنگ، نقشه و تعداد رج و گره آشنا شدند و سوالات خود را از بانوی هنرمند پرسیدند و حاجیه زهرا به دختران قول داد که یک کارگاه کوچک قالی بافی برای دختران علاقه مند به این هنر دایر کند و همه فوت و فن قالیبافی را به آنها یاد دهد.
شیرین‌ترین قسمت این برنامه قصه‌گویی حاجیه زهرا برای دختران بود و در پایان این برنامه دختران از نمایشگاه نقش قالی که خودشان در کاغذهای شطرنجی طراحی کرده بودند، دیدن کرده و این روز یکی از خاطره‌انگیزترین روزها برای دانش‌آموزان به گفته خودشان بود.
به گزارش ایرنا؛ فرش ازندریان یک میراث ماندگار، زیبا و پرنقش و نگاری است که به دست بانوان هنرمند این دیار بافته شده و دیده مردم دنیا را با زیبای‌هایش خیره می‌کند، فرشی که نقشه آن معروف به نقش ماهی است و حاشیه آن سفید و رنگ متن آن قرمز رنگ است و اندازه آن ۲ در سه و تعداد گره آن ۵۵۰ و تعداد رج آن ۹۳۰ عدد نخ است.