به گزارش ایرنا، ورزش واترپلو در دهه ۱۸۷۰ در بریتانیا اختراع و نخستین قواعد آن در اسکاتلند و انگلیس ایجاد شد، اولین بازی بینالمللی واترپلو بین تیمهای ملی این ۲ کشور در سال ۱۸۹۰ در لندن برگزار و با پیروزی اسکاتلند به پایان رسید.
واترپلو به معنای «چوگان آبی» است، این رشته به عنوان نخستین ورزش گروهی در سال ۱۹۰۰ وارد المپیک شد که با قهرمانی بریتانیا همراه بود.
از سال ۱۳۱۸ کمیتهای با عنوان کمیته شنا تشکیل شد که ریاست آن را فتح الله امیرعلائی برعهده داشت و تشکیلات ورزش شنای کشور را سرپرستی کرد و در سال ۱۳۴۹ تیم واترپلوی ایران برای نخستین بار در بازیهای آسیایی بانکوک شرکت کرد و مقام چهارم را به دست آورد.
دهه ۶۰ بود که واترپلو به ورزشهای همدان اضافه شد، هر چند به صورت حرفهای فعالیت نداشت اما جزو رشتههای جذاب به شمار میرفت.
سال ۱۳۸۲ این ورزش به صورت منسجم در همدان سازمان یافت، شاهین زائری زاده واترپلو را سازماندهی کرد، مربیای که برای ورزشکاران رشتههای آبی چهرهای شناخته شده است و در این سالها با وجود فقر امکانات شیرجه، همچنان این ورزش را سرپا نگه داشت.
گفت وگوی ایرنا با رئیس واترپلو استان همدان را با هم بخوانید.
ایرنا:ورزشکاران رشته واترپلو چه مهارتی باید داشته باشند؟
زائری زاده: برای انجام ورزش واترپلو ورزشکار باید در بعضی کارها مهارت داشته باشد. اولین فاکتور لازم برای شروع این ورزش، مهارت در شنا است. در این ورزش، بازیکنان باید بتوانند طول ۳۰ متری استخر را بارها و بارها شنا کنند.
نوع شنا کردن بازیکنان واترپلو با شنای کلاسیک متفاوت است. در این روش بازیکنان از یک استیل آزاد استفاده میکنند به طوری که هنگام شنا کردن همیشه سر آنها از آب بیرون خواهد بود تا بتوانند بر بازی مسلط باشند.
مهارت دومی که بازیکنان باید به دست آورند، شیوه کنترل توپ با یک دست است. همچنین این ورزشکاران باید بتوانند توپ را با هر دو دست خود کنترل کنند.
مهارت دیگری که ورزشکاران رشته واترپلو باید داشته باشند، نوعی پا دوچرخهاست که در آن حرکات پا به صورت دایره وار انجام میشود. در این حرکت که ورزشکاران از آن برای نگه داشتن خود روی سطح آب استفاده میکنند، انرژی بسیار کم مصرف میشود. ورزشکاران ورزش واترپلو باید از تمرکز و سرعت عمل بالایی برخوردار باشند تا بتوانند بر تیم حریف غلبه کنند.
ایرنا: به طور قطع دارای قوانین خاصی است؟
زائری زاده: همینطور است. هر تیم از ۱۳ بازیکن تشکیل شده که شامل هفت بازیکن اصلی و ۶ بازیکن ذخیره است. بازیکنان اصلی شامل یک دروازه بان و ۶ بازیکن زمین هستند.
این ۶ بازیکن میتوانند هم در نقش حمله و هم در نقش دفاعی ظاهر شوند و جای مخصوص به خود ندارند. یکی از قوانین مهم واترپلو این است که بازیکنان زمین اجازه ندارند توپ را با دو دست بگیرند و باید آن را فقط با یک دست کنترل کنند.
در فاصله دو متری از دروازه بانهای هر تیم نشانههایی به نام خط دو متری وجود دارد. بازیکنان تیم مقابل اگر توپ نداشته باشند نباید وارد این محوطه شوند. مدت زمان بازی برای آقایان در چهار ست هشت دقیقهای و برای خانمها چهار ست چهار تا ۶ دقیقهای است.
ایرنا:این ورزش چه فوایدی دارد؟
زائری زاده: واترپلو ورزشی آبی و تیمی است، از یک طرف باعث بروز آثار ورزش شنا میشود و از طرف دیگر اثر مفید ورزشهای توپی را به همراه دارد، بازیکنان این رشته باید از قدرت و سرعت بالایی برخوردار باشند.
واترپلو ورزشی آبی و تیمی است، از یک طرف باعث بروز آثار ورزش شنا میشود و از طرف دیگر اثر مفید ورزشهای توپی را به همراه دارد، بازیکنان این رشته باید از قدرت و سرعت بالایی برخوردار باشند.
در ورزش واترپلو تمام اعضای بدن مانند یک زنجیر عمل میکنند. یعنی ورزشکار باید از تمام عضلات خود کمک بگیرد تا بتواند نیروی لازم را به توپ وارد کند. اعضای مختلف بدن مثل دستها، لگن و پاها باید بتوانند حرکات چرخشی خاصی را انجام دهند. بنابراین علاوه بر قدرت، انعطاف پذیری نیز در ورزش واترپلو لازم و ضروری است.
بعضی از حرکات باعث میشود سرعت توپ افزایش یابد مثل چرخش مناسب در ناحیه کمر و شانه و همچنین قدرت به عقب بردن بازوها و آرنج و توانایی خم کردن مچ دست. به دست آوردن مهارت در این زمینهها نیاز به تمرین فراوان دارد. بازیکنان علاوه بر قدرت و انعطاف پذیری باید از تمرکز کافی و قدرت طراحی نقشه برای تسلط بر حریف هم برخوردار باشند.
بنابراین به طور خلاصه میتوان گفت که ورزش واترپلو دارای اثرهای مفید همچون افزایش قدرت بدنی به خصوص در ناحیه عضلات ران، بازوها و مچ دست، افزایش قدرت تمرکز، هماهنگی و طراحی نقشه، افزایش انعطاف پذیری و افزایش سرعت عکس العمل در پاسخ به محرکها است.
ایرنا:در این سالها واترپلو چه شرایطی داشت؟
زائری زاده: شرایط به گونهای پیش رفت که مورد حمایت قرار نگرفت. ورزشکاران زیادی را آموزش دادیم اما به دلیل نادیده گرفته شدن، رها کردند و رفتند.
ایرنا:نیازهای اصلی این ورزش در همدان چیست؟
زائری زاده: ما استخر اختصاصی و استخر ۵۰ متری نداریم در حالی که نیاز یک شناگر و واترپلو است.
زمانی توانستیم با همین نبود امکانات رتبه ششم کشور را کسب کنیم. دوره قبل هم این ورزش نادیده گرفته شد. اما با روی کار آمدن هیات جدید به دنبال احیای دوباره این ورزش هستیم.
ایرنا:آیا به خاطر هزینهها بود که تعطیل شد؟
زائری زاده: بخشی به خاطر هزینه بود. حداقل باید ۲۰ نفر در قالب تیم اعزام شوند که نیازمند هزینه است. ما استخری نیاز داریم که عمق ۱۸۰ داشته باشد. به این دلیل که استانداردها را نداریم، نمیتوانیم به صورت قانونی بازی کنیم و فضای لازم را نداریم.
ایرنا:از نظر مربی چطور؟
زائری زاده: از لحاظ مربی که مشکلی نداریم. در دوره اخیر فدراسیون بیشترین سهمیه شرکت کننده را داشته است. ۶ مربی در دوره داشتیم که دوره را با موفقیت سپری کردند. ما افرادی را در هیأت داریم که همگی دلسوزانه کار میکنند. دنبال توسعه واترپلو در اقصی نقاط استان هستیم. امیدوارم روزی برسد که قول و وعده مدیران ورزش استان به ثمر برسد و بتوانیم این ورزش را به خوبی توسعه بدهیم.
ایرنا:گویا دورههای مربیگری گذر از هفت خوان رستم است؟
زائری زاده: دقیقا. نباید مربیگری واترپلو را دست کم گرفت. نیاز است چند مرحله را سپری کرد تا مربیگری واترپلو صادر شود.
ایرنا:وضعیت استخرها را چطور میبینید؟
زائری زاده: باید مدارس شنا را راهاندازی کرد. با این برنامه میتوانیم سازماندهی خوبی در ورزشهای آبی داشته باشیم. آموزش و پرورش در این مسیر میتواند کمک شایانی به ما داشته باشد به خصوص اینکه دارای استخر است. متاسفانه برخی بهره برداران اینکاره نیستند و فقط برای درآمدزایی استخر اجاره میکنند. برخی به دلیل بیتجربگی از هر کاری استفاده میکنند که هزینهها را کاهش بدهند. اما کسانی که عمری در این ورزش بودهاند، این کار را نمیکنند.
ایرنا:چه برنامههایی برای توسعه ورزش واترپلو دارید؟
زائری زاده: مهمترین کار شناسایی استعدادهاست. مربی توانمند بهاندازه کافی داریم. فقط نیاز به امکانات و همچنین استعدادیابی داریم.