به گزارش ایرنا اصلاح الگوی کشت یک طرح ضروری و حیاتی برای استان کهگیلویه و بویراحمد است. با توجه به اقداماتی که تاکنون انجام شده، این استان در مسیر تحقق اهداف این طرح گامهای موثری برداشته است. با ادامه این روند و رفع چالشهای موجود، میتوان شاهد نتایج مثبت این طرح در زمینههای مختلفی مانند افزایش راندمان تولید، کاهش مصرف آب و تامین امنیت غذایی باشیم.
ضرورت و اهمیت:
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی بخش کشاورزی استان، محدودیت منابع آب است. اگر چه کهگیلویه و بویراحمد از استان های پر آب ایران به حساب می آید اما برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی، منجر به افت سفرههای آب زیرزمینی و بروز مخاطرات زیستمحیطی شده است.
جمعیت استان در حال افزایش است و این موضوع، نیاز به تولید بیشتر مواد غذایی را به دنبال دارد. با توجه به محدودیت منابع آب و زمین، اصلاح الگوی کشت به منظور افزایش راندمان تولید و تامین امنیت غذایی ضروری است.
اراضی کشاورزی استان به دلیل فرسایش خاک، تغییر کاربری و ساخت و سازها در حال کاهش است. این موضوع، ضرورت استفاده بهینه از اراضی موجود و افزایش راندمان تولید را بیش از پیش آشکار میکند.
سید علی معتمدی پور؛ رئیس جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص گفت: "اصلاح الگوی کشت در حال حاضر مهمترین سیاست کلان دولت در حوزه آب است که نتیجه آن تامین پایدار امنیت غذایی خواهد بود.
وی ادامه داد: با توجه به محدودیت منابع آب، افزایش بیرویه جمعیت و کاهش اراضی مستعد به عنوان چالشهای جدی تامین غذای کشور، بدون نقشه راه و نسخه علمی نمیتوانیم با این چالشها مقابله کنیم.
در همین زمینه اجرای سیستمهای آبیاری تحت فشار و اصلاح الگوی کشت و همچنین اقدامات موثر آبخیزداری سیاستهای راهگشایی هستند که به خوبی در این استان در حال اجرا بوده و توفیقات خوبی هم حاصل شده است."
وی با اشاره به محدودیت منابع آب، افزایش بیرویه جمعیت و کاهش اراضی مستعد به عنوان چالشهای جدی تامین غذای کشور، اظهار کرد: بدون نقشه راه و نسخه علمی نمیتوانیم با این چالشها مقابله کنیم و در همین زمینه اجرای سیستمهای آبیاری تحت فشار و اصلاح الگوی کشت و همچنین اقدامات موثر آبخیزداری سیاستهای راهگشایی هستند که به خوبی در این استان در حال اجرا بوده و توفیقات خوبی هم حاصل شده است.
معتمدی پور گفت: ۸۶ هزار هکتار اراضی آبی در بخش زراعی و باغی در استان وجود دارد که تامین آب این زمینه وظیفه سازمان جهاد کشاورزی است و کاهش مصرف آب و راندمان آبیاری وظیفه مهمتر این سازمان است.
اقدامات انجام شده:
تاکنون اقدامات متعددی در راستای اجرای طرح اصلاح الگوی کشت در این استان انجام شده است. تجهیز اراضی دیم برای آبی شدن، مطالعه و تجهیز شبکههای آبیاری نوین، اجرای کانالهای آبیاری و انتقال آب، و اصلاح الگوی کشت در سطح ۱۴۵ هزار هکتار از جمله این اقدامات هستند.
معتمدی پور، رئیس جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، در ادامه به تشریح برنامههای این سازمان برای افزایش راندمان تولید، استفاده بهینه از منابع آب و ارتقای زیرساختهای کشاورزی در استان پرداخت.
تجهیز ۱۵ هزار هکتار از اراضی دیم برای آبی شدن
وی با اشاره به اهمیت افزایش راندمان تولید و استفاده بهینه از منابع آب، از تجهیز ۱۵ هزار هکتار از اراضی دیم استان برای آبی شدن خبر داد. معمتمدی پور گفت: "این اراضی پس از تجهیز به شبکههای آبیاری نوین، تحت کشت محصولات کمآببر و با ارزش اقتصادی بالا قرار خواهند گرفت."
مطالعه و تجهیز ۵۵ هزار هکتار به شبکههای آبیاری نوین
رئیس جهاد کشاورزی استان همچنین از مطالعه و تجهیز ۵۵ هزار هکتار از اراضی استان به شبکههای آبیاری نوین خبر داد. وی افزود: "مطالعات لازم برای تجهیز این اراضی به شبکههای آبیاری نوین انجام شده و در حال حاضر در مرحله تجهیز و اجرا قرار دارند. اجرای این طرح به افزایش راندمان آبیاری تا ۸۰ درصد و صرفهجویی قابلتوجهی در مصرف آب کشاورزی منجر خواهد شد."
اجرای ۱۵ کیلومتر کانال آبیاری و ۳۰ کیلومتر خط انتقال آب
معتمدی پور در ادامه به اجرای سالانه ۱۵ کیلومتر کانال آبیاری و ۳۰ کیلومتر خط انتقال آب به منظور توزیع عادلانه آب و ارتقای زیرساختهای آبیاری در استان اشاره کرد. وی گفت: "اجرای این طرح به بهبود مدیریت منابع آب و افزایش راندمان آبیاری در اراضی کشاورزی کمک خواهد کرد."
اصلاح الگوی کشت در سطح ۱۴۵ هزار هکتار:
رئیس جهاد کشاورزی استان از اصلاح الگوی کشت در سطح ۱۴۵ هزار هکتار از اراضی استان خبر داد. وی با بیان اینکه این طرح با توجه به شرایط اقلیمی، منابع آب و ذائقه کشاورزان در حال انجام است، افزود: "در این طرح، کشت محصولات کمآببر و با ارزش اقتصادی بالا جایگزین کشت محصولات پرآببر و کمبازده میشود. تاکنون ۸۶ درصد از تعهدات استان در زمینه اصلاح الگوی کشت محقق شده است."
چالشها:
با وجود اقدامات مثبت انجام شده در زمینه اصلاح الگوی کشت در استان کهگیلویه و بویراحمد، چالشهایی نیز پیش روی اجرای این طرح وجود دارد که برای دستیابی به اهداف نهایی، نیازمند توجه و رفع آنها است.
نیاز به اعتبارات برای اجرای شبکههای آبیاری نوین و ضرورت انسجام و هماهنگی بین دستگاههای مختلف استان از جمله چالشهای پیش روی اجرای این طرح هستند. مسئولان و کارشناسان به چالش هایی مانند کمبود اعتبارات، برخی ناهماهنگی بین دستگاه های دولتی، بی توجهی برخی کشاورزان و ضعف زیرساخت ها اشاره می کنند.
معتمدی پور به چالشهای پیش روی این طرح اشاره کرد و گفت: عدم انسجام و هماهنگی بین دستگاههای مختلف، عدم تمایل کشاورزان به تغییر الگوی کشت، نیاز به آموزش و ترویج، نیاز به اعتبارات قابل توجه، عدم وجود زیرساختهای لازم و نوسانات قیمت محصولات کشاورزی از جمله این چالشها هستند.
نیاز به اعتبارات:
اجرای طرحهای اصلاح الگوی کشت، به ویژه تجهیز اراضی به شبکههای آبیاری نوین، نیازمند اعتبارات قابلتوجهی است. در حال حاضر، اعتبارات تخصیص یافته به این طرح کافی نیست و برای تسریع در اجرای آن، نیاز به تزریق اعتبارات بیشتری از سوی دولت و سایر منابع است.
ناهماهنگی بین دستگاههای مختلف:
اصلاح الگوی کشت یک طرح چندوجهی است که نیازمند همکاری و مشارکت دستگاههای مختلفی از جمله جهاد کشاورزی، آب منطقهای، منابع طبیعی، محیط زیست و استانداری است.در حال حاضر، عدم انسجام و هماهنگی کافی بین برخی از دستگاهها، تا حدی مانع از پیشرفت سریع این طرح شده است.
عدم آگاهی و دانش کافی برخی از کشاورزان:
برخی از کشاورزان به دلیل عدم آگاهی و دانش کافی، تمایل به تغییر الگوی کشت سنتی خود و کشت محصولات کمآببر ندارند. برای رفع این چالش، نیاز به آموزش و ترویج فرهنگ اصلاح الگوی کشت در بین کشاورزان است.
نوسانات قیمت محصولات کشاورزی:
نوسانات قیمت محصولات کشاورزی میتواند انگیزه کشاورزان برای کشت محصولات کمآببر و با ارزش اقتصادی بالا را کاهش دهد. برای حل این مشکل، نیاز به سیاستهای حمایتی دولت برای تضمین قیمت محصولات کشاورزی و ایجاد ثبات در بازار است.
کمبود زیرساختهای لازم:
در برخی از مناطق استان، زیرساختهای لازم برای ترویج کشتهای گلخانهای و سایر روشهای نوین کشاورزی وجود ندارد. توسعه این زیرساختها میتواند به تسریع در اجرای طرح اصلاح الگوی کشت و افزایش راندمان تولید کمک کند.
طرح اصلاح الگوی کشت به عنوان یک ضرورت برای حفظ منابع آب و امنیت غذایی در استان کهگیلویه و بویراحمد در حال اجرا است. با وجود اینکه تاکنون پیشرفتهای قابل توجهی در این زمینه حاصل شده است، اما چالشهای متعددی نیز وجود دارد که باید برای تحقق اهداف طرح برطرف شوند.
عزم و اراده جدی همه دستگاهها و کشاورزان برای رفع این چالشها و مشارکت مردم در تغییر ذائقه و عادتهای غذایی، از جمله عوامل کلیدی در موفقیت این طرح ملی خواهد بود.
با اجرای موفق طرح اصلاح الگوی کشت، میتوان به حفظ منابع آب، افزایش راندمان تولید، امنیت غذایی و توسعه پایدار کشاورزی در استان دست یافت.