به گزارش ایرنا، اینکه زنان در چه سطحی میتوانند حتی در انتخابات مردانه اثرگذار باشند و این اثرگذاری چطور خود را نشان میدهد مقولهای است که نیاز به بررسی از نظر محققان و کارشناسان دارد و آشنایی با این موضوع میتواند در شناخت نقش زن در اجتماع بیشتر و بهتر کمک کند.
حضور آگاهانه زنان در مناسبات نهادهای مدنی، هستههای تصمیمسازی و اجرایی، قانونگذاری و قضایی شاخصهای در بهبود حکمرانی، اصلاح امور و شتاببخشی و تعمیق پیشرفت کشور است و از این منظر زمینهسازی برای حضور کیفی و کمی زنان در جامعه و توانمندسازی آنان اهمیت زیادی دارد تا کفه و وزن اثربخشی سهم این قشر متعالتر شود.
انتخابات بزنگاهی حساس و سرنوشتساز است که در دو سویه انتخاب شوندگی و انتخاب کردن ادبیات خود را میطلبد چرا که هدف از پرسش همگانی برای انتخاب نمایندگان اصلح تحقق مفهوم جمهوریت نظام اسلامی است و از این بین زنان بهعنوان نیمه پیکره جمعیتی باید هویتی رفتاری و وزن موثر خود را در این معادله داشته باشند و این مهم با بهبود فرآیند جامعهپذیری سیاسی، تقویت شبکههای زنانه، ارتقای خودباوری و بسترسازی برای ارجحیت شایستهسالاری در تصاحب کرسیهای و ارکان کلان ،میانه و خرد برای این قشر مهیا میشود.
زنان پس از انقلاب اسلامی توانستند در سایه تفکر و تلاش، جهش بخشی علمی و مشارکتجویی اجتماعی را رقم بزنند و باید از ظرفیتهای مختلف از جمله انتخابات در تقویت این حوزه بهره برد.
خبرگزاری ایرنا در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی با توجه به اهمیت مقوله حضور آگاهانه زنان در سیاست و مشارکت انتخاباتی خانه ملت در سطوح نامزد شدن و رای دادن با برگزاری میزگردی کوشیده است این مهم را در بوته نقد و نظر قرار داده و در خصوص پیامدهای حضور زنان در عرصه رقابتهای بهارستان زوایای پیدا و پنهان این مسئله را واکاوی کند.
به همین دلیل ایرنا اقدام به برگزاری میزگرد بررسی نقش زنان در انتخابات پرداخت که با حضور «اشرف جواهری» مشاور امور بانوان و خانواده دفتر نماینده ولی فقیه در استان مرکزی، «مژگان محمدی نائینی» عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، «سمیه کاظمی» عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان اراک و «عصمت آزاد» معاون پرورشی و تربیت بدنی آموزش و پرورش برگزار شد.
ایرنا: تاثیر نقش زنان در پیروزی انقلاب اسلامی را چگونه ارزیابی میکنید؟
«اشرف جواهری» مشاور امور بانوان و خانواده دفتر نماینده ولی فقیه در استان مرکزی: زمان انقلاب اسلامی زنان نقش مهمی در پیروزی داشتند، برای بررسی این موضوع باید به انقلاب مردم در سال ۱۳۴۲ اشاره کرد، در این سال انقلاب اسلامی شکست خورد و پیروزی حاصل نشد که یکی از مهمترین دلایل آن حضور نداشتن زنان و پشتیبانی ضعیف بانوان بود.
در مقابل در سال ۱۳۵۷ زنان پشتیبانی بسیار گستردهای داشتند و در تمام صحنهها حضور پرشور زنان مشاهده میشد که در نهایت در این سال پیروزی انقلاب اسلامی رقم زده شد و این تاثیر نقش زنان را نشان میدهد.
زمان برگزاری انتخابات نظام جمهوری اسلامی ایران شخصا صندوقدار یکی از شعبههای اخذ رای بودم و صف ایجاد شده در این شعبه رای مملو از حضور زنان بود.
ارزش بخشی به جایگاه زن در سایه انقلاب اسلامی
ایرنا: به نظر شما اهمیت جایگاه زن و احقاق حقوق زنان در جامعه در چه سطحی است؟
جواهری: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جایگاه زن در جامعه ویژهتر و به بسیاری از ارزشهای زنان بها داده شد، اما با این حال هنوز تا ایدهآلها فاصله داریم.
به عنوان نمونه تعداد نماینگان زن در مجلس شورای اسلامی بسیار محدود است و هیمن باعث شده برخی از حقوق زنان به صورت کامل مورد توجه قرار نگیرد.
زمان نزدیکی به برگزاری انتخابات بیشترین شعار در خصوص زنان و جوانان داده میشود، اما در قانوگذاریها آنطور که باید زنان دیده نمیشود.
به عنوان نمونه در زمانهای خاص مانند دوران کرونا مادر شاغل میبایست در محیط کار حاضر شود و فرزند او در خانه با گوشی همراه در کلاس درست حاضر میشد در حالی که گوشی همراه در اختیار دانشآموز خود آسیبهای فراوانی به همراه داشت که همه این موارد دغدغه یک مادر و ایجاد فضای استرسزا برای او بود.
این موارد و دیگر مسائل مشابه نیاز به بررسی در مجلس شورای اسلامی و مصوبه در این خصوص دارد و در مجموع نیاز زنان در مجلس شورای اسلامی باید به درستی دیده شود.
ایرنا: بانوان در انتخابات چه نقشی دارند و به چه مواردی باید توجه کنند؟
جواهری: همانطور که بانوان در عرصههای مختلف نقشآفرینیهای تاثیرگذار داشتهاند در انتخابات پیشرو هم میتوانند بسیار موثر باشند و زمینه انتخاب فردی متخصص را فراهم کنند.
۱۵ هزار نفر کاندید انتخاباتی مجلس شورای اسلامی در این دوره شرکت کردهاند و باید به صورت دقیق رصد شود که کدام یک از این افراد اشراف کامل بر وظایف یک نماینده دارند و آیا فردا توان مقابله و ایستادگی در برابر قدرتهای جهان و زورگویان را دارند در سطح ملی نیز آیا در برابر گرفتن یک خودروی شاسی بلند پا بر منافع عدهای از مردم نمیگذارند؟
باید بررسی شود که آیا با وعده و وعید سمتها به افرادی که در ستادهایشان حضور داشتهاند پا در عرصه گذاشتهاند یا خیر؟
نقش زنان در بررسی این موارد بسیار حائز اهمیت است و به عنوان نمی از افراد اجتماع و تاثیرگذار بر بستر خانواده موظف هستند انتخابی درست داشته باشند.
هر مرحله از زندگی زنان تاثیر ویژهای بر جامعه میگذارد
ایرنا: زنان چه نقشی در جریانسازی دارند؟
«مژگان محمدی نائینی» عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی: هر مرحله از زندگی زنان تاثیر ویژه خود را بر جای میگذارند به عنوان نمونه در زمان راهپیماییهای انقلاب اسلامی زنان همراه با کودکان خود حضور مییافتند و در واقع حضور یک زن در راهپیمایی حضور یک خانواده بود.
در ادامه با جنگ تحمیلی مواجه شدیم و اگر زنان از حضور مردان در جبههها حمایت نداشتند پسران که به شدت تحت تاثیر عواطف مادر هستند در جنگ شرکت نمیکردند و این مادران و همسران مردان بودند که از حضور آنها در جبهه پشتیبانی و حمایت کردند.
در کانون خانواده در واقع پدر اسطوره قوی است و مادر تایید این اسطوره خواهد بود به همین دلیل نقش زن در نظر و تفکر اعضا خانواده بسیار اثرگذار است و خانوادهها کنار هم اجتماع را تشکیل میدهند و به همین ترتیب بانوان تاثیر خود را از خانواده به اجتماع منتقل میکنند.
ایرنا: بستر جامعه چه تاثیری در ایفای نقش بانوان دارد؟
محمدی نائینی افزود: اگر محتوا سازی درست به بانوان ارائه شود به درستی انتخاب میکنند و باید محتوایی ساخته شود که قدرت بانوان در فعالیت اجتماعی درست شکل بگیرد.
محتوا سازی وظیفه رسانهها است و اگر درست انجام نشود سایر کشورها و دشمنان برای این موضوع اقدام و محتوای همراستا با سیاست خود را در اختیار جامعه قرار میدهند و اجتماع را به بیراهه میکشانند.
فاصله ایجاد شده بین اعضای خانواده در واقع نشان میدهد محتواسازی درست انجام نشده و این یک زنگ خطر برای رسانه به عنوان متولی تولید محتوا است.
باتوجه به تاثیر زنان در خانواده در گام بلند مدت باید برای خانوادهها محتواسازی درست انجام و نشستهایی را برای خانوادهها و فرزندان تشکیل داد.
محتواسازی درست زنان را به عرصه میکشاند و تاثیرپذیری درست زنان در واقع بستر هدایت خانواده و در نهایت جامعه را فراهم میسازد.
در گام کوتاه مدت که مربوط به انتخابات پیشرو میشود رسانهها باید تمرکز را بر روی مشارکت مردم و تحقیق درست برای انتخاب فردی شایسته انجام دهند و در این خصوص باید به صورت گسترده کار انجام شود.
داشتن حق انتخاب گام نخست دموکراسی
ایرنا: نقش زنان در جریانسازی انتخابات چگونه است؟
محمدی نائینی: اولین واژه دموکراسی، انتخاب و داشتن حق انتخاب است و برای اینکه انتخاب خود را به اثبات برسانیم باید برخیزیم در انتخابات پیش رو هم حتی اگر هیچ فردی را قبول نداریم باز هم باید بررسی و از بین آنها مناسبترین را انتخاب کنیم و این موضوعی است که زنان در بستر خانواده باید با آن آشنا شوند.
تسلط زنان به این باور باعث القا این باور در بستر خانواده میشود و در واقع یک خانواده با انتخابات و شرکت در آن همراه خواهد شد.
نقش آفرینی مردم در اداره امور کشور اولویت انقلاب اسلامی
ایرنا: زنجیره تاثیرگذاری زنان در انتخابات را چگونه ارزیابی میکند؟
«عصمت آزاد» معاون پرورشی و تربیت بدنی آموزش و پرورش: یکی از اولویتهای جدی انقلاب دخیل دادن اداره مردم در اداره امور کشور است و به اعتبار همین دغدغه برگزاری انتخابات و ایجاد زمینه مشارکت حداکثری از برنامههای مهم جمهوری اسلامی ایران است.
یکی از ظرفیتهای بزرگ در انتخابات و در رقم زدن یک انتخابت پرشور، حضور زنان در این عرصه است. زنانی که از درک و فهم و تعهد بالا برخوردارند میتوانند تاثیرات بسزایی داشته باشند، قطعا زنان اصلیترین و کانونیترین بستر برای تربیت آینده سازان هستند.
مادر تاثیر نافذی در خانواده و تعاملات اجتماعی دارد، بهخصوص در کشورهای اسلامی و باز بخصوص ایران اسلامی، دغدغه مادرها در تربیت فرزند بیشتر از پدر است و اسلام هم تاکید زیادی بر حفظ حرمت مادران دارد چراکه زنان، توان و ظرفیت بسیار عالی در تربیت خانواده دارند.
باتوجه به این موارد مادر نه تنها در خانواده بلکه در تعیین سرنوشت کشور و جامعه هم نقش بسزایی دارد پس جایگاه یک زن و مدیریت و سرپرستی یک زن در واقع مدیریت و راهبری یک جامعه است که این چرخه تاثیرگذاری زنان در انتخابات را مشخص میسازد.
ایرنا: چرا دشمن جامعه زنان را مورد هدف قرار میدهد؟
آزاد: تهاجم سنگین دشمنان با هدف بیراهه کشاندن زنان و اشاعه بی بند و باری با هدف دور کردن بانوان از رسالت سنگین است، دشمن در جهت متلاشی کردن خانواده، تمام تلاش خود را به کار میگیرد.
دشمن تلاش میکند تعادل خانوادهها و روند رو به رشد انسان در جامعه را بر هم بزند و هویت زن ایرانی را از او بگیرد، این به دلیل آگاهی دشمن از نقش تاثیرگذار زنان در جامعه ایران است. زمانی که زنان هدف قرار بگیرند در واقع خانواده و اجتماع مورد تهاجم دشمن است و به عنوان نمونه در مقوله انتخابات حضور کمرنگ مردم را رقم میزند و در نهایت مجلس یک کشور را تضعیف میکند.
زنان در مقابل تهاجم اجتماعی چه نقشی دارند؟
آزاد: زنان باید با بصیرت و بینایی، بصیرت دینی و دشمن شناسی، راه را به درستی تشخیص بدهند و توطعه دشمنان را نقش بر آب کنند، اما لازمه ایجاد چنین جریانی آگاهی است در واقع اجتماع باید در ابتدا احساس نیاز به آگاهی را در زنان بیدار کند و زنان بعد از احساس این نیاز به دنبال راههای درست برای جمعآوری اطلاعات باشند.
در واقع مقابل هجوم دشمن در خاموش کردن تمایل به کسب آگاهی در بانوان و ارائه مطالب و آموزههای تعیین شده باید به زنان در خصوص این چرخه آگاهی داده شود قطعا بانویی که در خصوص این جریان مطلع شود خود هوشمندانه به سمت تفکر و شناخت راههای کسب دانش و اطلاعات صحیح خواهد رفت که این جریان در رویدادهای تاریخی کشور همچون جریان انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس کاملا مشهود است.
زنان ایرانی الگوهای بزرگی همچون حضرت زهرا(س) دارند
زنان در انتخاب صحیح و هدایت جامعه به سمت چنین انتخابی چه نقشی دارند؟
«سمیه کاظمی» عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان اراک: زنان مسلمان در همه عرصهها نقش مشخصی داشتهاند و رصد ردپای زنان بزرگ همچون حضرت خدیجه(س)، حضرت فاطمه(س)، حضرت زینب(س) و دیگر زنان در صدر اسلام و تاثیرگذاری در فرایندهای تاریخی گواه این گفته است.
امام راحل(ره) زن را مربی جامعه میدانند این گفته به معنای هدایتگری و تسهیلگری زنان است.
در گام اول زنان در جامعه کوچک خود یعنی خانواده چنین نقشی را ایفا میکنند که در مقوله انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان نیز این موضوع صدق میکند.
زنان میتوانند با انتخاب فرد اصلح از نظر پاکدستی، مشرف بودن به مسائل جامعه و سایر موارد گزینهها را بررسی و در محیط خانواده مطرح کنند و در واقع القای انتخاب درست را داشته باشند.
زنان چه نقشی در برابر دسیسه دشمن برای کاهش مشارکت در انتخابات دارند؟
کاظمی: رسانههای خارجی هدفشان کمرنگ کردن مشارکت در انتخابات است و در این مقوله نسل جوان مورد هدف قرار دارد اما زن به عنوان مادر خانواده نقشی پررنگتر و به مراتب تاثیرگذارتر در خانواده ایفا میکند و نیاز است مشارکت در انتخابات را در محیط خانواده القا کند.
این موضوع نیاز به آگاهی زنان دارد که رسانه دراین رابطه نقش محوی ایفا میکند و باید برای آگاهی بخشی به زنان برنامه تعریف شود که هدایت درست نیمی از جامعه به این طریق تحقق پیدا کند.
وظیفه زنان در ایفای نقش تاثیرگذار چیست؟
کاظمی: حفظ سلامت روحی جامعه به دست زن است و این میطلبد زنان با هوشمندی عمل کنند که البته زمینه ایجاد این هوشمندی کسب آگاهی لازم توسط زنان است و در واقع زنان باید خود را مسئول در یافتن آگاهی کامل و درست بدانند
در مقوله انتخابات وظیفه زنان این است بهترین انتخاب را داشته باشند و افراد را به سمت انتخاب اصلح به عنوان مربی در جامعه سوق دهند.
مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان نخبه در معادلات سیاسی، اجتماعی
ایرنا: به نظر شما مشارکت سیاسی چه ارتباطی با سرمایه اجتماعی دارد؟
«مهدیه حاتمی» دبیر دبیرستانهای شهر اراک: مشارکت سیاسی و اجتماعی شریان اصلی پویایی هر جامعه است که سرمایه اجتماعی و پشتوانه ایدئولوژیک هر جامعه را میسازند و موتور محرکی برای پیشبرد اهداف تسعه محور تلقی میشود، تک تک افراد هر جامعه بنا به جایگاه، توانمندی و قابلیتهای فردی و گروهی در این فرآیند سهیم بوده و باید با حضور آگاهانه در سرنوشت خود تاثیر بگذارند و از این حیث نقش و مسوولیتهای زنان بهعنوان نیمی از جامعه اهمیت ویژه دارد.
زنان به عنوان رای دهندگان باید به حدی از تفکر و بلوغ سیاسی برسند که مناسبات اصلح را به درستی تشخیص داده و رای آنان تابع متغیرهای محیطی و یا احساسات زودگذر نباشد و آنچه که از صندوقهای رای خارج میشود، مسیری باشد که بتواند مطالبات انباشته و گرهگشایی از معضلات این قشر و مسایل کشور را رقم بزند.
ایرنا: مشارکت سیاسی زنان در نامزدی انتخابات را چظور ارزیابی میکنید؟
حاتمی: بحث مشارکت زنان در سطح نامزدی مجلس شورای اسلامی مقوله دیگری است که به موضوع نخبگان زن مربوط میشود و در این راستا استان مرکزی با وجود خیل تحصیل کردهها و زنان کارآمد و توانمند در ۱۱ دوره فعالیت خانه ملت تنها یک نماینده زن در نهاد فرادستی قانونگذار آن هم از شهرستان ساوه داشته است که این مسئله جای تامل دارد.
اگر احزاب و نهادهای مدنی موثر زنان پا نگیرد و این قشر به سطح بالای اعتمادبه خود نرسد همه چیز در موضوع مشارکت سیاسی ابتر و شعارگونه باقی میماند و سهم موجود کنونی زنان نیز نمیتواند در سطح خود کارا و اثربخش باشد چرا که همراهی لایههای اجتماعی و نظارت اصولی را همراه ندارد.نیاز است که از سوی گروههای مرجع در جامعه زنان نخبه و شایسته شناسایی شده و توانمندیهای آنان در ابعاد مختلف بسط داده شوند و ورزیدگی سیاسی و اجتماعی را برای بازی در معادله اجرایی و سیاسی کشور پیدا کنند.
کلام آخر: آنچه که ارزیابی نظر شرکت کنندگان در نشست تاثیر نقش زنان در انتخابات مشخص میشود اهمیت نظر و تفکر زنان نه تنها در برگزاری انتخاباتی پرشور بلکه در انتخاب فردی اصلح است.
در واقع انتخاب یک زن در خانواده به معنای مشارکت و انتخاب تمامی افراد خانواده در ادامه اجتماع است که به این ترتیب سرنوشت چهار ساله مجلس شورای اسلامی رقم میخورد.
در واقع اگر زنان انتخابی هوشمندانه داشته باشند افراد یک خانواده هم تاثیرپذیری در این انتخاب را تجربه و یک جامعه از آن بهرهمند میشوند که در نهایت یک مجلس موفق تشکیل میشود و افراد جامعه در پایان دوره چهار ساله از انتخاب خود رضایتمند و به سطح بالاتری از کیفیت انتخاب میاندیشند که به این طریق پیشرفت و آبادانی یک کشور رقم خواهد خورد.
دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری 11 اسفندماه جاری برگزار میشود.