به گزارش ایرنا، برخی افراد به ویژه نوجوانان و جوانان در این ایام برای ایجاد شور و هیجان بیشتر اقدام به خرید و یا ساخت وسایل و مواد محترقه از جمله ترقه، نارنجک دستی، سیگارت و وسایل آتش زا و انفجاری می‌کنند که متاسفانه گاه منجر به حوادث ناگواری از جمله سوختگی، قطع عضو، کوری و حتی مرگ آنان می‌شود.
این حوادث که از روی سهل انگاری رقم می خورد، در آستانه نوروز خاطرات ناخوشایندی را بر ذهن افراد می‌گذارد و باعث می شود سال جدید که مظهر شادی، نشاط و حیاتی دوباره است را با درد و رنج آغاز کنند و حال آن که از قدیم گفته اند "سالی که نکوست از بهارش پیداست".
خبرنگار حوزه سلامت ایرنا با هدف اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در خصوص حوادث مرتبط با چهارشنبه آخر سال و بیان عوارض و خطرات استفاده از وسایل آتش زا و مواد محترقه و بیان اصول پیشگیری و درمان آن به سراغ مسوولان و پزشکان حوزه سلامت دانشگاه علوم پزشکی رفته است تا تبعات این حوادث و توصیه ها و هشدارهای لازم را از زبان آنها بیان کند.
انفجار مواد محترقه می‌تواند موجب پارگی قرنیه و شبکیه چشم شود
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تحقیقات نشان داده است که طیف سنی آسیب دیدگان چهارشنبه آخر سال افراد ۱۵ تا ۲۰ ساله و اکثریت آنان مصرف کننـدگان مـواد محترقـه بوده انـد.
طیف سنی آسیب دیدگان چهارشنبه آخر سال افراد ۱۵ تا ۲۰ ساله و اکثریت این آسیب دیدگان مصرف کننـدگان مـواد محترقـه بوده انـد
دکتر محمدیاسر کیارودی افزود: بر اساس این تحقیقات، شـایع ترین مـاده محترقه‌ای که باعث ایجاد آسیب شده به ترتیب ترقه و نارنجک بوده است که می‌تواند موجب پارگی قرنیه و شبکیه چشم شود.
وی با بیان اینکه ترقه‌هایی که ایجاد ترکش‌های ریز می‌کنند بسیار خطرناک هستند، ادامه داد: باید توجه داشت که حتی اگر یک "سیگارت" که دارای ماده محترقه کم خطر است در نزدیکی چشم فرد منفجر شود، هم می‌تواند آسیب های چشمی از نوع غیرنافذ ایجاد کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: هر چقدر فاصله انفجار با چشم فرد نزدیکتر باشد به دلیل بافت نرم و حساس چشم، آسیب بیشتری برای چشم رخ می‌دهد از این رو توصیه می‌شود افراد مواد محترقه را نزدیک صورت و چشم نبرند، زیرا حتی یک قطعه بسیار کوچک از ترکش های ناشی از انفجار، که با سرعت بالا پرتاب می‌شوند، می تواند با ورود به چشم به تمامی بافت‌های چشم آسیب برساند.
پرهیز از شست وشوی چشم در هنگام بروز حادثه ترومای چشم
عضو هیات علمی گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در صورت بروز حادثه، پارگی و آسیب فیزیکی برای چشم در چهارشنبه پایان سال یا ایام دیگر، به هیچ عنوان نباید چشم فشرده، مالیده و شست و شو داده شود چرا که امکان پارگی و آسیب بیشتر برای چشم وجود دارد.
دکتر کیارودی با بیان اینکه همچنین در این مواقع باید از پانسمان فشاری بر روی چشم پرهیز کرد، افزود: بهترین راه، گذاشتن محافظ (شیلد) چشمی است و در صورت در دسترس نبودن شیلد چشمی، می توان یک لیوان یک بار مصرف را برش داده و کوتاه کرده و به عنوان پوشش روی چشم گذاشت.
وی ادامه داد: به این روش، فشاری به چشم و پلک وارد نمی‌شود و البته فرد باید در اولین فرصت ممکن برای معاینات تخصص چشم پزشکی و اقدامات لازم به مراکز درمانی اعزام شود، بهتر است بیمار ناشتا باشد تا در صورت نیاز به جراحی، وقفه نیفتد.
این مسوول بیان کرد: در آیین چهارشنبه آخر سال باید تمام نکات ایمنی رعایت شود زیرا در صورت ایجاد ترومای چشمی با وجود تلاش تیم پزشکی امکان آسیب جدی به چشم وجود دارد.
دکتر کیارودی با اشاره به اینکه برپایی جشن و شادمانی در چهارشنبه آخر سال نیاز به فرهنگ سازی دارد، ادامه داد: متاسفانه در حوادث چهارشنبه آخر سال کودکان و نوجوانانی بینایی خود را از دست می‌دهند که می‌توانستند سالیان زیادی از نعمت بینایی بهره ببرند.
وی تاکید کرد: افراد باید از انجام شوخی با عابران پیاده و یا دوستان خود با ترقه و مواد منفجره به شدت پرهیز کنند زیرا درصد قابل توجهی از بیماران ترومای چشمی افراد بی‌گناهی هستند که صرفا در لحظه انفجار در محل حضور داشته اند.
احتمال سوختگی با استفاده از مایعات آتش‌زا
عضو هیات علمی گروه سوختگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: استفاده از مایعات آتش‌زا مانند بنزین، الکل و تینر می تواند با شعله ور کردن آتش غیرقابل مهار، موجب آسیب زدن به افراد دیگر شود.
دکتر علی احمدآبادی افزود: استفاده از لوازم آتش بازی مثل فشفشه، ترقه، نارنجک و امثال آن هیچ وقت جزو آیین ملی چهارشنبه پایان سال نبوده است، بنابراین بهتر است از این لوازم استفاده نشود و در صورت اصرار بر استفاده فقط از مراکز مجاز تهیه شود.
وی با اشاره به اینکه هر سال دهها نفر به دلیل استفاده نادرست از "اکلیل و سرنج" دچار آسیب‌های جدی می شوند و دست، چشم یا حتی جان خود را از دست می دهند، ادامه داد: وحشتناک‌ترین آسیب‌ها به فروشندگان و تهیه کنندگان این وسایل به ویژه جوانان و نوجوانان کم تجربه وارد می‌شود.
عضو هیات علمی گروه سوختگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه شاد بودن حق همه است، اما نکته مهم این است که باید مراقب سلامت خود، خانواده و دیگران بود، افزود: والدین و بزرگترهای خانواده فرزندان خود را همراهی کنند و اجازه ندهند آنها به تنهایی و همراه همسالان خود در این گونه مراسم حادثه بیافرینند.
دکتر احمدآبادی با بیان اینکه آتش چهارشنبه پایان سال باید در یک مکان ایمن و دور از ساختمان‌ها و محل‌هایی که امکان سرایت آتش وجود دارد، با استفاده از حداقل آتش برپا شود، افزود: نقش مردم در مهار افرادی که می‌خواهند با رفتارهای مخاطره آمیز به دیگران آسیب وارد کنند، بسیار تعیین کننده است.
وی ادامه داد: امید است همکاری همه جانبه مردم باعث شود با کمترین حادثه تلخ به استقبال سال جدید برویم و با رفتارهای پرمخاطره، چهارشنبه سوری را به چهارشنبه سوزی تبدیل نکنیم زیرا سوختگی در یک لحظه غفلت اتفاق می افتد ولی درد و رنج و عوارض آن مدتها و چه بسا تا آخر عمر همراه مصدومان خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
انفجار مواد آتش زا در مشهد منجر به مصدومیت چهار جوان شد
بر روی عضو دچار سوختگی، هیچ ماده ای قرار ندهید
استادیار گروه جراحی پلاستیک و ترمیمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در مواجهه با فردی که دچار سوختگی شده توصیه می‌شود ضمن حفظ آرامش، از قرار دادن هرگونه ماده‌ای مثل عسل، نمک، خمیردندان و غیره بر روی محل سوختگی پرهیز شود و تنها به شست وشو دادن محل سوختگی با آب شیر متناسب با دمای محیط و سپس قرار دادن پارچه‌ای تمیز بر روی محل مورد نظر و منتقل کردن مصدوم به مرکز درمانی سوختگی اقدام شود.
دکتر کیارودی افزود: یکی از این حوادث، سوختگی‌هایی است که تیپ و نوع آن با بقیه ایام سال متفاوت است و بیشتر در بین افراد سنین نوجوان و جوان اتفاق می‌افتد، این نوع از سوختگی‌ها از نوع انفجاری است و بیشتر دست‌ها و صورت را مورد صدمه قرار می‌دهد، صدماتی که آثار و آسیب‌های آن تقریبا غیرقابل جبران است و امکان دارد فرد هرگز به نقطه اول سلامتی و توانایی خود باز نگردد.
وی ادامه داد: در این نوع سوختگی‌ها معمولا صورت و چشم، که نقش آن در ظاهر و زیبایی خیلی مهم است و همین طور دست‌ها که عضوی پرکاربرد هستند و تقریبا همه فعالیت‌های فرد با آنها انجام می‌شود آسیب جدی می‌بیند و با توجه به اینکه آناتومی و عملکرد ظریف، دقیق و حساسی دارند، در هیچ نقطه از دنیا شاید نتوانیم آسیب‌ها و نواقص را به شکل دلخواه و مطلوب برطرف کنیم.
استادیار گروه جراحی پلاستیک و ترمیمی دانشگاه علوم پزشکی تاکید کرد: مردم بدانند که آسیب‌های ناشی از سوختگی در آسیب‌های انفجاری اغلب به صورت کامل درمان نمی‌شود و اصطلاحاً دکمه رو به عقبی وجود ندارد، بنابراین نباید اجازه داد انفجاری که منجر به قطع انگشتان و آسیب‌های شدید عصبی و تاندونی می‌شود، هرگز اتفاق بیفتد.
وی افزود: چنین صدماتی در ناحیه صورت علاوه بر بحث زیبایی، ممکن است عملکرد گوش‌ها، لب‌ها و چشم‌ها را مختل کند و تقریباً فرد تا پایان عمر باید با عواقب، معلولیت‌ها و اختلال عملکردها دست و پنجه نرم کند.
درمان خانگی برای سوختگی وجود ندارد
استادیار گروه جراحی پلاستیک و ترمیمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص درمان‌های اولیه سوختگی در منزل نیز عنوان کرد: درمان خانگی برای سوختگی وجود ندارد و اینکه برخی افراد بر روی محل سوختگی، سیب زمینی، نمک، عسل یا خمیر دندان و غیره قرار می دهند، کار درستی نیست.
درمان خانگی برای سوختگی وجود ندارد و اینکه برخی افراد بر روی محل سوختگی، سیب زمینی، نمک، عسل یا خمیر دندان و غیره استفاده می‌کنند، کار درستی نیست
دکتر کیارودی افزود: اقدامات مجاز در این شرایط تنها آن است که ضمن حفظ آرامش با سرما دادن یا کولینگ در محل سوختگی، از عمق و شدت سوختگی کم کنیم مثلاً اگر دستی دچار سوختگی شده، این دست را به مدت ۱۰ دقیقه تا ۱۵ دقیقه زیر شیر آب با دمایی که متناسب با دمای محیط باشد، قرار دهیم و سپس با یک پارچه نخی تمیز آرا پوشانده و فرد را به یک مرکز درمانی سوختگی منتقل کنیم.
وی با تاکید بر اینکه آب یخچال یا یخ نباید استفاده نشود چون سبب آسیب بیشتر می‌شود، ادامه داد: در مواردی همچون حوادث انفجاری چهارشنبه سوری، که اغلب خونریزی حادی را برخی نواحی احساس می‌کنیم بهتر است محل سوختگی را با بانداژ سفت ببندیم به طوری که از خونریزی پیشگیری شود و سپس مصدوم را به مرکز درمانی منتقل کنیم.
وی افزود: در مواردی هم که بر اثر سوختگی، لباس به تن فرد چسبیده است نباید به هیچ عنوان اقدام به کندن لباس از تن فرد شود، چون همین امر سبب خونریزی و آسیب بیشتر خواهد شد و صرفاً باید به سرد کردن آن بخش با آب اقدام شود.
آماده باش بخش سوختگی بیمارستان امام رضا(ع) در روزهای پایانی سال
یک متخصص جراحی عمومی بیان کرد: اگر کوچکترین آسیب سوختگی رخ می‌دهد باید آن نقطه را با آب خنک شست و شو داده و بلافاصله به اورژانس سوختگی مراجعه کرد، اما در موارد حادتر که به صورت آسیب می‌زند ابتدا باید به اورژانس چشم پزشکی مراجعه شود تا بینایی فرد حادثه دیده به خطر نیفتد.
دکتر سیدحسن طاووسی با تأکید بر اینکه اورژانس بخش سوختگی بیمارستان امام رضا(ع) از هم‌اکنون در حالت آماده باش برای روزهای منتهی به چهارشنبه پایان سال قرار دارد، افزود: بخش سوختگی این بیمارستان کل استان را پوشش می‌دهد که بیشترین موارد مراجعات اخیر به این بخش مربوط به برق گرفتگی و سوختگی بخاری‌های نفتی و انفجار گاز به‌خصوص در سرماهای اخیر مشهد و استان بوده است که عمده آن به دلیل استفاده نکردن از وسایل استاندارد، بی‌احتیاطی، عدم کنترل و مراقبت فرزندان به‌خصوص در آشپزخانه و محل پخت و پز غذا و غیره بوده است.
وی با ذکر این نکته که پیوند پوست برای بیماران دچار مشکلات سوختگی انجام می‌شود که نوع این عمل بسته به سطح سوختگی دارد، هرچند که آن شکل اولیه را نخواهد یافت، ادامه داد: بار اقتصادی هزینه‌های درمان سوختگی بسیار بالا است و هر قدر هم که هزینه شود، عضو به وضعیت قبل از حادثه باز نمی‌گردد و به همین جهت بهتر است روی موضوع پیشگیری که به مراتب بهتر از درمان است، کار شود.
وی عنوان کرد: ما اگر به میزان ۱۰ درصد هزینه درمان روی موضوع پیشگیری کار کنیم به مراتب سود چند برابری در حفظ و ارتقای سلامت جامعه خواهیم داشت و نمونه موفق آن آموزش‌های سال‌های اخیر در موضوع چهارشنبه آخر سال و انعکاس بسیارخوب و اثربخش رسانه‌ها در این خصوص بوده است.
بیشتر بخوانید:
۱۱ نفر مصدوم حوادث چهارشنبه آخر سال در بیمارستان های مشهد بستری هستند
نقش نظارت والدین بر فرزندان در پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری
فلوشیپ سوختگی و عضو هیأت علمی گروه جراحی عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در این روزها باید مراقبت بیشتری از کودکان و نوجوانان داشته باشیم چرا که معتقدیم نظارت والدین بر فرزندان نقش بسیار مؤثری در عدم آسیب آنان در روزهای منتهی به چهارشنبه پایان سال دارد.
نظارت والدین بر فرزندان نقش بسیار مؤثری در عدم آسیب آنان در روزهای منتهی به چهارشنبه پایان سال دارد
دکتر طاووسی افزود: متاسفانه دیده شده که برخی از دانش‌آموزان به دور از اطلاع پدر و مادر ترقه خربده و آن را در کیف خود و دیگر جاها نگهداری می‌کنند که گاه آن ماده منفجره به علت گرم شدن منفجر شده و آسیب هایی را به بار می آورد.
وی با بیان این که عمده آسیب‌های سال‌های قبل مربوط به ترقه‌ها و مواد منفجره و محترقه دست‌ساز بوده و آسیب‌هایی که علاوه بر سوختگی شدید، موجب قطع انگشت و دست و حتی کورشدن فرد حادثه دیده می‌شود تاکید کرد: لذا از خانواده‌ها می‌خواهیم که مراقبت بیشتری از کودکان و نوجوانان خود داشته باشند.
افزایش ۱۰۷ درصدی حوادث چهارشنبه آخر سال در مشهد
مسوول روابط عمومی مرکز اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: بر اساس آمار و اطلاعات از ابتدا تا ۲۴ اسفندماه پارسال ۱۳۸ نفر بر اثر حوادث مربوط به چهارشنبه آخر سال به اورژانس‌های بیمارستان‌های زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد مراجعه کرده اند که نسبت به سال پیش از آن ۱۰۷ درصد افزایش داشته است.
محمد علیشاهی افزود: ۲۸ نفر از این افراد توسط اورژانس ۱۱۵ به بیمارستان منتقل شدند و ۱۱۰ نفر مراجعه شخصی به بیمارستان‌ها داشتند که از این تعداد ۱۰۹ نفر پس از دریافت اقدامات درمانی سرپایی لازم، مرخص و ۲۹ نفر بستری شدند.
وی با بیان این که عمده آسیب‌ها در این بازه زمانی صدمات دست، سر و چشم و پا بوده است، ادامه داد: از ابتدای اسفند امسال تا کنون ۲ مورد سوختگی درجه یک و ۲ در مشهد ثبت و گزارش شده است که توسط کارشناسان اورژانس به آنان امدادرسانی شده است.
بیشتر بخوانید:
۳۴ نفر در حوادث چهارشنبه سوری خراسان رضوی مصدوم شدند
افزایش ۹۲.۳ درصدی حوادث چهارشنبه آخر سال در نیشابور
سرپرست مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: بر اساس آمار و اطلاعات از ابتدای اسفند تا ۲۴ اسفند سال گذشته ۲۵ نفر بر اثر حوادث مربوط به چهارشنبه آخر سال به اورژانس‌های بیمارستان‌های زیر پوشش این دانشگاه مراجعه کرده اند که نسبت به سال ماقبل آن که ۱۳ مصدوم بوده است،۹۲.۳ درصد افزایش داشته است.
سیدحمید حسینی افزود: ۲۲ نفر از این افراد توسط اورژانس ۱۱۵ به بیمارستان حکیم نیشابور منتقل شده و سه نفر مراجعه شخصی به درمانگاه‌ها داشته اند.
وی ادامه داد: خوشبختانه تا کنون هیچ مورد حادثه مربوط به چهارشنبه آخر سال در اسفندماه امسال ثبت و گزارش نشده است.
آماده‌باش آتش‌نشانی مشهد
معاون عملیات سازمان آتش نشانی مشهد با بیان این که به منظور امدادرسانی بدون وقفه به حوادث احتمالی چهارشنبه آخر سال، ۵۶ ایستگاه آتش نشانی در مشهد در حال آماده باش کامل است، گفت: نقاط حادثه خیز سال گذشته شناسایی شده و خودروهای آتش نشانی در این نقاط مستقر می‌شوند.
آتشپاد دوم مهدی رضایی با بیان این که هزار و ۶۰۰ آتش‌نشان در ۵۴ ایستگاه کلانشهر ۳.۵ میلیون نفری مشهد خدمت رسانی می‌کنند، که این نیروها در این ایام برای حفظ جان شهروندان در آماده‌باش کامل هستند، افزود: آتش نشانان و امدادگران سازمان در ۳۰ نقطه پرتردد و حادثه خیز مستقر خواهند شد.
وی ادامه داد: خوشبختانه در سال گذشته حوادث مرتبط با چهارشنبه آخر سال بسیار کاهشی بود و امیدواریم این روند امسال نیز ادامه داشته باشد.
بیشتر بخوانید: