به گزارش گروه سیاست خارجی ایرنا؛ سید ابراهیم رئیسی در نخستین سفر دوجانبه خود در سال جدید راهی پاکستان شد و پس از آن به سریلانکا خواهد رفت. این سفر ذیل یکی از اصلی‌ترین شعارهای دولت سیزدهم یعنی ارتباط فعال و سازنده با منطقه و جهان قابل تحلیل است که تحقق آن تنها در سایه دیپلماسی پویا و پرتحرک امکان پذیر خواهد بود. حضور رئیسی در اسلام آباد در موقعیت کنونی حساس منطقه در حالی است که دولت سیزدهم سعی دارد دیپلماسی منطقه‌ای خود را همپای رویکرد ویژه برای مواجهه با تنش‌های منطقه‌ای و سناریوی ناامن سازی ایران‌ستیزان به پیش براند؛ سناریویی که همین چند ماه پیش در فتنه تروریستی «جیش الظلم» سویه کاملاً جهت‌داری را برای متاثر کردن رابطه تهران و اسلام آباد بروز داد. تا آنجا که بواسطه درگیری محدود مرزی و نظامی در دی ماه سال گذشته، این شائبه پیش آمد که رابطه دو همسایه با آنچه تحت عنوان پروژه روانی و تروریستی دشمنان پیوند مستقیم داشت، در روند سراشیبی قرار گرفته است.
اما توانمندی دیپلماسی دولت رئیسی برای تهدیدزدایی و در مقابل، تقویت مناسبات منطقه‌ای از جمله طراحی الگوی مراودات امنیتی و اقتصادی با اسلام آباد پاسخی به بحران سازی های اخیر بود که سبب شد طراحان پشت پرده از برنامه‌های در دستور کار خود طرفی نبندند. این چنین بود که دعوت رسمی و صمیمانه رئیس جمهور پاکستان از رئیس جمهور ایران و پاسخ مثبت او آب پاکی بر دست دشمنان ریخت و بار دیگر اوج گیری همکاری همه جانبه ایران و پاکستان را در کانون توجهات منطقه نشاند.
کانال های اقتصادی و شراکت‌های مهم
رابطه ایران با کشورهای همسایه بویژه پاکستان که پیشتر به دلیل جبر ناشی از فقدان رویکردهای متعدد در سیاست خارجی در دولت پیشین، به تمرکز بر حوزه‌های خاصی منحصر شده بود؛ حالا در موقعیت متفاوتی قرار گرفته است. چه بازشدن دست ایران در برقراری روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای مختلف از قبال تنوع بخشی به سیاست منطقه ای و برخورداری از حق انتخاب بیشتر سبب شده است که تهران در فصل تازه روابط خود با کشورهایی همچون پاکستان از موضعی برابر و مبتنی بر برآورده شدن منافع اقتصادی میان مدت و بلند مدت خود وارد شود.
در این راستا اعتنای پاکستان به طرح های همکاری منطقه ای ایران را نمی توان در دور جدید تحکیم رابطه تهران و اسلام آباد نادیده گرفت. کانال های اقتصادی و شراکت های مهمی که برای فرار از دام تحریم ها میان ایران و شرکای منطقه ای اش همچون اسلام آباد و مسکو و پکن شکل گرفته تا حدود زیادی در قدرت چانه زنی ایران پای میز مذاکرات رفع تحریم ها و تغییر روند تحمیل شده رویدادها موثر افتاده و در ماه‌های اخیر نیز چنان که رئیسی در تبیین سیاست همسایگی ایران اعلام کرده به اولویت یافتن ارتقاء همکاری با کشورهایی که تمام قدر در کنار ایران ایستاده اند، انجامیده است.
مهم‌ترین وجهی که دولت سیزدهم در روند همکاری‌های اقتصادی با اسلام آباد مورد توجه قرار داده، راهبرد مبتنی بر تبدیل فضای امنیتی حاکم بر نواحی مرزی به مرزهای امن اقتصادی است که آیت الله رئیسی یک سال پیش در جریان دیدار با «شهباز شریف»، نخست وزیر پاکستان در منطقه پیشین- مند در نقطه صفر مرزی در راستای تحقق اهداف اعلامی خود ذیل مفهوم «دیپلماسی اقتصادی» به کار گرفت.
در همین راستا وجود ظرفیت های بالقوه در بخش‌های مختلف تجاری و سرمایه گذاری اعم از صنعت، معدن و تجارت، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، قرابت های فرهنگی و اجتماعی میان مردم ۲ کشور، در کنار امکان استفاده از تاسیسات زیربنایی از جمله شبکه‌های حمل و نقل زمینی، ریلی و دریایی، اتصال شبکه راه آهن استان به پاکستان و شبکه راه‌آهن سراسری، افزایش تعامل تجاری بین ۲ کشور را بیش از پیش ممکن کرده است. زیر سایه این ظرفیت ها مقام های دو کشور سال گذشته از هدفگذاری اقتصادی برای رفع موانع قراردادهای تجاری آزاد و رساندن حجم تجارت دو جانبه به ۵ میلیارد دلار خبر داده اند.
همکاری امنیتی برای مقابله با ستیزه جویان
تفاهم نامه امنیتی ایران و پاکستان یکی از نمودهای عینی فصل جدید روابط دو کشور بر محور توسعه است که بویژه در پی بروز تنش های مرزی در اواخر سال گذشته مورد تاکید و توجه بیشتری از سوی مقام های ایرانی و پاکستانی قرار گرفته است.
بویژه آنکه استان سیستان و بلوچستان ایران با بهره مندی از جغرافیای منحصر به فرد با تکثر قومی و مذهبی که در جوار استان همنام خود در پاکستان قرار گرفته همواره با تحرکات ناامن سازی شماری از گروه‌های ستیزه جو همچون «جیش الظلم» رو به رو بوده است. اما مطابق آنچه وزرای خارجه ایران و پاکستان در پی بروز تنش های اخیر در نشستی مشترک اعلام کردند، دو کشور مصمم به گسترش همکاری های امنیتی هستند؛ امری که بی تردید در سفر مهم رئیس جمهور ایران به اسلام آباد در موضوعات مورد گفت وگو جای مهمی را به خود اختصاص خواهد داد.