به گزارش ایرنا، فعالان محیط زیست و صاحبان اندیشه پاسخ های کافی برای این پرسش دارند و می توانند ساعت و روزها در این خصوص راهکار و ایده بدهند تا بلکه استفاده بی رویه از مصرف پلاستیک ها به یک تعادل قابل قبول در محیط برسد اما آنچه در این بین اهمیت بیشتری دارد رسیدن به این باور و اعتقاد است که همگان بدانند این حد استفاده از پلاستیک ها زیاده از حد توان زمین است و هر کس متقاعد شود که می تواند موثر باشد و انجام کارهای هر چند کوچک در این مسیر بی حاصل نیست.
شاید بسیاری اکنون این تهدید را درک کرده اند اما همچنان هر روز با دستانی پر از پلاستیک به خانه بازمی گردند، در حالی که در گام نخست باید پذیرفت، مشارکت هر فرد ممکن است کوچک به نظر برسد، اما برای حیات وحش، آینده و راه حل های جدید معناداری وجود دارد.
پنج تهدید عمده پلاستیک ها به محیط زیست اینگونه برشمرده می شود، زندگی اقیانوس و حیات وحش زمینی را از بین می‌برد، فضا را اشغال می کند، تولید آلودگی های شیمیایی و میکروپلاستیکی ایجاد می کند.
پلاستیک ها تجزیه نمی شوند جمله ای که آن را بسیار شنیده ایم و تا حدی درست است، پلاستیک ها مانند مواد آلی تجزیه نمی شود، مواد آلی مانند کاغذ، پنبه، کنف و بسیاری دیگر به مواد غیر سمی تجزیه شده، آنها به ذرات پلاستیکی بسیار کوچکتری می شکند که امروزه به عنوان میکروپلاستیک شناخته می شود، اینها می تواند به بزرگی یک سنگریزه یا کوچکتر از یک سلول واحد باشد، میکروپلاستیک ها اکنون تقریباً در همه جا یافت می شود، این ذرات کوچک آبراه ها، خاک، گیاهان، حیوانات و انسان ها را آلوده می کند.
به گزارش سازمان ملل سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون تن زباله پلاستیکی در جهان تولید می‌شود، هر سال بیش از ۱۲ میلیون تن زباله وارد اقیانوس‌ها می‌شود و این بحرانی بسیار عظیم برای زیست‌بوم اقیانوس‌ها است، پلاستیک‌ها به‌راحتی توسط موجودات دیگر تجزیه نمی‌شود و اگر تجزیه شود، این فرآیند سال‌ها طول می‌کشد، پلاستیک‌ها در طبیعت خرد و خردتر و به میکروپلاستیک‌ها تبدیل می‌شود، پاکسازی و تصفیه میکروپلاستیک‌ها تقریبا ناممکن است.
مشارکت مسوولانه در برابر کاهش زباله های پلاستیکی
پلاستیک مشکل بزرگی است و دانستن اینکه چه کاری برای کمک به آن باید انجام دهید، دشوار است، باید به یاد داشته باشید که هر کمکی که هر فرد انجام می دهد تاثیر مثبتی بر هر یک از روش هایی که پلاستیک به محیط زیست آسیب می زند، ایجاد می کند، در مجموع، این می تواند یک اثر بزرگ باشد!
مشارکت هر فرد ممکن است کوچک به نظر برسد، اما برای حیات وحش امیدوار کننده است پس در آغاز خود را با این سوال مواجه سازیم که در مورد زباله های پلاستیکی چه کنیم؟ طرح این سوال برای خودمان، ما را به دنبال مطالعه و رسیدن به پاسخ می کشاند.
در این خصوص یک فعال محیط زیست می گوید: پلاستیک های یکبار مصرف رایج ترین محصول پلاستیکی است که در محیط زیست یافت می شود، کاهش مصرف پلاستیک های یکبار مصرف به حیات وحش کمک می کند، آلودگی ها و میکروپلاستیک ها را کاهش می دهد و مساحت محل های دفن زباله نیز افزایش نخواهد یافت.
سهیل سرمدی افزود: استفاده از مواد جایگزین همچنین حمایت از شرکت‌های تولیدکننده پلاستیک و مصرف‌کننده پلاستیک را که مسوول مشکل پلاستیک هستند کاهش می‌دهد و حمایت از کسب‌وکارهای کوچکتر را با راه‌حل‌های خلاقانه نشان می‌دهد، برخی از رایج ترین پلاستیک های یک بار مصرف که در محیط یافت می شود نیز از ساده ترین آنها برای جایگزینی با مواد دیگر هستند، این شامل کیسه‌های پلاستیکی از کیسه‌های خرید گرفته تا کیسه‌های بیرون‌آوری و موارد دیگر، کیسه‌های پلاستیکی در سواحل، اقیانوس‌ها، جنگل‌ها و محیط‌ها در سراسر جهان پراکنده هستند.
وی گفت: استفاده و نگهداری از کیسه های قابل استفاده مجدد، راهی عالی برای دور نگه داشتن کیسه های پلاستیکی از محیط و دور از محل دفن زباله است، کیسه های کاغذی قابل کمپوست یکی دیگر از گزینه های خوب محسوب می شود که اگرچه یکبار مصرف است، اما از پلاستیک غیر ضروری استفاده نمی کند.
این فعال محیط زیست بیان کرد: استفاده از بطری قابل استفاده مجدد مورد علاقه شما برای آب یا نوشیدنی های دیگر می تواند هزاران بطری را هر ساله از محیط دور نگه دارد، حتی اگر فقط یک نفر این کار را انجام دهد، هنگامی که ظروف یکبار مصرف اجتناب ناپذیر است، خرید آب در ظروف شیشه ای، فلزی یا کاغذی را در نظر بگیرید، که از نظر محیطی کمتر و بازیافت آن آسان تر است، همچنین به سادگی استفاده نکردن از نی یا استفاده مجدد از نی می تواند این کالای پلاستیکی یکبار مصرف کوچک، اما بسیار گسترده را کاهش دهد.
وی با تاکید بر ضرورت حمایت از کسب‌وکارهای سازگار با محیط زیست گفت: بسیاری از کسب و کارها در حال کاوش و حمایت از استفاده از موادی غیر از پلاستیک هستند. حمایت از این کسب و کارها راهی عالی برای بخشی از راه حل است و همچنین مشکل پلاستیک را کمی کوچکتر می کند، کسب‌وکارهای آگاه به محیط زیست می‌توانند به اشکال مختلفی ظاهر شود.
سرمدی یادآور شد: با توجه به اینکه کاهش زباله پلاستیکی یکی از راه‌های حفظ محیط زیست است و مصرف خانواده ها و سازمانها در این مورد بسیار اهمیت دارد ضرورت دارد به راه‌های اندیشید که چگونه می توان مصرف مواد پلاستیکی و یکبار مصرف را در خانوار کاهش داد، یکی از راه‌ها کمک کردن اعضای خانواده و همکاری آنها در استفاده از ظروف شیشه ای هنگام خوردن غذا و کاهش استفاده از ظروف پلاستیکی یکبار مصرف و یا کیسه پلاستیکی حمل مواد غذایی و جایگزینی آنها با کیسه های پارچه ای و یا سبد پلاستیکی است.
وی عنوان کرد: گرچه در مدیریت خانوار معمولا توجهات به زنان خانواده است ولی نقش همه اعضای خانواده و دغدغه های زیست محیطی آنها در این موضوع اهمیت دارد، پدر و فرزندان خانواده معمولا خرید را به عهده دارند و این موضوع که در حمل اقلام مورد نیاز باید از کیسه های پارچه ای و یا کاغذی استفاده کنند، بسیار اهمیت دارد.
این فعال محیط زیست گفت: همچنین همکاری اعضای خانواده در مدیریت سفره و سرو غذا مهم است، بطوری که امروزه با کاهش فعالیت در درون آشپزخانه ها و درخواست غذا از بیرون و رونق بیرون برها، تهیه ظروف یکبار مصرف افزایش یافته و ضرورت دارد همه خانواده ها به نوعی به گرم کردن محیط آشپزخانه برگردند و این گرم کردن آشپزخانه جدا از نوعی احساس آرامش روانی در خانواده و درست کردن غذای خوب خانگی برای اعضا به خصوص کودکان موثر است.
وی اظهار کرد: موضوع بعدی به آموزش و یادگیری رفتارهای زیست محیطی در درون خانواده مربوط می شود، این رفتارها نه فقط در درون مدرسه و رسانه ها آموزانده شده بلکه در درون خانواده تمرین می‌شود، خانواده جایی برای تمرین و نهادینه کردن رفتارهای زیست محیطی مانند کاهش مصرف پلاستیک در خانواده و یاد دادن به فرزندان که با مصرف پلاستیک بیشتر اینده خود و نسل بعدی را تباه می کنیم.
سرمدی بیان کرد: از طرفی باید نهادهای بیرونی در این مورد هم جهت با خانواده باشند به عبارتی وقتی شما به بچه می آموزید که برای خرید نان و دیگر اقلام از کیسه پارچه ای استفاده کند این موضوع هم در خیابان، مغازه ها، نانوایی و سوپرمارکت ها نیز ترویج شود تا کودکان و نوجوانان با انجام این رفتارها در بیرون هم مورد تشویق قرار گیرند.
توزیع سه هزار کیسه پارچه ای در بروجرد
رییس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد گفت: هم اکنون سه هزار کیسه پارچه ای آماده توزیع در نانوایی های شهرستان بروجرد است که توزیع آنها امروز چهارشنبه پنجم اردیبشهت ماه همزمان با اعلام رسمی طرح جایگزینی کیسه های پارچه ای به جای کیسه های پلاستیکی ، آغاز شده است.
اصغر بلکی وند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هفته زمین پاک از سوم اردیبهشت ماه به مدت یک هفته با اجرای برنامه های مختلفی گرامی داشته می شود، شعار هفته زمین امسال؛ "مشارکت مردم ایران در برابر پلاستیک نجات زمین است" انتخاب این شعار فرصتی برای ترویج سبک زندگی پایدار و کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی است.
رییس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد بیان کرد: با توجه به خطرات استفاده از کیسه‌های نایلونی برای سلامت شهروندان و محیط زیست، اداره حفاظت محیط زیست بروجرد با همکاری سازمان مدیریت پسماند، شورای اسلامی شهر بروجرد، صنایع مهم شهرستان نظیر نساجی، اقدام به آغاز طرح جایگزینی کیسه‌های نایلونی با پارچه‌ای در نانوایی های سطح شهر کرده است.
وی افزود: در این طرح با تمهیدات پیش‌بینی شده به جای کیسه‌های نایلونی، کیسه‌های پارچه‌ای در اختیار نانوایی‌ها قرار گرفته و به تدریج پلاستیک حذف خواهد شد.
بلکی وند یادآور شد: طبق گزارش سازمان ملل سالانه ۴۳۰ میلیون تن پلاستیک تولید می‌کنیم، با توجه به اینکه بازیافت پلاستیک سخت است، مشکلاتی برای زمین ایجاد می‌کند. در کشورهای پیشرفته بازیافت پلاستیک‌ها ۱۰ تا ۱۵ درصد است و ۹۰ درصد پلاستیک‌ها به طبیعت وارد می‌شوند.
وی بیان کرد: پلاستیک ۵۰۰ سال طول می کشد تا تجزیه شود و در مدتی که در طبیعت رها می‌شود، مشکلاتی فراوانی برای طبیعت و انسان‌ها ایجاد می‌کند.
تولید روزانه ۳۰ تن زباله پلاستیکی در بروجرد
بنا بر گفته مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری بروجرد، روزانه ۳۰ تن زباله پلاستیکی که بیشتر آنها ظروف یکبار مصرف است در بروجرد تولید می‌شود.
شهاب شعبان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در مجموع حدود ۲۵۰ تن زباله به صورت روزانه در شهرستان و در شهر بروجرد نیز روزانه ۲۰۰ تن انواع زباله تولید می‌شود که ۱۵ درصد این زباله‌ها از انواع پلاستیک‌ها است.
وی بیان کرد: در مناسبت‌های مختلف میزان تولید زباله که بیشتر به صورت انواع مختلف ظروف یکبار مصرف است تا پنج برابر هم می رسد اما با آموزش و فرهنگ سازی می توان این میزان مصرف را متعادل تر نگه داشت تا زباله کمتری تولید شود.
مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری بروجرد یادآور شد: متوسط جهانی تولید زباله ۲۵۰ الی ۳۰۰گرم است که در شهر بروجرد حدود ۸۵۰گرم برای هر نفر است.
هر کدام می توانیم بخشی از راه حل باشیم
فعالان محیط زیست بر این باورند که حل بحران پلاستیک نیازمند راه‌حل‌های جامع از جمله مقررات سخت‌گیرانه‌تر، افزایش تلاش‌های بازیافتی و مشوق‌هایی برای کاهش تولید پلاستیک جدید و ترویج جایگزین‌ها است.
برای درک بحران گاه آمار و واقعیت موجود را به زبانی ساده می توان عنوان کرد تا عمق چالش مشخص تر شود، در این راستا می توان یادآوری کرد که بنا بر تایید فعالان محیط زیست هر دقیقه معادل یک کامیون زباله پلاستیکی به اقیانوس‌های سراسر جهان سرازیر و تخمین زده می‌شود که تا سال ۲۰۵۰ اقیانوس ها بیشتر از ماهی، پلاستیک خواهند داشت (از نظر وزنی).
با این حال، همه ما نقش خودمان را داریم و می توانیم بخشی از راه حل باشیم، ما نیز به عنوان یک فرد می توانیم با انجام اقداماتی همچون مصرف کمتر پلاستیک، استفاده مجدد و بازیافت آن نقش بسزایی در مبارزه با این بحران زیست محیطی ایفا کنیم.
می توان با تغییرات عادات ساده در برنامه روزانه خود اقدام کرد، با انتخاب جایگزین‌های پایدار مانند لیوان‌های قهوه، بطری‌های آب و بسته بندی مواد غذایی قابل استفاده مجدد، می توانیم فعالانه با زباله‌های پلاستیکی مبارزه کنیم.