به گزارش ایرنا، توسعه زیرساخت های صنعت آب، توسعه راه ها و فعال کردن واحدهای تولیدی راکد با هدف رونق اقتصاد و اشتغال از اقدامات ارزنده دولت سیزدهم در استان خراسان شمالی است که شکوفایی و توسعه را برای مردم این خطه از کشور رقم خواهد زد.
اجرای پروژه های مختلف استان در حالی رقم خورده که تحریم های ظالمانه، تورم و گرانی را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است و دولت چاره ای نداشت تا برای فرار از سیطره خشکسالی خراسان شمالی چاره اندیشی کند و تکمیل سدهای نیمه کاره و ذخیره آب و در نهایت مصرف برای زمین های کشاورزی پایاب از جمله این فعالیت های کاربردی محسوب می شود.
سد «گلمندره» از نوع خاکی با هسته رسی در کیلومتر ۱۳۰ جاده بجنورد به آزادشهر واقع شده است و این پروژه نیمه تمام با تزریق چهار هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال در دولت سیزدهم به پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد رسید و در مهرماه سال گذشته مجوز آبگیری دریافت کرد و فاز دوم این طرح نیز در سال ۱۴۰۳ به بهره برداری کامل می رسد.
این سد از جمله طرح هایی بود که بیش از یک دهه به دلیل کمبود اعتبار راکد مانده بود و این طرح مهم طی ۲ سال اخیر با همت دولت جان دوباره به خود گرفت و با تزریق اعتبارات لازم اینک با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۱ درصد در حال آبگیری و آماده افتتاح است.
گلمندره سدی خاکی سنگریزه ای با هسته رسی، ظرفیت ذخیره‌سازی ۲۷٫۸ میلیون متر مکعب آب با توان تنظیم ۱۲٫۸ میلیون متر مکعب آب است و طول تاج این سد ۶۷۰ متر، ارتفاع تاج سد ۶۱ متر و عرض تاج ۱۰ متر است.
تکمیل گلمندره با تزریق اعتبار
خراسان شمالی یکی از قطب‌های مهم کشاورزی کشور است و سهم بزرگی در تولید مواد غذایی مورد نیاز کشور را به خود اختصاص داده است، از سوی دیگر اقتصاد مبتنی بر کشاورزی آن باعث شده تقریباً نیمی از ساکنان آن شغلی مرتبط با کشاورزی داشته باشند و به همین نسبت نیمی از درآمد استان هم کشاورزی محور باشد، با این حساب ذخیره آب در پشت سدها از اهمیت زیادی برخوردار است و تاکنون هشت سد و ۱۱ بند انحرافی در این استان آب بخشی از کشاورزی استان را تامین می کنند.
اگرچه هدف از ساخت این سد، کنترل سیلاب ورودی به جنگل گلستان بود ولی نقش موثری نیز در بهبود وضعیت کشاورزی در اراضی پایاب و رونق وضعیت صنعت و اقتصاد این منطقه خواهد داشت.
این سد از نوع خاکی با هسته رسی است و با هدف مهار سیلاب ورودی به جنگل گلستان، بهبود وضعیت کشاورزی اراضی پایاب سد، کاهش سیلاب مسیر جنگل گلستان، افزایش عمر مفید سدهای "گلستان" و "بوستان" در استان گلستان و رونق اقتصادی منطقه ساخته می شود.
برای ساخت سد گلمندره شهرستان گرمه این استان ۶ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال اعتبار تاکنون هزینه شد.مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی در این خصوص گفت: برای ساخت سد گلمندره شهرستان گرمه این استان ۶ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال اعتبار تاکنون هزینه شد که از این میزان چهار هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال آن در دولت سیزدهم اختصاص یافته است.
سید عقیل مرتضوی اظهار کرد: ساخت سد گلمندره شهرستان گرمه در سال ۹۱ در سفر مقام معظم رهبری به استان خراسان شمالی با ۹۰۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب شده بود.
وی افزود: از این میزان اعتبار ۳۰۰ میلیارد ریال آن از محل دفتر رهبر معظم انقلاب و ۶۰۰ میلیارد ریال آن نیز از محل منابع وزارت نیرو در نظر گرفته شد که سهم اعتبارات دفتر مقام معظم رهبری بطور کامل و حتی چند برابر مصوبات در طول مدت پروژه تامین شد اما به دلیل محدودیت‌های اعتباری عملیات اجرایی این سد با تاخیر انجام شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی اضافه کرد: عملیات اجرایی این پروژه با انعقاد قرارداد ساخت بدنه و تاسیسات سد در سال ۹۳ به طور رسمی و با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی انجام شد اما کمبود اعتبار باعث کندی روند اجرایی پروژه شد.
چند گام تا افتتاح سد
سد "گلمندره" واقع در کیلومتر ۱۳۰ جاده بجنورد به آزادشهر در شهرستان گرمه است و با بهره برداری از این سد سالانه ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار متر مکعب آب برای پوشش یکهزار هکتار از زمین های پایین دست تنظیم می شود.
میزان دبی پیک ورودی سیلاب به مخزن این سد را بیش از ۴۰۰ متر مکعب بر ثانیه است و با توجه به مهار سیلاب در مخزن این سد، خروجی سیلاب از دریچه‌های تخلیه رسوبات سد، حدود هفت متر مکعب بر ثانیه بوده و ارتفاع آب ذخیره شده در عمیق‌ترین جای مخزن سد ۲۲ متر مکعب است.
گلمندره سیلابی که از مسیل استان سمنان به سمت جنگل گلستان راه می افتد را مهار می کند و اگر این سد در آبان ماه امسال سیلاب را مهار نکرده بود اتفاق ناگواری همچون سال های گذشته رخ می داد اما ساخت این سد نقش موثر خود را که کنترل سیلاب بود ایفا کرد.
مرتضوی در ادامه گفت: دولت سیزدهم پروژه های نیمه تمام را در اولویت کاری خود قرار داد و این سد نیز در برنامه دولت تامین اعتبار شد و جزو پروژه های اولویت دار و مصوبات سفر رییس جمهور به استان در تیرماه سال ۱۴۰۱ قرار گرفت.
وی با بیان اینکه برای تکمیل سد گلمندره شهرستان گرمه از سوی دولت سیزدهم تامین اعتبار مناسبی انجام شد تصریح کرد: دولت سیزدهم در انتهای سال ۱۴۰۰ و اوایل سال ۱۴۰۱ برای تکمیل این پروژه حدود ۲ هزار میلیارد ریال اعتبار تخصیص داد و مابقی اعتبارات در قالب مصوبات سفر رییس جمهور تامین شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی گفت: فاز اول "آبگیری سد گلمندره" با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد مجوز آبگیری دریافت کرد که از مهرماه امسال آماده آبگیری و مهار سیلاب است.
وی افزود: برنامه ریزی شده است که فاز دوم این سد که شامل تکمیل و افتتاح آن است در سال ۱۴۰۳ به بهره برداری کامل برسد که افتتاح این فازها نیز با سفر هیات دولت انجام می شود.
دولت سیزدهم در اوایل ۱۴۰۱ برای تکمیل این پروژه حدود ۲ هزار میلیارد ریال اعتبار تخصیص داد.مرتضوی اعتبار مورد نیاز برای تکمیل سدگلمندره شامل ۱۰ درصد کارهای باقی مانده را حدود ۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال عنوان کرد و افزود: با این میزان اعتبار بخشی از عملیات بدنه سد تکمیل خواهد شد و همچنین برای ساختمان کنترل و بهره برداری، بتن ریزی های سر ریز سد، آسفالت و ایجاد راه های دسترسی، نصب روشنایی و سایر امکانات و تجهیزات هزینه خواهد شد.
وی گفت: این سد با هدف کنترل سیلاب ورودی به جنگل گلستان، بهبود وضعیت کشاورزی در اراضی پایاب، رونق اقتصادی در منطقه ساخته شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی خاطرنشان کرد: یکهزار هکتار از زمین های کشاورزی پایین دست سد نیز می تواند از منابع آبی این سد استفاده کنند.
خراسان شمالی هشت سد و ۱۱ بند انحرافی دارد و توان ذخایر آبی سدهای استان ۲۳۴ میلیون مترمکعب است ضمن اینکه ۳۲ تشکل در پایاب این سدها فعال هستند و این منابع آبی سهم مهمی بر توسعه بخش کشاورزی ایفا می کنند.