به گزارش روز شنبه ایرنا، شب گذشته تارنمای خبری شبکه تلویزیونی دهلی نو، با انتشار تصاویر ماهواره‌ای از یک پایگاه هوایی چین در تبت، مدعی شد که چندین فروند جت جی-۲۰ که پیشرفته‌ترین جنگنده رادارگریز پکن شناخته می‌شود در این پایگاه فرود آمده که پاسخی به استقرار اسکادران رافال های هند در بنگال غربی و مرز چین است.
پیشینه موضوع
پایگاه هوایی «شیگاتسه» یک پایگاه هوایی مهم در تبت و در ارتفاع بالا، در حدود ۱۵۰ کیلومتری مرز ایالت سیکیم هند است و کمتر از ۳۰۰ کیلومتر با پایگاه نیروی هوایی هند در هاسیمارا در بنگال قرار دارد؛ پایگاهی که میزبان اسکادران دوم نیرو هوایی هند، متشکل از ۱۶ هواپیمای جنگنده رافال است که وظیفه دفاع از مرز هیمالیا در شرق هند را بر عهده دارند.
هند در حال حاضر دارای دو اسکادران رافال با ۳۶ جت است و تحلیل‌گران می‌گویند چین تاکنون نزدیک به ۲۵۰ جنگنده رادارگریز جی-۲۰ ساخته است. تا سال‌های اخیر، این جنگنده‌های چینی در مرزهای شرقی مستقر بودند و از ساحل اقیانوس آرام دفاع می کردند اما اکنون هفت فروند جی-۲۰ در نزدیکی مرزهای هند می‌تواند پیامدهای نظامی بزرگی برای منطقه داشته باشد.
شیگاتسه، دومین شهر بزرگ تبت، دارای فرودگاهی با کاربری دوگانه برای استفاده غیرنظامی و نظامی است و استقرار جی-۲۰ نشان دهنده توانایی این فرودگاه برای درگیری در ارتفاع بالا است.
چین تولید داخلی نسل اول این جنگنده ها با نام جی-۷ را در سال ۱۹۶۴ آغاز کرده است و جنگنده جدید جی-۲۰ رادارگریز آن اولین بار در سال ۲۰۱۱ پرواز کرد.
چنگ‌دو جی-۲۰، که به عنوان اژدهای توانا شناخته می شود، یک جنگنده رادارگریز دو موتوره است که در سال ۲۰۱۷ در ارتش چین استفاده شد. با شروع به کار این جنگنده، چین به عنوان سومین کشور در جهان به شمار آمد که به طور عملیاتی جنگنده های رادارگریز را استفاده می‌کند. این جت که به مجموعه ای از حسگرها مجهز است، به طور مداوم در حال به روزرسانی است.
این جنگنده پیشرفته‌ترین موشک‌های هوا به هوای چینی را حمل می‌کند، از جمله موشک هوا به هوا برد بلند PL-۱۵ که گفته می شود توانایی حمله به اهداف هوایی تا فاصله ۳۰۰ کیلومتری را دارد.
حضور این جنگنده ها همچنین نشان می دهد که نیروی هوایی چین ممکن است برای انجام عملیات جنگنده ها در منطقه، قبل از استقرار کامل و دائمی احتمالی، یک اسکادران را آماده کرده باشد.
اهمیت موضوع
سمیر جوشی، خلبان سابق نیرو هوایی هند، مدیرعامل کنونی شرکت نیو اسپیس ریسرچ (NewSpace Research) که در حال توسعه هواپیماهای بدون سرنشین برای نیروهای مسلح هند است، به تلویزیون دهلی نو گفت: حضور جی-۲۰ در فرودگاه های تبت یک تهدید آشکار و مهم برای نیروی هوایی هند است. این جنگنده‌ها، مزیت‌های رافال برای نیرو هوایی هند را کاهش می دهد و دهلی را وادار می کند در برابر چین محتاط باشد.
این اولین بار نیست که جی-۲۰ در تبت مستقر می شود، این جت ها در منطقه شین جیانگ (سین‌کیانگ) در استان هوتان چین نیز بین سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ مشاهده شده اند، با این حال، اعتقاد بر این است که این بزرگترین استقرار جی-۲۰ است که توسط تصاویر ماهواره ای تجاری موجود، مشاهده شده است.
این استقرار از یک سو به وضوح نشان می دهد که چینی ها هواپیمای جنگی قابل توجهی را به طور کامل در قابلیت های خط مقدم خود بر فراز هیمالیا گنجانده اند و از سوی دیگر بر آسیب پذیری اجتناب ناپذیر فرودگاه های ثابت، تاکید می کند.
سمیر جوشی می گوید: این استقرار نشان دهنده دکترین دفاعی برای نیرو هوایی چین و به این معنی است که جی-۲۰ این قابلیت را دارد که به عنوان یک بخش کلیدی از یک سیستم کاملاً پیوسته و الکترونیکی فعال عمل کند. این سیستم شامل چندین تسلیحات جدید از جمله پهپادهای پیشرفته، جنگنده های نسل جدید و دارایی های نظامی قدیمی‌تر چین است که به مرکزیت جی-۲۰ از طریق پیوندهای داده ای، این مجموعه را با هم به عنوان یک واحد جنگی منسجم مستقر می کند.
ارزیابی
چین به طور پیوسته ظرفیت نیروی هوایی خود را در تبت و سایر مناطق نزدیک هند در پنج سال گذشته افزایش داده است. ساخت پایگاه‌های هوایی جدید و ارتقای زیرساخت‌های پایگاه‌های هوایی موجود، بخش مهم این اقدامات بوده است. پکن نیز مرحله دوم اقدامات خود را با استقرار هواپیماهایی مانند جی-۲۰ و بمب افکن های اچ-۶ با قابلیت حمل کلاهک اتمی در این مناطق مرزی، آغاز کرده است.
هند نیز با ارتقاء قابل توجه پایگاه های هوایی و توسعه دفاع موشکی سطح به هوای خود شامل استقرار سامانه موشکی اس-۴۰۰ ساخت روسیه در شرق، خود را با توسعه نظامی فرودگاه‌های چین مطابقت می دهد.
استقرار سامانه اس-۴۰۰، که به گفته می شود توانایی ردیابی پرنده های رادارگریز را دارد، برای جلوگیری از جنگنده های تهاجمی چینی در امتداد خط کنترل واقعی طراحی شده است. در حالی که بخش مهمی از سیستم دفاعی هند که از روسیه در قراردادی به ارزش ۴۰ هزار کرور (پنج میلیارد و ۴۳۰ هزار دلار) در سال ۲۰۱۸ امضا شد، نشان داده شده است که در زمان حمله در جنگ اوکراین آسیب پذیر است.
به تازگی نیز ویدیویی منتشر شده است که نشان می‌دهد یک واحد اس-۴۰۰ متشکل از رادارها، پرتابگرهای موشک و سایر وسایل نقلیه توسط موشک‌های بالستیک اوکراین منهدم می‌شوند، ادعا می شود که اس-۴۰۰ ها قادر به رهگیری این موشک‌ها نبودند. اما نکته مهم درباره ردگیری پرنده های رادارگریز، استفاده مشترک چین و هند از سیستم موشکی اس-۴۰۰ روسی است.