به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، سران ۱۵ کشور قزاقستان، ایران، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان، ازبکستان، بلاروس، مغولستان، آذربایجان، قطر، امارات، ترکیه و ترکمنستان در نشست سازمان همکاری‌های شانگهای در آستانه حضور خواهند یافت و آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد، نیز در این نشست شرکت خواهد کرد. قزاقستان به عنوان رئیس دوره‌ای، ریاست اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) در آستانه را در ۳ و ۴ ژوئیه (۱۳ و ۱۴ تیر ماه) بر عهده خواهد داشت.
حضور چین، روسیه و ایران در این نشست با در نظر گرفتن تیرگی روابطشان با آمریکا، اظهارات ضد آمریکایی مقامات را در این فرصت بسیار محتمل می کند، هند نیز نمی‌خواهد توسط نگرش های ضد آمریکایی احاطه شود قرار است در سطح وزیر امور خارجه در این نشست شرکت کند. با این حال نارندرا مودی، نخست وزیر هند، در گفت‌وگو با قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهوری قزاقستان حمایت خود از فعالیت های سازمان همکاری شانگهای و قصد خود برای همکاری را ابراز کرد.
اهداف نشست آستانه
سازمان همکاری شانگهای کشورهایی را با جمعیتی حدود ۳.۵ میلیارد نفر متحد می کند، بنابراین اعضای آن با طیف وسیعی از مشکلات روبرو هستند: تروریسم، تنش‌های ژئوپلیتیکی، آلودگی زیست‌محیطی، تغییرات آب و هوایی، زیرساخت‌های توسعه نیافته و عدم توازن در بهره‌گیری از فناوری‌های روز.
رئیس جمهوری قزاقستان تاکید کرده است که وضعیت افغانستان در نشست آتی نیازمند توجه جدی است، به گفته توکایف، ادامه تلاش ها برای جلوگیری از بروز یک بحران انسانی در افغانستان و ایجاد شرایط برای ثبات طولانی مدت این کشور ضروری است.
تحلیلگران سیاسی می گویند: قزاقستان با هدف کاهش خطرات ناشی از فعالیت تروریستی و مهاجرت برای ایجاد ثبات در افغانستان تلاش می‌کند.
شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین، قرار است در نشست سازمان همکاری شانگهای شرکت کند و چین همواره یکی از شرکای تجاری و سرمایه گذاری پیشرو در این گروه بوده است.
به ابتکار قزاقستان، سال ۲۰۲۴ به عنوان سال بوم شناسی سازمان همکاری شانگهای اعلام شده است و بنا بر اعلام دفتر ریاست جمهوری این کشور اسناد بین المللی در حوزه اکولوژی، حفاظت از مناطق طبیعی، اکوتوریسم و مبارزه با تغییرات اقلیمی تدوین شده و قرار است تصویب شود.
کارشناسان می‌گویند: این اجلاس به خودی خود یک رویداد بسیار مهم از نظر دستور کار جهانی خواهد بود و صحبت های زیادی در مورد دیدار ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در حاشیه وجود دارد. انتظار می‌رود این اجلاس یکی از مهم‌ترین رویدادها در جنوب جهانی باشد، زیرا علاوه بر رهبران چین، ترکیه و روسیه، سران پاکستان، ایران و بسیاری دیگر نیز حضور خواهند داشت.
اهمیت ژئوپلتیک نشست در قلب آسیای مرکزی
آسیای مرکزی در سال‌های اخیر به ویژه پس از جنگ اوکراین اهمیت بیشتری یافته است؛ کشورهای این منطقه علاوه بر منابع اصلی مواد اولیه برای تولیدات مهم، در شاهراهی قرار گرفته اند که بسیاری از کشورهای شرقی را به غرب متصل می‌کنند. از منظر اقتصادی، میزبانی قزاقستان از این اجلاس فرصتی برای پیشبرد تجارت و سرمایه‌گذاری منطقه‌ای را فراهم می‌کند. توسعه زیرساخت‌ها و تقویت فناوری‌های ارتباطی یکی از مهم‌ترین موضوعات این نشست خواهد بود، ابتکار کمربند و جاده چین (BRI) و کریدور شمال-جنوب (INSTC) یکی از موضوعات مهمی است که سازمان همکاری شانگهای می‌تواند با تسهیل یکپارچگی اقتصادی فرصت‌های جدیدی برای رشد و توسعه در سراسر منطقه ایجاد کند.
از دیدگاه امنیتی نیز سازمان همکاری شانگهای در تقویت همکاری علیه تروریسم، افراط گرایی و جدایی‌طلبی ایفای نقش کرده است، این اجلاس احتمالاً شاهد تأیید مجدد تعهد به امنیت جمعی و توسعه راهبردهای جدید برای مقابله با تهدیدهای نوظهور خواهد بود.
به گزارش ایرنا، قزاقستان از ژوئیه ۲۰۲۳ (تیر ماه ۱۴۰۲) ریاست سازمان همکاری شانگهای را بر عهده دارد و پس از این اجلاس، ریاست به چین واگذار خواهد شد. سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۰۱ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ازبکستان تأسیس شد و در سال ۲۰۱۷، هند و پاکستان به عضویت این سازمان درآمدند. ایران در سال ۲۰۲۲ به سازمان همکاری شانگهای پیوست و انتظار می رود بلاروس در تابستان ۲۰۲۴ به سازمان همکاری شانگهای بپیوندد.