به گزاش خبرنگار ایرنا، مردم ترکمن صحرا از دیرباز تاکنون آیین‌های گوناگونی را به نشانه ارادت ویژه به اهل بیت پیامبر (ص) برگزار می‌کنند که عزاداری برای سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) به شکل‌های مختلف جلوه‌ای از محبت این قوم به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) است.
ترکمن‌های گلستان که بیشترشان حنفی مذهب هستند به ماه محرم «آغرآی» یعنی ماه سنگین و نیز «عاشورآی» یعنی ماه عاشورا می‌گویند و آیین‌های خاصی را از جمله «صدقه دادن» و پخت «اوناش» (آش رشته) و توزیع آن در این ماه برگزار می‌کنند.
یکی از بانوان ترکمن و از فعالان فرهنگی گلستان درباره آداب و رسوم قوم خود در ماه محرم به خبرنگار ایرنا گفت: آداب و رسوم مرتبط با باورهای دینی از جمله محرم میراثی است که از گذشتگان به نسل امروز رسیده است.
مریم آق آتابای افزود: ترکمن‌ها در محرم بخاطر ارادت ویژه به نوادگان پیامبر(ص) پارچه‌های نفیسی برای شهیدان این ماه کنار می‌گذارند و موقع حرکت دسته‌های عزاداری، به علم‌ها می‌بندند.
وی بابیان اینکه قوم ترکمن به محرم «آغرآی» ماه سنگین می‌گویند زیرا شهادت برخی از نوادگان پیامبر(ص) در این ماه رخ داده است، گفت: به همین جهت و به احترام شهدای کربلا، هیچ مراسم شادی از جمله عروسی در این ایام برگزار نمی‌شود.
آق آتابای اضافه کرد: صدقه و نذری دادن هم در محرم به صورت ویژه مورد توجه ترکمن‌ها بوده و بانوان این قوم بخاطر غم این ماه نوعی آش بنام «اوناش» پخته و بین مردم توزیع می‌کنند.
این فعال فرهنگی ترکمن همچنین گفت: چنانچه در ماه محرم، فرزندی در این قوم به دنیا بیاید، اسامی همانند «عاشور محمد، عاشور تاج و عاشور بی بی» بر روی نوزادان خود می‌گذارند.
وی افزود: ترکمن‌ها از انجام سفرهای تفریحی در روز عاشورا پرهیز می‌کنند و در صورت امکان به سفرهای زیارتی مانند به مشهد مقدس، بقعه «دانشمند» در گنبدکاووس و «آق امام» در آزادشهر گلستان می‌روند.
به گفته وی، بانوان ترکمن در روز عاشورا و زمانی که کودکانشان قصد خواب دارند، به دلیل ارادت به امام حسین(ع) و یارانش، «هودی خوانی» لالایی ترکمنی می‌خوانند.
آق آتابای، تعطیلی کسب و کار مردان ترکمن و پخش نذری و صدقه بین مردم و عزاداران حسینی را از دیگر اعتقادات ترکمن‌های گلستان در ماه محرم برشمرد.
به گفته این فعال فرهنگی ترکمن، ارادات این قوم به اهل بیت و نوادگان پیامبر (ص)، در اشعار «مختومقلی فراغی» شاعر و عارف نامی ترکمن نیز آورده شده است.
استان گلستان که به نگارستان ایران و سرزمین برادری مشهور است، حدود ۲ میلیون نفر جمعیت از اقوام و مذاهب اسلامی دارد.