تهران- ایرنا- محققان پزشکی موفق شدند تنظیم‌کننده ساعت داخلی زیستی بدن را در انتهای یک پروتئین کشف کنند که ضمن بهبود کیفیت خواب و سوخت‌وساز بدن، بررسی تاثیر عوامل محیطی بر این تنظیم‌کننده می‌تواند راه‌حل‌های عملی برای اختلالات مرتبط با ساعت بدن همچون پرواز زدگی (Jet lag) فراهم کند.

به گزارش گروه علمی ایرنا از ساینس دیلی، دانشمندانی از دانشکده پزشکی «دوک ان یو اس» و دانشگاه کالیفرنیا رمز و راز تنظیم ساعت داخلی بدن را کشف کرده‌اند. آنها کشف کردند که این تنظیم‌کننده درست در انتهای پروتئین Casein Kinase ۱ delta قرار دارد این پروتئین (CK۱δ) به عنوان تعیین‌کننده شتاب برای ساعت زیستی درونی یا چرخه‌های طبیعی ۲۴ ساعتی کنترل‌کننده الگوهای خواب و بیداری و سایر کارهای روزانه موسوم به چرخه زیست‌شناختی عمل می‌کند.

یافته‌های این محققان که در نشریه PNAS انتشار یافته می‌تواند راه را برای رویکردهای جدید برای درمان اختلالات مرتبط با ساعت بدن هموار کند.

پروتئین CK۱δ چرخه زیست‌شناختی را از طریق تگ کردن سایر پروتئین‌های دخیل در ساعت زیستی تنظیم می‌کند. این پروتئین علاوه بر اصلاح دیگر پروتئین‌ها خودش نیز می‌تواند تگ بشود و از این طریق توانایی خودش را برای تنظیم پروتئین‌های دخیل در اداره ساعت درونی بدن تغییر دهد.

تحقیقات گذشته دو گونه متفاوت از CK۱δ موسوم به ایزوفرم‌های δ۱ و δ۲ را شناسایی کردند که تنها در ۱۶ اسید آمینه با هم تفاوت دارند. با این حال این تفاوت جزئی تاثیر زیادی بر عملکرد CK۱δ دارد.

این محققان با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته طیف‌نمایی (اسپکتروسکوپی) و طیف‌سنجی (اسپکترومتری) برای زوم کردن روی انتهای پروتئین، مشخص کردند چگونگی تگ شدن پروتئین‌ها با زنجیره انتهایی آنها مشخص می‌شود.

محققان در این خصوص توضیح دادند: یافته‌های ما سه محل خاص را بر روی انتهای CK۱δ مشخص کردند که گروه‌های فسفات در آنجا می‌توانند متصل شوند و این محل‌ها برای کنترل فعالیت پروتئین اهمیت دارند. زمانی که این نقاط با یک گروه فسفات تگ می‌شوند، فعالیت CK۱δ کاهش پیدا می‌کند که به این معنی است که نفوذ موثری بر چرخه زیست‌شناختی ما نخواهد داشت. ما با استفاده از آنالیز با وضوح بالا موفق شدیم محل دقیق این نقاط را مشخص کنیم.

به گفته این محققان، تنظیم ساعت داخلی بدن فراتر از درمان مشکلاتی مانند پرواز زدگی می‌رود و بحث بهبود کیفیت خواب، سوخت‌وساز بدن و سلامت کلی بدن مطرح است.

محققان قصد دارند در این خصوص بیشتر تحقیق کنند که عوامل دنیای واقعی مانند برنامه غذایی و تغییرات زیست‌محیطی بر محل‌های تگ شدن بر روی CK1δ تاثیر می‌گذارد. این تحقیقات می‌تواند دانش و بینشی درباره تاثیر این عوامل بر چرخه زیست‌شناختی فراهم کرده و به راه‌حل‌های عملی برای اختلالات منجر شود.