به گزارش ایرنا، استان مرکزی خاستگاه مواد معدنی مختلف و متنوعی شامل کانی‌های دگرگونی، آذرین و رسوبی از قبیل مواد معدنی غیرفلزی، فلزی، مصالح ساختمانی و سنگ‌های تزئینی است.
از مجموع ۶۷۹ معدن استان مرکزی، ۳۶۹ معدن فعال است که با این ظرفیت و استخراج سالانه بیش از ۱۴ میلیون تن ماده معدنی، رتبه هفتم معدنی کشور را به خود اختصاص داده است و تاکنون از ۵۷ نوع ماده معدنی موجود در کشور ۴۲ نوع آن در این استان شناسایی شده و از حدود ۳۵ نوع ماده معدنی بهره‌برداری می‌شود.
تراورتن، سولفات سدیم، سرب، روی، سنگ آهن، سنگ گچ، پوزولان، کائولن، باریت و خاک‌های صنعتی از مهمترین ذخایر غنی معدنی قابل بهره‌برداری در این استان هستند.
معادن سنگ تراورتن شهرستان محلات به نوعی سرآمد معادن استان مرکزی محسوب می‌شوند و به گفته متولیان و فعالان این حوزه، بیش از ۷۰ درصد سنگ تراورتن کشور در شهر نیم‌ور این شهرستان تولید و تامین می‌شود.
برگزاری نمایشگاه بین‌المللی سنگ محلات، ۱۶ سال پیش با تدبیر مسئولان و متولیان امر بنیاد نهاده شد که به حق باید این اقدام شایسته را که گام بلندی در جهت معرفی ظرفیت‌های سنگ این خطه در داخل و خارج کشور بود، ارج نهاد چرا که به گفته مسئولان امروزی برپایی این نمایشگاه به رونق معادن سنگ این خطه بسیار کمک کرده و هر سال بر میزان صادرات نیز افزوده می‌شود.
شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران در محلات ۱۷ مهرماه جاری در ۱۰ کیلومتری جاده محلات - نیم‌ور در فضایی به مساحت ۱۲۰ هزار مترمربع گشایش یافت و تا ۲۰ مهرماه جاری دایر است.
این نمایشگاه بزرگترین و حجمی‌ترین نمایشگاه سنگ ایران است و امسال با افزایش ۳۰ درصدی فضای نمایشگاهی در ۱۲۰ هزار مترمربع ایجاد شده است.
نمایشگاه بین‌المللی سنگ نیم‌ور محلات بزرگترین نمایشگاه سنگ کشور، دومین نمایشگاه بزرگ کشور از نظر فضای خالص نمایشگاهی، چهارمین نمایشگاه بزرگ سنگ دنیا و به لحاظ عرضه سنگ کوپ در رتبه اول دنیا است.
۴۰ هزار تن سنگ کوپ توسط ۵۵۰ شرکت ایرانی و خارجی شرکت‌کننده در این نمایشگاه، جدیدترین تولیدات خود را در ۲۰۲ غرفه به نمایش گذاشته‌اند و هیات‌هایی خارجی نیز از کشورهای ترکیه، چین، ایتالیا، اسپانیا، بلژیک، روسیه، پاکستان و بنگلادش نیز برای بازدید از این رویداد بین‌المللی دعوت شده‌اند.
برگزاری این نمایشگاه بین‌المللی می‌تواند فرصتی برای معرفی ظرفیت سنگ‌های زینتی و ساختمانی ایران اسلامی و به خصوص استان مرکزی و شهرستان محلات باشد که باید از این ظرفیت به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.
بخش معدن نیازمند توجه و رسیدگی جدی مسئولان دارد
برخی از صاحبان معادن و صاحب نظران حوزه سنگ استان مرکزی که در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران در محلات شرکت کرده‌اند، بر این باورند: با توجه به توسعه روز افزون صنعت در استان مرکزی، همچنان بخش معدن شهرستان محلات دچار چالش‌هایی از جمله فرسودگی ماشین‌آلات و عوامل تولید است و استفاده از تمام ظرفیت سنگ هم در کشور و هم در معادن محلات نیاز به نوسازی عوامل تولید از جمله ماشین‌آلات دارد.
آنان معتقدند: صادرات سنگ به صورت خام و از مبادی غیر رسمی موجب شده ارزش افزوده‌ای که از قبال فرآوری سنـگ به محصولات ایجاد می‌شود از بین رفته و اجازه پا گرفتن صنایع پایین دستی معدنی از صاحبان تجربه و سرمایه سلب شود.
با تجهیزات فرسوده کمترین بهره‌وری از سنگ خام صورت می‌گیرد
شرکت کننده‌ای از آذربایجان شرقی در نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران در محلات به ایرنا، گفت: با امکانات و وسایل موجود، کمترین بهره‌وری از سنگ خام در سنگبری‌ها انجام می‌گیرد.
«کاظم فاضلی» افزود: استفاده از ماشین‌آلات نوین و ورود افراد متخصص و تحصیل‌کرده به بخش معدن جهت بهبود فرآیند تولید کمک خواهد کرد اما بخشی از این زیرساخت‌ها نیازمند حمایت همه جانبه مسئولان و به خصوص وزارت صمت است.
وی که همه ساله در نمایشگاه سنگ ایران شرکت می‌کند، ادامه داد: برگزاری نمایشگاه اقدامی ارزشمند است که جای تقدیر از متولیان و عوامل برگزار کننده دارد، اما خروجی این نمایشگاه باید تولید باکیفیت‌تر، ایجاد امید و انگیزه بین فعالان این حوزه و در نهایت افزایش صادرات باشد.
این فعال حوزه معدن توسعه زیرساخت‌های جاده‌ای و امکانات اولیه کارگاهی در مناطق معدنی را از جمله نیازهای توسعه و کاهش قیمت تمام شده سنگ برای ورود به بازار صادرات سنگ‌های فرآوری شـده عنوان کرد و گفت: دستگاه‌های متولی باید ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه صنایع معدنی را در اولویت قرار دهند.
کمترین میزان بهره‌وری سنگ با ماشین‌آلات فرسوده
یکی دیگر از فعالان حوزه معدن سنگ گفت: برخی از واحدهای فرآوری سنگ به دلیل مستهلک بودن، بیش از ۵۰ درصد سنگ را از بین می‌برند و نیاز است به روزرسانی تجهیزات و عوامل این واحدها در دستور کار ویژه قرار بگیرد.
«عباس محمدی» ایجاد انجمن معدنی برای انتقال اطلاعات معدنی، افزایش نظارت وزارت صنایع و معادن بر مجموعه‌های تولیدی و عرضه محصولات معدنی را در بهبود کمی و کیفی این محصولات موثر دانست.
وی افزود: با توجه به ذخایر عظیم سنگ های ساختمانی کشور و شهرستان محلات و همچنین کیفیت بالای این محصولات، از دولت و سازمان‌های مرتبط انتظار می‌رود با در اختیار گذاشتن تسهیلات لازم به منظور نوسازی ماشین‌آلات معدنی، علاوه بر پایین آوردن نرخ تمام شده، نسبت به اشتغال‌زایی و ارزش صادراتی مواد معدنی اقدام کنند.
این فعال حوزه معدن سنگ بیان کرد: همچنین قرار دادن متولیان صنعت و معدن در هر شهرستان جهت نظارت دقیق و سریع بر چگونگی فرآیند تولید و عرضه محصولات معدنـی در هر شهرستان امری ضروری است که تاکنون مورد غفلت مسئولان صنایع و معادن استان قرار گرفته است.
معرفی سنگ‌نگاره‌های تیمره در نمایشگاه بین‌المللی سنگ محلات
معرفی سنگ‌نگاره‌های تیمره خمین در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران در محلات کار بسیار ارزشمندی است که امسال برای نخستین‌بار در این رویداد بزرگ اقتصادی انجام شده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خمین گفت: به منظور نشان دادن ۴۰ هزار سال ارتباط انسان با سنگ، سه قطعه اصلی و ۱۰ کپی سنگ نگاره‌های تیمره خمین در شانزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی ایران به نمایش گذاشته شده است.
علی مشهدی افزود: همچنین کپی سنگ نگاره‌ها بر روی تندیس حکاکی و به سفرا، شرکت‌ها و بازدیدکنندگان داخلی و خارجی اهدا می‌شود.
وی هدف از این اقدامات را معرفی سنگ نگاره‌های تیمره بیان کرد و ادامه داد: سنگ‌نگاره‌های تیمره، نشان از تاریخ کهن و هنر کهن منطقه تیمره در استان‌های مرکزی، اصفهان و لرستان است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خمین، بیان کرد: سنگ نگاره‌های تیمره خمین گویای قدمت و دیرینگی این خطه در تاریخ بشری است و الواح مصور آن یادگاری از دورانی است که انسان هنوز زبانی برای گویش و خطی برای نوشتن نداشت و از طریق این نمادها جریان زندگی خود و دیگران و حتی محیط اقلیمی‌اش را تصویر کرده است.
مشهدی اضافه کرد: گنجینه الواح صخره‌ای تیمره خمین از غنی‌ترین و با ارزش‌ترین سنگ نگاره‌های کشف شده تاریخ به لحاظ تعداد و تنوع است و طرح‌های بی‌مانند حکاکی شده بر دل صخره‌ها هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.
وی یادآور شد: ۲۱ استان کشور دارای سنگ نگاره هستند اما، در تیمره خمین بیش از ۲۱ هزار نمونه حکاکی کشف شده که قدمت بعضی از این نمادها تا ۴۰ هزار سال می‌رسد و نمونه مشهور آن تصاویر حیواناتی از جمله بزکوهی است که توجه دیرینه شناسان، دانشمندان و مردم شناسان جهان را جلب کرده است.
تامین زیرساخت‌های لازم در حوزه معدن برنامه اولویت‌دار اداره کل صمت استان مرکزی است
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی گفت: در صورتی که زیرساخت‌های معدنی همانند بخش صنعت در استان ایجاد شود، عقب افتادگی‌های بخش معدن مرتفع خواهد شد.
«علی جودکی» بیان کرد: هنوز هم برخی معدنکاران تولیدات خود را به صورت خام به فروش می‌رسانند و باید زمینه فرآوری محصولات فراهم شود تا ارزش افزوده بیشتری نصیب فعالان این حوزه و در نهایت کشور شود.
وی ادامه داد: اگر هدف ما افزایش بهره‌وری و در نهایت ارزآوری بیشتـر برای کشور است، باید برای فرآوری سنگ در داخل کشور تدبیری اساسی اندیشیده شود تا برخی کشورها، از این ثروت ملی به نفع خود استفاده نکنند.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی بیان کرد: در حالی که ذخایر فراوان سنگ تراورتن در محلات، نام این شهرستان را علاوه بر گل در زمینه سنگ تراورتن در جهان مشهور و پرآوازه کرده است، اما فقدان بسترهای لازم برای فرآوری سنگ در این خطه سود سرشاری را نصیب کشورهای خارجی می‌کند.
جودکی هدف از برگزاری نمایشگاه سنگ ایران در محلات را معرفی ظرفیت‌های استان، فراهم ساختن زمینه مراودات فعالان حوزه معدنی محلات با دیگر فعالان این حوزه در داخل و خارج از کشور و برگزاری دوره‌های آموزشی عنوان کرد و گفت: برگزاری ورکشاپ‌های آموزشی با هدف تجزیه و تحلیل و مطالعه بازارهای بین‌المللی، چاپ ویژه‌نامه تخصصی سنگ توسط مجموعه رسانه‌ای دنیای اقتصاد و دعوت از سفرا و اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی از مهمترین برنامه‌های جنبی شازندهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ محلات است.
کلام آخر:
شرکت‌های حاضر در نمایشگاه سنگ محلات ( نیم‌ور _ محلات ) از فرصت‌های بی‌نظیری برای نمایش محصولات خود، جذب مشتریان جدید و ارتقاء برند خود بهره‌مند می‌شوند. این نمایشگاه نه تنها به عنوان یک پلتفرم برای نمایش محصولات سنگی ایران به بازارهای بین‌المللی عمل می‌کند، بلکه فضایی مناسب برای تبادل تجربیات و ایده‌های نوآورانه در صنعت سنگ فراهم می‌کند.
با توجه به ذخایر سرشار و پتانسیل‌های بالای سنگ در استان مرکزی، سرمایه‌گذاری در این بخش علاوه براشتغال آفرینی و ارزآوری، تکیه به صادرات نفتی را کاهش می‌دهد و کشور را به سمت و سوی توسعه اقتصادی مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی رهنمون کرده و حماسه اقتصادی را به شکوفایی و ظهور خواهد رساند.
۷۰ معدن فعال سنگ در شهرستان محلات وجود دارد که ذخیره قطعی ماده معدنی آن‌ها حدود ۳۰ میلیون تن و میزان برداشت سالانه از این معادن ۲ میلیون تن است.
بیش از ۲ درصد سنگ ساختمانی و هشت درصد سنگ تراورتن جهان در محلات تولید می‌شود و ۲۸۰ واحد فرآوری با ظرفیت ۱۸ میلیون مترمربع سنگ در محلات فعالیت دارند که ۱۳ درصد تولید کشور در این خطه انجام می‌شود.
شهرستان محلات در استان مرکزی با ۵۵ هزار نفر جمعیت قطب تولید سنگ‌نما در کشور است که در فاصله ۱۰۵ کیلومتری اراک قرار دارد.
شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران تا ۲۰ مهرماه جاری در محل نمایشگاه سنگ نیم‌ور محلات جریان دارد.