رضا حاجی‌آبادی در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب ایرنا، با تاکید بر این اصطلاح که «جهانی بیندیش و منطقه ای عمل کن» درباره اقدامات انجام شده برای برگزاری نخستین فلوشیپ (برنامه حمایتی توسط وزارت فرهنگ یا نمایشگاه‌های کتاب برای ناشران، نویسندگان، تصویرگران و غیره است تا با هزینه مسئولان برای تبادل حق مالکیت فکری در آن رویداد شرکت کنند) در ایران گفت: آخرین فلوشیپی که شرکت کردم مربوط به شهر آستانه (پایتخت کشور قزاقستان) بود. با توجه به روند برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب و فلوشیپ‌هایی که در شهرهای مختلف برگزار می‌شود، می‌توان دید که کشورهای مختلف تلاش می‌کنند از راه فرهنگ و ادبیات در دیگر کشورها نفوذ کنند.
کشورها باید از طریق فرهنگ قدرت خود را نشان دهند و فرهنگ خود را منتشر کنند
مدیر انتشارات هزاره ققنوس با اعلام اینکه این روزها عصر نظامی‌گری تمام شده است و باید تصرف از راه فرهنگی انجام شود، ادامه داد: جوزف نای پژوهشگر و سیاستمدار امریکایی به قدرت فرهنگ اعتقاد دارد و می‌گوید که الان عصر نظامی نیست، دوران تصرف سرزمین نیست و باید دل‌ها را تصرف کنید، کشورها باید از طریق فرهنگ قدرت خود را نشان دهند و فرهنگ خود را منتشر کنند. این‌ها در حالی است که ایران از این قافله عقب مانده است.
به گفته او وقتی اسمی از کره جنوبی می‌آورند، سریع مردم یاد آهنگ‌ها و سریال‌های آن‌ها می‌افتند، ترکیه همه را به یاد سریال‌هایش می‌اندازد، سینما بازار و اقتصاد ژاپن مهم است، دیگر کسی خیلی درباره مسائل نظامی و سیاسی صحبت نمی‌کند.
فعالان فرهنگی در ایران نیاز بازار دیگر کشورها را نمی‌شناسند
حاجی‌آبادی با بیان اینکه قدیمی‌ترین کتاب‌های جهان مربوط به خاورمیانه و تمدن ایرانی و اسلامی است، ادامه داد: این در حالی است که علاوه بر سابقه فرهنگی، سال‌ها در ایران نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شده است و ایران در نمایشگاه کتاب تعداد قابل توجهی از کشورها شرکت کرده است، اما هنوز نتوانستیم در ایران فلوشیپ برگزار کنیم. فلوشیپ گردهمایی متخصص‌ترین افراد در حوزه فرهنگ مکتوب است. دولت‌ها زمینه برگزاری فلوشیپ را آماده می‌کنند، اما برگزارکننده ناشران و آژانس‌های ادبی حرفه‌ای و بین‌المللی هستند.
دولت‌ها زمینه برگزاری فلوشیپ را آماده می‌کنند، اما برگزارکننده ناشران و آژانس‌های ادبی حرفه‌ای و بین‌المللی هستند
این ناشر بین‌المللی با اشاره به ذخایر ادبی ایران که قابلیت انتشار در جامعه جهانی را دارند، گفت: تعامل‌های بین‌المللی، جهان بر مبنای بده بستان است باید از جهان غرب و منطقه خاورمیانه چیزی بگیریم و به آن‌ها چیزی بدهیم؛ این در حالی است که این روزها در عرضه کالای فرهنگی مشکل داریم و بلد نیستیم که چگونه آن راعرضه کنیم. هنوز صنعت بسته‌بندی در حوزه اقتصادی اشکال دارد.
او با تاکید بر اینکه فعالان فرهنگی در ایران نیاز بازار دیگر کشورها را نمی‌شناسند، افزود: در حوزه فرهنگ هم مشکل دارد و نمی‌دانیم که برای نوجوان آلمانی و روسی چه محتوایی را آماده کنیم؟ فکر می‌کنیم چیزی که برای ما خوب است برای او هم خوب است. حتی این گُنگ بودن را در داخل مرزها هم داریم؛ نویسندگان، تصویرگران، مترجمان، ناشران و متولیان این کشور (مانند مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) زبان این جامعه را بلد نیستند و به همین دلیل است که وضعیت کتابخوانی در کشور خراب شده است، زیرا نمی‌دانیم چگونه محتوایی را که داریم به دیگران انتقال دهیم.
ناشران به آداب فعالیت بین‌المللی فکر نمی‌کنند
حاجی‌آبادی با توضیح درباره تغییر روند فعالیت در بازار جهانی، ادامه داد: جامعه امروز نشر از اینکه محصولی دارد و باید محصول را بفروشد عبور کرده است، به یک قدم جلوتر رسیدند، به جایی که می‌بینند جامعه چه نیازی دارد و بر اساس آن نیاز، محتوا تولید می‌کنند. این مرحله‌های تجارت در جهان همینگونه است، ابتدا چیزی تولید می‌کردند و سعی داشتند برای آن مشتری پیدا کنند و بعد تبلیغ کردند تا مشتری جنس را بخرد، بعد ذائقه مشتری را تغییر دادند و بعد گفتند باید بدانیم که الان مشتری به چیه چیزی نیاز دارد حتی اگر خودش از آن اطلاع نداشته باشد.
در نتیجه برگزاری فلوشیپ ناشران ایرانی آداب حضور در تجارت جهانی در حوزه فرهنگ را یاد می‌گیرند
این ناشر بین‌المللی با تاکید بر اینکه برگزاری فلوشیپ بهترین اتفاقی است که می‌تواند بیفتد تا ناشران با ذائقه جهانیان در حوزه فرهنگ و ادبیات آشنا شوند، گفت: وقتی افراد با ناشران کشورهای مختلف صحبت می‌کنند درباره علایق و دغدغه‌های آن‌ها اطلاعات به دست می‌آورند و فعالیت‌های بین‌المللی آن‌ها رشد می‌کند تا جایی که اصول مذاکره را یاد می‌گیرند. در نتیجه گزیده عمل می‌کنند و به ناشر آلمانی یک کتاب و به ناشر روس کتاب دیگری معرفی می‌کنند و می‌دانند با هر کدام چطور مذاکره کنند.
او افزود: به نظرم برگزاری فلوشیپ حتی اگر چند روزه باشد و از برخی از کشورهای دنیا در آن شرکت کرده باشند، اگر با تعداد محدود کشور همسایه برگزاری این رویداد را شروع کنیم، در نتیجه برگزاری فلوشیپ ناشران ایرانی آداب حضور در تجارت جهانی در حوزه فرهنگ را یاد می‌گیرند، این در حالی است که متاسفانه هنوز ناشران به این آداب فکر نمی‌کنند.