ارومیه- ایرنا- تامین امنیت غذایی ارتباط مستقیمی با تولیدات بخش کشاورزی دارد و ارتقای کمی و کیفی این محصولات نیازمند برنامه ریزی اساسی و اصولی در این زمینه بوده که مبنای آن داشتن اطلاعاتی دقیق از منابع و ظرفیت هاست که سرشماری کشاورزی مهمترین راه رسیدن به این اطلاعات با همراهی همه بهره برداران این بخش به شمار می رود.

به گزارش ایرنا وقتی کشاورزی و درآمدزایی از این بخش مطرح می شود، امنیت غذایی نیز به دنبال آن در دستور کار قرار می گیرد به طوری که این دو، لازم و ملزوم یکدیگر به شمار می روند ولی وقتی محدودیت منابع آب و خاک به میان می آید، بیشتر این موضوع مورد توجه قرار می گیرد و لازمه برنامه ریزی مبتنی بر ظرفیت بیشتر آشکار می شود.

بهره برداری از منابع کشاورزی موجود به نحوی که برای نسل‌های آتی نیز توشه ای به جا بماند، مبحث اصلی کشاورزی پایدار است که برای دستیابی به مولفه های اساسی در این بخش، داشتن آمار و اطلاعات یک نیاز مبرم محسوب می شود.

کارشناسان براین باور هستند که طبیعت، ظرفیت های محدودی دارد که لازم است در تولید با توجه به این محدودیت ها برنامه ریزی های محوری به عنوان پیشران های اصلی این بخش ارائه و در مزارع اعمال شود و این برنامه ریزی ها خواهد توانست تا استفاده از نهاده ها، استفاده از سیستم کشت و رعایت تناوب زراعی، مبارزه با آفات، امراض و علف‌های هرز و افزایش محصول و بهره‌وری و صدها مولفه دیگر را مدیریت کرده و بزرگترین بخش حوزه کاری در جهان را متحول کند.

در چند ماه اخیر که از ابلاغ دستور ریاست جمهوری اسلامی ایران بر مسوولان کشوری در حوزه های مختلف در زمینه همکاری در موضوع انجام ششمین سرشماری عمومی کشاورزی می گذرد، تاکید مسوولان و کارشناسان کشاورزی بر اجرای دقیق این طرح است تا داده های لازم در اختیار برنامه ریزان قرار گیرد و برنامه ریزی مبتنی بر حقیقت های حوزه کشاورزی باشد.

البته باید توجه داشت که در این میان، همکاری بهره برداران و ارائه اطلاعات درست و دقیق از وضعیت زمین های تحت مدیریتشان می تواند بهترین کمک به برنامه ریزی های آتی بخش کشاورزی باشد.

بیش از ۶۵۰ نفر در ششمین سرشماری عمومی کشاورزی آذربایجان غربی مشارکت دارند

در همین راستا براساس اظهارات رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی بیش از ۶۵۰ نفر بسیج شده اند تا این طرح مهم را به سرانجام برسانند.

حسین سپهری ادامه داد: ۱۹۹ آمارگیر اصلی، ۱۵ نفر آمارگیر تلفنی، ۶۳ نفر کارشناس مسوول و عوامل اجرایی اعم از مدیران اجرایی و پشتیبانی، مدیران جهاد کشاورزی و نیروهایی در سایر رده ها در این خصوص در حال فعالیت هستند.

وی اضافه کرد: با احتساب آمار سایر رده ها و رانندگان، حراست و سایر نیروها تعداد آمار عوامل اجرایی به بیش از ۶۴۰ نفر در آذربایجان غرب می رسد و از نظر حجم کار، آذربایجان غربی رتبه هشتم را در برگزاری سرشماری کشاورزی بین استان های کشور داراست.

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی با اشاره به اینکه ۱۵۰ آیتم در پرسشنامه ها مطرح می شود، اظهار کرد: پرسشنامه ها برای همه نقاط کشور یکسان طراحی شده است و درصدد هستیم تا از پاسخگویان مطمئن آمار دریافت کنیم.از نظر حجم کار، آذربایجان غربی رتبه هشتم را در برگزاری سرشماری کشاورزی بین استان های کشور داراست.

وی گفت: تمامی کشاورزانی که دارای زمین کشاورزی بالای ۴۰۰ متر و باغ بالای ۲۰۰ متر هستند، بهره بردار محسوب می شوند.

سپهری از مردم خواست با مشارکت فعالانه در سرشماری کشاورزی به گردآوری اطلاعات درست و دقیق کمک کنند و نگران مباحثی مانند گرفتن مالیات نباشند.

۲۰۰ هزار بهره بردار بخش کشاورزی در آذربایجان غربی فعال هستند

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی با بیان اینکه این استان از استان های برتر کشور در بخش کشاورزی با بیش از ۲۰۰ هزار بهره بردار است، بیان کرد: این استان رتبه دهم کشوری را در این زمینه به خود اختصاص داده است و این سرشماری نقش مهمی در برنامه ریزی های آتی خواهد داشت.

وی با اشاره به تغییر الگوی کشت در حوزه کشاورزی آذربایجان غربی افزود: این موضوع نیازمند فرهنگ سازی است و برای این اقدام باید در کنار جامعه هدف باشیم.

وی اضافه کرد: منبع در آمد یک کشاورز از زراعت و باغبانی است و ما باید زمینه و زیربنای آن را با همراهی خود کشاورزان ایجاد کنیم و بستر و الزامات با دادن کود و بذر و ملزومات براساس شرایط مناطق فراهم است.

سپهری با اشاره به اینکه در ششمین دوره سرشماری عمومی کشاورزی جامعه هدف، تمامی بهره برداران کشاورزی ساکن و غیر ساکن در روستاها هستند، اضافه کرد: در این دوره از سرشماری ۵۰ محصول زراعی و ۳۷ محصول باغی سرشماری می‌شوند.اگر اطلاعات دقیق وجود داشت، می‌توانستیم شاهد اقدامات و برنامه ریزی های گسترده ای در کمک به احیای دریاچه ارومیه باشیم.

وی با بیان اینکه بحران دریاچه ارومیه یک‌معضل ملی است، ادامه داد: در سال های گذشته نظارت دقیقی در احیا و کمک به احیای دریاچه ارومیه انجام نشده است و به رغم اهمیت مدیریت بهینه مصرف آب شاهد گسترش چاههای غیر مجاز در بخش کشاورزی بودیم در حالی که اگر اطلاعات دقیق وجود داشت، می‌توانستیم شاهد اقدامات و برنامه ریزی های گسترده ای در کمک به احیای دریاچه ارومیه باشیم.

بهره‌برداران حوزه کشاورزی با ارائه اطلاعات صحیح و دقیق به آمارگیران کمک کنند

سرپرست استانداری آذربایجان غربی نیز در این خصوص گفت: بهره برداران بخش کشاورزی با ارائه اطلاعات صحیح و دقیق به آمارگیران در جمع آوری اطلاعات کمک کنند.

رضا ابراهیمی افزود: براساس قانون لازم است هر ۱۰ سال یک بار سرشماری کشاورزی انجام شود تا اطلاعات مربوط به حوزه کشاورزی و دامداری به دست آید و این اطلاعات کمک می کند تا مسوولان بتوانند برنامه ریزی های لازم را در این حوزه داشته باشند.

وی ادامه داد: دانش آموزان و دانشجویان در راستای تبین اهمیت این موضوع برای افراد خانواده و جامعه بسیار موثر هستند و هر کسی در این حوزه فعال است، باید برای مشارکت تشویق شود.

سرپرست استانداری آذربایجان غربی با تاکید براینکه لارم است شهروندان اطلاعات درستی به آمار گیران بدهند تا برنامه ریزی ها هم درست باشد، اضافه کرد: آمارگیران هم باید در تکمیل پرسشنامه ها دقت کنند و اطلاعات را دقیق دریافت و در فرمها منعکس کنند و برای اینکه این اقدام به نحو شایسته ای انجام شود لازم است همه دستگاههای اجرایی کمک کنند .

وی با اشاره به اینکه این اطلاعات مبنای برنامه ریزی آتی است، اظهار کرد: این اطلاعات باید به صورت واقعی و دقیق دریافت و براساس آنها برنامه ریزی های لازم انجام توسط مسوولان شود.

آمار دقیق زیرساخت برنامه ریزی دقیق است

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌غربی هم در این باره به ایرنا گفت: امنیت غذایی یک مساله بسیارمهم است و برای رسیدن به امنیت غذایی و افزایش کمی و کیفی تولیدات محصولات کشاورزی داشتن اطلاعات دقیق یک نیاز ضروری است.

اردشیر یوسف زاده افزود: سرشماری کشاورزی یک حادثه و اتفاق مهم است و طی ۴۵ روز آمارگیران با مراجعه به منازل روستاییان این اطلاعات را جمع آوری خواهند کرد و لازم است روستاییان به هر فردی که در شهر و یا آبادی های همسایه که دارای زمین و احشام هستند و دسترسی دارند، اطلاع رسانی لازم را داشته باشند.

وی اظهار کرد: افرادی در این زمینه از اقشار مختلف آموزش داده شدند تا این سرشماری را انجام دهند و این افراد با لباسهای مخصوص در این زمینه به کارگیری شدند و این اطلاعات با تبلت ثبت می شود.هر فردی ۴۰۰ متر زمین و یا ۲۰۰ متر باغ داشته باشد جزو افرادی است که لازم است در این سرشماری حضور داشته باشد.

به عقیده وی کشاورزی فقط کاشت درخت و نهال نیست و هر فردی ۴۰۰ متر زمین و یا ۲۰۰ متر باغ داشته باشد جزو افرادی است که لازم است در این سرشماری حضور داشته باشد.

یوسف زاده افزود: بیش از سه هزار آبادی در ۲۰ شهرستان آذربایجان غربی بوده و علاوه بر آن، اطلاعات بخش کشاورزی در ۴۸ شهر استان نیز در قالب سرشماری به صورت کامل دریافت می شود.

۲۷ درصد شاغلان در آذربایجان غربی مربوط به بخش کشاورزی است

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی اضافه کرد: با توجه به اینکه حدود ۲۷ درصد شاغلان در استان مربوط به بخش کشاورزی است، سرشماری این بخش از اهمیت بسیاری برخوردار است.

وی ادامه داد: این استان در رتبه سوم کشور در خصوص سهم شاغلان بخش کشاورزی قرار دارد و همین امر موجب شده تا برنامه ریزی دقیقی برای اجرای سرشماری و احصای آمار این بخش داشته باشیم.

یوسف زاده گفت: فعالیت های مشمول سرشماری کشاورزی شامل محصولات زراعی، باغی، دام سبک و سنگین، کشت گلخانه ای، آبزیان، زنبور عسل، کرم ابریشم و طیور سنتی است.

سالنامه آماری و سیمای کشاورزی آذربایجان غربی

براساس اعلام معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌غربی طبق آمار سال ۱۴۰۱ این استان در محصول عسل رتبه اول کشور را با اختصاص حدود ۲۲ درصد از محصول تولیدی به خود داراست، رتیه چهارم در تولید گوشت قرمز با ۶.۱ تولید کل کشور، رتبه ۱۰ تولید شیر با ۳.۲ تولید کل کشور و رتبه هفتم کشور در بهره برداری های کشاورزی با پنج درصد از سهم کشور به این منطقه تعلق دارد.

برهمین اساس ارزش افزوده بخش کشاورزی در آذربایجان غربی ۴.۲۵ درصد از سهم کشور با رتبه ۹ بوده و شاغلان این بخش نیز هشت درصد از سهم کشوری را داراهستند که رتبه سوم از آن این منطقه است.

به گزارش ایرنا آخرین سرشماری کشاورزی در سال ۱۳۹۳ انجام شده بود و سرشماری سال ۱۴۰۳، ششمین سرشماری کشاورزی کشور به شمار می رود؛ از جمله اهداف این سرشماری، تهیه فهرست بهره‌برداران کشاورزی (تهیه چارچوب آماری مورد نیاز برای آمارگیری نمونه‌ای بین سرشماری‌ها)، تهیه اطلاعات ساختاری و پایه‌ای از بخش کشاورزی در سطوح جغرافیایی کوچک (آبادی/ شهر)، گردآوری آمار مربوط به سطح کاشت حدود ۵۰ محصول زراعی (گندم، جو، شلتوک، ذرت وسایر محصولات) و ۴۸ محصول باغی (از قبیل سیب، خرما، انگور، انار و سایر محصولات) و محصولات نادر و یا محصولات با اهمیت منطقه‌ای، گردآوری آمار مرتبط با فعالیت پرورش دام ، پرورش طیور، کشت گلخانه‌ای، مزارع آبزی‌پروری، پرورش زنبور عسل و پرورش کرم ابریشم، جمع‌آوری اطلاعات مربوط به وضعیت تاسیسات آبیاری تحت فشار و گردآوری اطلاعات مرتبط با بهره‌برداران (سن، جنس و سواد و تحصیلات)، است.

آذربایجان غربی دارای یک میلیون هکتار اراضی قابل کشت بوده که سالانه ۶.۷ میلیون تن انواع محصولات باغی و زراعی از آن برداشت می شود؛ سیب درختی، انواع میوه های هسته دار محصولات باغی استان و گندم به همراه انواع غلات از تولیدات زراعی آذربایجان غربی هستند.