گزارش میدانی ایرنا از بحث برانگیزترین محور عملیات/آیا گره عملیات موصل نشانه نقشه ای شوم است؟

به گزارش خبرنگاران ایرنا، با رسیدن به منطقه 'تل الباج' در 50 كیلومتری شمال بیجی، ستون بزرگی از دود سیاه حاصل از سوختن چاه های نفتی كه داعش قبل از ترك منطقه آنها را به آتش كشیده بود، جلب توجه كرد، از این نقطه تا خود القیاره كه بالغ بر 80 كیلومتر است، جاده به طور كامل تامین امنیت نبود.
با وجود این، هیات مذهبی وابسته به مسجد 'خلانی' در بغداد، بعد از عبور از تل الباج، ایستگاه صلواتی خود را برای پذیرایی از رزمندگان عراقی در این منطقه دایر كرده است و دست اندركاران آن، تمامی خودروهای نظامی عبوری را به صبحانه دعوت می كردند.
در فاصله چند 10 متری از این هیات، ساعاتی قبل، یك انتحاری با خودرو بمبگذاری شده كوشیده بود كه به نیروهای الحشد الشعبی حمله كند كه در همین جاده قبل از اینكه به نیروها برسد، منهدم شده بود.
از تل الباج تا حدود 20 كیلومتر از مسیر جاده، به دلیل ارتفاعات موجود در این منطقه كه یكی از نقاط نفوذ داعش به شمار می رود، به گروه مقاومت اسلامی سرایا عاشورا ، از گروه های بزرگ الحشدالشعبی محول شده است.
'ابواحمد الجابری' دبیر كل سرایا عاشورا، شخصا بر روند حفر كانال امنیتی كه از تل الباج شروع شده و تا 20 كیلومتری طول جاده را در بر می گیرد، نظارت داشت و چندین ماشین حفاری مشغول كار حفاری بودند تا جلوی حمله احتمالی خودروهای بمبگذاری شده داعش را بگیرند.
الجابری كه سرگرم هدایت نیروهایش بود، با مشاهده خبرنگاران ایرانی در منطقه تل الباج، به گرمی از آنان استقبال كرد و خطاب به خبرنگاران ایرنا گفت كه 'هر جا كه قرار است داعشی ها را دفن كنیم، شما هم حاضر هستید!'
به سمت القیاره راهمان را ادامه دادیم و 'سید جعفر' راننده 'ون' كه تیم خبرنگاران را به پایگاه نظامی القیاره می برد، گفت كه از چهارشنبه گذشته مسئولیت جاده به نیروهای الحشد الشعبی واگذار شده است.
وی ادامه داد: نیروهای الحشد الشعبی بدون تعجیل كار را دنبال می كنند و كل جاده را تا القیاره تامین امنیت خواهند كرد.
درحال حاضر فقط در دو سوی جاده هر چند ده متر، سنگرهای الحشد الشعبی، ایجاد شده و اطراف جاده را زیر نظر دارند.
در سمت راست جاده در مقابل محل استقرار هیات مذهبی مسجد الخلانی، از فاصله دور، گرد و غباری به هوا بلند شد كه نیروهای حاضر در منطقه گفتند كه موتور سیكلت ها و خودروهای انتحاری داعش است كه احتمالا در صدد حملات انتحاری هستند و به همین دلیل نیروهای حاضر در بلندی های منطقه استقرار یافتند و سرعت خودروهای عبوری نیز بیشتر شد.
بعد از چند ساعتی به پایگاه القیاره رسیدیم، جایی كه نیروهای آمریكایی با كشیدن دیوارهای بلند بتنی، بخشی از پایگاه را جدا كرده اند تا به این ترتیب حساب خود را از نیروهای عراقی اعم از ارتش، پلیس دولتی، واكنش سریع و مبارزه با تروریسم جدا كرده باشند.
طبق گفته راهنمای ستاد خبری الحشد الشعبی كه همراه تیم خبرنگاران بود، هرگونه تصویربرداری از تاسیسات آمریكایی ها در پایگاه القیاره، باعث می شود كه خبرنگاران در معرض تهدید قرار گرفته و وسایل تصویربرداری آنها ، مصادره شود.
نیروهای الحشد الشعبی در این مقر حضور ندارند، بلكه به فاصله حدود 20 تا 15 كیلومتر قبل از پایگاه القیاره، فرماندهی الحشد الشعبی در حال ساخت پایگاه ویژه فرماندهی خود است.
طبق گفته ابواحمد الجابری دبیركل سرایا عاشورا، نیروهای الحشد الشعبی عملیات خود را از محور جنوبی (القیاره) پیش می برند، اما آنها در محوری كه آمریكایی ها هستند ، حركت نمی كنند.
محوری كه تحت پوشش هوایی نیروهای آمریكایی در القیاره است، از پایگاه القیاره به سمت الشوره و سپس حمام العلیل است و روستای 'بنجوان' از توابع القیاره كه دو سه روز قبل آزاد شده بود، در این همین محور واقع شده است.
این درحالیست كه به گفته الجابری، الحشد الشعبی از سمت 'الحضر' در جنوب غربی موصل پیشروی می كند و با عبور از غرب موصل خود را به محور تلعفر خواهد رساند تا حلقه محاصره بر موصل را از سمت غربی محكم ببندد.
این همان محوری است كه كارشناسان امنیتی پیش بینی كرده اند عناصر تروریستی داعش با كمك آمریكایی ها از آنجا به سمت اراضی سوریه فرار كنند.
در پایگاه القیاره، با تعدادی از فرماندهان نیروهای واكنش سریع عراق دیدار كردیم ، اما نكته ماجرا اینجا بود كه همانجا از توقف غیرمنتظره عملیات در محور جنوبی، خبردار شدیم.
گفته می شد كه بهانه آمریكایی ها برای توقف عملیات، اصرار بر پیشروی همزمان نیروها در این محور است.
براساس گزارش ها ، محور القیاره به سه نیروی واكنش سریع، ارتش و نیروهای عشایری واگذار شده است.
طبق این گزارش ، نیروهای عشایری تحت رهبری 'ابوریشه' برادر رهبر فقید شورای بیداری سابق الانبار قرار دارند كه در عین حال تحت حمایت آمریكایی ها هستند.
نیروهای واكنش سریع وزارت كشور عراق كه از سه روز قبل عملیات را در این منطقه شروع كرده اند، به سرعت از دو نیروی دیگر پیشی گرفته و حدود 10 كیلومتر جلو افتاده اند و آمریكایی ها به بهانه نرسیدن دو نیروی دیگر از محورهای خود به نیروهای واكنش سریع، پیش روی این نیرو را متوقف كرده است.
اما به گفته منابع حاضر در منطقه، این توجیه فقط بهانه است و تاكید كردند كه آمریكا به عمد این عملیات را متوقف كرده است، زیرا می خواهد داعشی ها را فرار دهد.
به گفته آنها، نیروهای عراقی قادرند حداكثر در دو روز خود را از این محور به حومه موصل برسانند، زیرا داعش عملا هیچ قدرت مقاومتی ندارد، اما آمریكایی ها مدت 45 روز را برای رسیدن به حومه موصل از این محور پیشنهاد كرده اند!
در همان دقایق اولی كه وارد پایگاه القیاره شدیم، 'ابوتراب' فرمانده نیروهای واكنش سریع در محور القیاره، در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت بر خلاف وعده قبلی، فعلا هیچ عملیاتی نداریم و نیروها در استراحت هستند.
چند خودرو را در اختیار خبرنگاران قرار می دهد تا حداقل از آخرین مناطق آزاد شده در دو سه روز گذشته بازدید به عمل آورند.
مسیری كه برای رسیدن به اماكن آزاد شده، تعیین كرده بودند، به دلیل احتمال تعرض تروریست های داعش ، یك جاده خاكی پر دست انداز بود كه بعد از طی قریب 20 كیلومتر به منطقه 'تل الطیبه' رسیدیم كه روستای بنجوان واقع شده است.
این روستا از جاده اصلی فقط حدود دو كیلومتر فاصله دارد اما نیروهای عراقی از بیم مین ها و بمب های كار گذاشته شده در جاده خاكی منتهی به روستا، ناچار شده اند یك مسیر انحرافی طولانی را برای رسیدن به این روستا انتخاب كنند.
نیروهای واكنش سریع، تازه به این منطقه رسیده بودند و هنوز حتی سنگرها و مواضع را تكمیل نكرده و همه نیروها در منطقه تپه ماهور تل الطیبه، بطور نامنظم پراكنده بودند و كاملا خط دفاعی آنها باز بود.
روستای بنجوان در جوار تل الطیبه (محل استقرار نیروهای واكنش سریع) قرار گرفته و در حد فاصل بین نیروها و روستا ، یك خودرو منهدم شده دیده می شد كه به گفته نیروهای عراقی، یك فرد انتحاری با این خودرو به نیروها حمله كرده بود كه با آتش متقابل، خودرو فرد انتحاری از كار افتاد و نیروهای عراقی توانستند راننده را هدف قرار داده و به هلاكت برسانند.
به همراه نیروها وارد روستای بنجوان شدیم، روستایی بزرگ است، اما تمامی منازل كاه گلی و به سبك قدیمی ساخته شده است و اهالی، خانه های خود را ترك كرده اند ، اما مرغ و خروس ها در داخل خانه ها و كوچه ها پرسه می زنند.
در زیر یكی از آلونك خانه ها، یك خمپاره 120 میلیمتری دیده می شود، در همین منطقه با سرهنگ 'محمد جعفر سالم' آشنا شدیم كه با نشان دادن دو نوع خمپاره 120 به جا مانده از داعشی ها در این روستا می گوید كه این دو خمپاره با گلوله های آنها، ساخت عربستان سعودی هستند و گلوله توپ را نشان می دهد كه روی آن نوشته شده، 'انتاج القسم الشرقیه' كه اشاره به نام كارخانه سازنده آن در عربستان سعودی دارد.
او می گوید، از نیروهای داعش چهار مقر شلیك خمپاره در این مكان به دست آوردیم كه همه سلاح ها و مهمات آن عربستانی است و تاریخ تولید گلوله ها نیز جدید هستند.
نیروهای واكنش سریع در یكی از محوطه های باز روستا، در حال جابه جایی نیرو هستند و سرهنگ محمد جعفر می گوید كه ماندن ما در پایگاه القیاره در كنار آمریكایی، هیچ سودی برای ما ندارد و می خواهیم از آنها جدا شده و در این مكان مستقر شویم و به تدریج پیشروی را تكمیل كنیم.
حوالی ساعت 4 بعد از ظهر بود كه روستای بنجوان و تكاپوی نیروهای واكنش سریع را برای استقرار نیرو در آن ترك كرده ، به پایگاه القیاره برگشتیم و سپس به مقر فرماندهی الحشد الشعبی در فاصله 15 -20 كیلومتری سری زدیم.
پایگاه طی همین چند روز آینده آماده می شود و ستاد خبری الحشد الشعبی از بیجی به این مكان منتقل می شود تا عملا الحشدالشعبی عملیات خود را از محور الحضر به سمت تلعفر شروع كند.
به نظر قضیه فرار داعشی ها جدی است و یك طرح پلیدی برای این كار طراحی شده كه طبق گفته مسئولان امنیتی در پایگاه القیاره ، با مدیریت و فشار آمریكایی ها و همكاری سعودی ها و تركیه اجرا می شود و گفته می شود یك طیف داخلی در عراق نیز در آن دخیل است.
برهمین اساس الحشد الشعبی با پیشروی و استقرار سریع نیرو در طول جاده بیجی به القیاره، می خواهد طول این مسیر را برای انتقال نیرو و ماشین آلات اش تامین كند.
به نظر می رسد با گره خوردن عملیات آزاد سازی موصل در محور جنوبی، اكنون همه امید ها به الحشد الشعبی است و خیلی ها معتقدند كه فقط الحشد الشعبی می تواند برای این نقشه شومی كه برای موصل كشیده شده است، حد و مرزی بگذارد.
آفتاب در حالی غروب می كرد كه هنوز صف ستون های بزرگ خودروهای نظامی و كمك های مردمی در حال رسیدن به منطقه بود و در دوراهی القیاره و موصل ترافیك سنگینی شكل گرفته بود.
گزارشگر: محسن مدنی
خاورم *4*353*1770** انتشار دهنده: علیرضا جباری