سال 2016 ،سال شكست عربستان در عرصه دیپلماسی خارجی

به نوشته این روزنامه ی چاپ لندن، عربستان در سال 2016 بدترین عملكرد را در زمینه تنظیم روابط دیپلماتیك خود داشت و به نظر می رسد با توجه به شواهد منفی موجود، این كشور در سال 2017 نیز قادر نخواهد بود روابط خود را كه بیشتر براساس بخشش های نفتی و خرید مواضع كشورها كوچك و بزرگ با قرارداد های تسلیحاتی بود بازسازی كند.
این روزنامه افزود: در سال 2015 توافق هسته ای معروف میان ایران و كشورهای 1+5 به امضا رسید و نشانه های موفقیت آن در سال 2016 خود را نشان داد و قدرتهای جهانی كم كم به سمت ایران و بازارهای آن كه پتانسیل بالایی برای سرمایه گذاری داشت، معطوف شدند و ایران موفق شد كه دو قرارداد مهم هواپیمایی با شركت ایرباس و بوئینگ بالغ بر 36 میلیارد دلار در سال 2016 به امضا برساند.
این روزنامه افزود: این در حالی است كه عربستان سعودی با استفاده معاملات كلان، كشورهای غربی را تحت فشار قرار داد كه سیاست ها و مواضع خود را درخصوص تهران تغییر دهند،كشورهای غربی نیز به قطع روابط خود با ریاض اكتفا نكرده بلكه این كشور به مركز تحلیل های خبری بر علیه آن تبدیل شد.
در ادامه این موضعگیری ها برعلیه عربستان، آلمان، ریاض را به دست داشتن این كشور در افراط گرایی در جهان متهم و مراكز فرهنگی عربستان در آلمان را تعطیل كرد.
این روزنامه ادامه داد كه اما ضربه آخر و كاری را آمریكا به عربستان زد، گزارش های امریكایی عربستان و كشورهای دیگر حاشیه خلیج فارس را به حمایت از افراط گرایی در سوریه متهم كرد و ضربه مهلك تر تصمیم كنگره و پارلمان آمریكا در خصوص قانون جاستا (عدالت در برابر حامیان تروریسم) و تصویب آن بود كه به آمریكایی ها اجازه می داد كه در خصوص حملات 11 سپتامبر از عربستان شكایت كنند.
در غرب نیز به دلیل حمله عربستان به یمن تحت ائتلاف موسوم به طوفان قاطع 'عاصفة الحزم' انگلیس به این كشور هشدار داده و پارلمان اروپایی آن را محكوم و كانادا قراردادهای كلان اسلحه را به دلیل كشتار غیرنظامیان توسط عربستان ، متوقف كرد.
از سوی دیگر عربستان آخرین جایگاه خود در جنگ سوریه را نیز بعد از دخالت روسیه در بحران سوریه از دست داد، ریاضی كه ادعا می‌كرد جبهه ضد بشار اسد را به صورت دیپلماتیك و نظامی رهبری می‌كند، با دخالت روسیه و طرحی كه این كشور برای آینده سوریه با همكاری ایران و تركیه در نظر گرفته، ریاض از صحنه بحران سوریه كنار گذاشته شد.
براساس این گزارش عربستان در سال گذشته مصر و تركیه دو كشوری كه همپیمان نظامی خود در نظر می‌گرفت را هم از دست داد، مصر احساس كرد كه باید در زمینه سیاسی مستقل باشد، مواضع‌اش نسبت به سوریه تغییر كرد و با گشایش بیشتری همراه شد و با جنگ علیه یمن هم مخالفت كرد.
در همین راستا تركیه با وارد شدن در توافق‌های بین المللی در خصوص پایان بحران سوریه، عربستان را كنار گذاشته و بعید نیست با افزایش موج حملات تروریستی علیه كشورش، در آینده نزدیك عربستان را به حمایت از داعش متهم كند همانطور كه اخیرا واشنگتن را به حمایت از داعش متهم كرده است.
در سلسله شكست‌های دیپلماتیك عربستان، دیگر سفارت این كشور در بیروت نیز مرجع و پایگاه سیاسی اهل سنت لبنان و بخشی از مسیحیان این كشور نیست، لبنانی‌ها 'میشل عون' (گزینه حزب الله، ایران و حتی سوریه) را به عنوان رئیس جمهور انتخاب كردند و «سعد الحریری» از زیر نظر و حمایت عربستان خارج شد.
عربستان در سال 2016 طرحی دیپلماتیك ونظامی هم پیشنهاد كرد كه به گفته برخی كارشناسان طرحی بی‌فایده و رویاپردازانه بوده است؛ 'محمد بن سلمان' وزیر دفاع جوان و كم تجربه سعودی پیشنهاد داد نشستی به منظور تشكیل پیمانی نظامی بین المللی-اسلامی برگزار شود.
این در حالی است كه كشورهایی كه در این پیمان حضور دارند یا توان نظامی خود را از دست داده یا سیاست‌های نظامی آنها با اهداف عربستان در تضاد است به همین دلیل كارشناسان نظامی معتقدند اولین نشست این پیمان آخرینِ آن هم خواهد بود زیرا هدف مشخصی را دنبال نمی‌كند و بیشتر رویا پردازی است تا حقیقت.
طبق این گزارش اغلب تحلیل‌های راهبردی حاكی از این است كه عربستان در سال 2016 ضربات دیپلماتیك سنگینی را در سایه كاهش قیمت نفت و افزایش نگرانی‌های اقتصادی داخلی متحمل شده كه در سال 2017 بدتر هم خواهد شد.
روزنامه رای الیوم افزود: می‌توان كاهش جایگاه عربستان در سطح بین المللی را اینگونه مشاهده كرد كه «عادل الجبیر» وزیر خارجه این كشور در همه نشست‌هایش با قدرت از لزوم بركناری بشار اسد حتی شده به زور سلاح حرف می‌زد اما حالا اسد قویتر از هر زمان دیگری است و كشورهای غربی هم با باقی ماندن او در قدرت مخالفتی ندارند.
ادعای بعدی الجبیر این بود كه بعد از قانون جاستا، عربستان اموال خود را از آمریكا خارج خواهد كرد اما قانون جاستا تصویب شد و عربستان از بیم رئیس جمهور جدید این كشور سكوت اختیار كرده است. دونالد ترامپ كسی است كه اگر به چالش كشیده شود یا با لجاجت مواجه شود مقابله به مثل می‌كند و بیشتر لجبازی خواهد كرد.
خاورم**9366**1579
مترجم:صغری رحیمی *انتشار دهنده : مرضیه فاتحی علیشاه