«غفلت از بیمه» درسی از حادثه ساختمان پلاسكو

علاوه بر ایران، در بسیاری از رسانه های بین المللی نیز این خبر بازتاب گسترده داشت و موجب شد تا با توجه به عمق حادثه كه در جریان آن شماری از نیروهای فداكار آتش نشانی به شهادت رسیده و شماری نیز مجروح و مصدوم شدند، سران و مقام های برخی كشورها با ارسال پیام، مراتب تسلیت خود را به دولت و ملت ایران اعلام كنند.
آتش سوزی ساختمان 54 ساله پلاسكو درس هایی زیادی را در ارتباط با برخوردهای داخلی و خارجی با این موضوع به ما آموخت كه نیازمند برگزاری برنامه های مختلف برای موشكافی و بررسی ابعاد مختلف آن است.
یكی از درس های این حادثه كه این روزها در رسانه های مختلف به صورت پراكنده به آن پرداخته می شود، پایین بودن آمار بیمه شدن اموال و سرمایه های مالكان و صاحبان مراكز تجاری مستقر در پلاسكو است.
براساس آمارهای اعلام شده، 560 واحد در مجتمع تجاری پلاسكو فعال بود. 15 هزار میلیارد ریال خسارت به این واحدها وارد شده است و سه هزار كارگر نیز بیكار شدند. بخش زیادی از كسبه این ساختمان در صنف تولیدكنندگان و فروشندگان پیراهن بودند كه 99 درصد آنان از این واحدها به عنوان «مركز پخش» استفاده می كردند. همچنین 180 واحد در این ساختمان تولیدكننده و فروشنده دیگر اقلام بودند.
در این ساختمان 400 واحد پیراهن دوز، 6 واحد كشباف، هشت واحد صنف خیاطان و 20 واحد تولیدی كفش فعال بود.
اكنون در گرماگرم اقداماتی كه در ارتباط با حادثه آتش سوزی و به دنبال آن فروریختن ساختمان پلاسكو انجام می شود، براساس تخمین های اولیه رقم 15 هزار میلیارد ریال (1500 میلیارد تومان) به عنوان خسارت اولیه اعلام می شود كه این رقم می تواند در ادامه بررسی های دقیق ابعاد دیگر حادثه افزایش نیز داشته باشد.
براساس اعلام بیمه مركزی ایران از رقم خسارت بالا، فقط 35 درصد اموال و دارایی های موجود در ساختمان پلاسكو بیمه بوده و برای همین منظور نیز رقمی كمتر از 490 میلیارد ریال (49 میلیارد تومان) خسارت به افراد پرداخت می شود كه با یك محاسبه سرانگشتی زیان پیش بینی شده پرداختی در مقابل رقم خسارات وارده بسیار ناچیز است و احتمال افزایش ضرر در مراحل بعدی و محاسبات دقیق تر نیز بسیار زیاد است.
البته افرادی كه اقدام به بیمه كردن اموال خود كرده اند نیز شاید پیش بینی چنین روزی را با این ابعاد گسترده برای هدر رفت یكباره سرمایه ها و دارایی ثابت و جاری خود نمی كردند؛ براساس اعلام بیمه مركزی، این افراد نیز بعضا به دلیل پایین اعلام كردن سرمایه برای عدم پرداخت حق بیمه واقعی، دارای پوشش های ناكافی از 500 میلیون ریال تا چند میلیارد ریال هستند كه دریافت خسارات نیز از شركت های بیمه گزار نیز فقط بخشی از زیان های وارده به آنها را تامین می كند.
این امر نشان می دهد در كنار توجه ناكافی به امر ایمنی و زوایای مختلف آن، بی توجهی به اخذ پوشش های مناسب و كافی بیمه ای برای جبران خسارت های وارده به عنوان یك رویه غلط در كشور فراگیر شده است.
با توجه به آنچه كه گذشت باید گفت نظر به اینكه برخی بیمه ها فاقد اجبارند، یكی از اموری كه باید با همكاری و ارایه مشوق های لازم از سوی مسوولان بیمه ای كشور به صورت عمومی و سراسری انجام شود، گسترش فرهنگ بیمه در ابعاد مختلف است تا مردم هنگام مواجه با بلایای مختلف در كنار مشكلات روحی و روانی ناشی از آن، با موضوع تامین منابع مالی برای جبران خسارت مواجه نشوند.
پیش از حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسكو نیز موضوع سرمازدگی باغ های مناطق مختلف كشور مطرح شد و از این بابت شماری از كشاورزان پس از یك سال زحمت در نهایت محصولاتشان دچار سرمازدگی شد و از بین رفت و آنهایی كه بیمه نبودند دچار خسارت شدند.
همچنین اكنون شماری از شهروندان بدلیل نداشتن بیمه شخص ثالث و تصادف رانندگی در پشت میله های زندان و دور از خانواده بسر می برند.
با توجه به اینكه فقط از مجموعه 43 حادثه طبیعی (نه انسان ساز) در جهان نزدیك به 34 مورد آن در ایران بروز می كند باید گفت كه كشور به گسترش فرهنگ بیمه به عنوان یك اقدام پیشگیرانه بسیار مفید و ضروری نیاز دارد و این مهم در ارتباط با بیمه منازل مسكونی مردم در برابر زلزله و آتش سوزی بیش از پیش احساس می شود و در كنار عزم مردم، كمك بیشتر مسوولان بیمه را نیز می طلبد.
این روزها خبرهایی حاكی از بستری شدن برخی از كسبه پلاسكو در بیمارستان منتشر شده كه دلیل آن نیز زیان های چند میلیاردی ناشی از این حادثه و نداشتن بیمه است.
بر اساس اخبار منتشر شده، بعد از حادثه پلاسكو تاكنون نزدیك به یك هزار نفر از كسبه مستقر در خیابان جمهوری اسلامی اقدام به پوشش بیمه ای سرمایه های ثابت و جاری خود كرده اند تا در صورت بروز حادثه كه هیچگاه خبر نمی كند، بتوانند بخشی از خسارت های خود را جبران كنند.
در صورتی كه 600 واحد پلاسكو را به عنوان یك جامعه آماری در نظر بگیریم، فقط 35 درصد از آنها بیمه بوده اند؛ با تعمیم این آمار به سراسر كشور می توان گفت هنوز دارایی، سرمایه و املاك 65 درصد دیگر از افراد جامعه فاقد پوشش بیمه ای است كه ضرورت توجه به موضوع بیمه و گسترش فرهنگ آن را می طلبد.
میزگرد/1436** خبرنگار: داود پورصحت ** انتشاردهنده: لطیف نكوئی