كارشناس ارشد بانكی: ایران به شرایط قبل از برجام بر نمی گردد

احمد مجتهد روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا اظهار داشت: اجرای برجام از دی ماه سال 94 سبب شد سیستم بانكی ایران بار دیگر فعال شود و ارتباطات بین المللی آن گسترش یابد.
وی افزود: هرچند دستاوردهای بانكی برجام ایده آل نبود و بانك های بزرگ جهان به دلیل ترس از تحریم های آمریكا حاضر به فعالیت با ایران نشدند اما باید گفت در همین مدت ایران توانست از فرصت بوجود آمده استفاده كند و نقل و انتقالات بانكی خود را انجام دهد.
رئیس اسبق پژوهشكده پولی و بانكی ادامه داد: پس از اجرای برجام دسترسی به منابع ارزی كه نقل و انتقال آن در زمان تحریم ها سخت و در برخی موارد غیرممكن بود، بهبود یافت.
این صاحب نظر پولی و بانكی درباره دستاوردهای برجام در حوزه های اقتصادی گفت: با ورود سرمایه گذاران خارجی در 2 سال و نیم گذشته، صنعت خودروسازی كه نیازمند همكاری با طرف های خارجی بود، گسترش قابل توجهی یافت.
عضو هیات مدیره بانك سامان اظهارداشت: در دوران برجام صادرات نفت ایران به همه كشورها بار دیگر از سر گرفته شد و حتی توانستیم بیش از زمان تحریم ها صادرات خود را افزایش دهیم كه نتیجه برخی سرمایه گذاری ها در این حوزه توسعه میادین نفتی بود.
مجتهد گفت: در همین مدت پروژه های پارس جنوبی و پروژه هایی كه نیاز به تجهیزات خارجی داشت، بار دیگر فعال شد و برخی از طرح های توسعه ای صنعت نفت با موفقیت به بهره برداری رسید.
وی درباره اینكه برخی معتقدند برجام آنگونه كه انتظار می رفت، در بازگشت ایران به شرایط قبل از تحریم ها اثرگذار نبوده است، گفت: توفیق نداشتن ما در بهره برداری از برجام به این دلیل است كه بیش از اینها از برجام توقع داشیم در حالی كه نگرانی هایی كه از فشارهای سیاسی و اقتصادی آمریكا وجود دارد، مانع از سرمایه گذاری گسترده طرف های خارجی در ایران شده است.
مجتهد درباره احتمال خروج آمریكا از برجام در 22 اردیبهشت و آثار آن نیز به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: اگر آمریكا بخواهد به تنهایی از برجام خارج شود، یك مساله است و اگر همه كشورها از جمله ایران برجام را پایان یافته تلقی كنند، موضوع دیگری است.
وی اضافه كرد: اگر آمریكا به تنهایی از این توافق خارج شود، شرایط ایران به طور 100 درصد به زمان پیش از برجام باز نمی گردد زیرا سازمان ملل تمام قطعنامه های ضدایرانی خود را به استناد برجام لغو كرده است و امكان تصویب مجدد آنها وجود ندارد.
این صاحب نظر پولی و بانكی در ادامه گفت: آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در همین مدت نه تنها قطعنامه های مربوط به ایران را كنار گذاشته، بلكه در همه گزارش های خود پس از برجام پابیندی ایران به تعهدات خود را تایید كرده است و بنابراین شرایط 100 درصد مانند زمان تحریم ها نخواهد بود.
وی در عین حال به قوانین و مقررات ضدایرانی آمریكا اشاره كرد و گفت: برای نمونه آمریكا به استناد قانون داماتو كه همكاری شركت های حاضر در بازار آمریكا را با ایران محدود می كند، به شركت ها و بانك های اروپایی فشار می آورد زیرا بر اساس این قانون هر شركت یا دولتی كه بیش از 40میلیون دلار در صنایع نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری كند، از سوی آمریكا جریمه می شود.
مجتهد در ادامه تاكید كرد: اگر كشورهای اروپایی نتوانند موضع واحدی در مقابله با آمریكا اتخاذ كنند و همكاری خود را به دلیل فشارهای آمریكا در ایران كاهش دهند یا حتی متوقف كنند، به ضرر خود آن كشورها خواهد بود زیرا در شرایط كنونی صنایعی چون خودروسازی و نفت ایران به دانش فنی خارجی نیاز دارد.
وی با اشاره به افزایش حجم تجارت با كشورهای اروپایی پس از اجرای برجام گفت: البته این كناره گیری از برجام از نظر تجاری به ضرر آنها است و با این اقدام در حقیقت استقلال خود را زیر سوال می برند و نشان می دهند كه در مقابل نفوذ آمریكا و سیاست آن ضعیف هستند.
رئیس اسبق پژوهشكده پولی و بانكی، خروج آمریكا از برجام را به معنی پایان راه ندانست و گفت: در زمان تحریم ها نیز ایران روابط تجاری خود را با جهان حفظ كرد و با چین و روسیه و برخی كشورهای اروپایی كه كمتر تحت فشار آمریكا هستند، معامله می كرد.
این كارشناس ارشد پولی و بانكی رئیس جمهوری آمریكا را شخص «باثباتی» ندانست و اظهار داشت: نظرات ترامپ از زمان تصدی پست ریاست جمهوری آمریكا مدام در حال تغییر است؛ گاهی معاهداتی را لغو كرده یا گفته می خواهد لغو كند اما بعد از آن اعلام كرده كه حاضر به مذاكره است.
مجتهد افزود: تجربه حضور یكساله ترامپ در كاخ سفید نشان می دهد كه تصمیم ها و موضع گیری های وی به چگونگی برخورد كشورها با آن موضوع بستگی دارد.
وی با یادآوری اینكه كشورها در نظام بین الملل به دنبال منافع خود هستند، اظهار داشت: كشورها می توانند در تقابل با آمریكا طبق قوانین خود رفتار كنند؛ برای نمونه چین بعد از اعمال تعرفه از سوی آمریكا بر واردات فولاد از این كشور، مقابله به مثل كرد و تعرفه كالاها از آمریكا را افزایش داد و حتی برخی كالاهای داخلی را جایگزین محصولات آمریكایی كرد.
مجتهد افزود: حتی روسیه نیز در مقابل تحریم اتحادیه اروپا، بلافاصله واردات برخی كالاها را از اروپا محدود كرد و باعث شد كشاورزان لهستانی و فرانسوی متضرر شوند.
این اقتصاددان تاكید كرد: جنگ های تجاری كه بر مبنای تحریم استوار است، به شمشیر دو لبه ای می ماند كه به دو طرف آسیب می زند و اینطور نیست كه تحریم كننده برنده نهایی باشد.
به گزارش ایرنا، توافق هسته ‌ای برجام (برنامه جامع اقدام مشترك) بیست و سوم تیرماه سال 1394 (چهاردهم ژوئیه 2015) در وین بین نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، اتحادیه اروپا و گروه 1+5 شامل انگلیس، فرانسه، آمریكا، روسیه، چین و آلمان امضا شد.
در 2 سال و نیم گذشته، آمریكایی ها بارها به اشكال مختلف در مسیر اجرای كامل این توافق بین المللی كه به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز رسیده است، سنگ اندازی كرده اند كه این رویه با روی كارآمدن دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریكا در بهمن 95 شدت گرفته است.
طبق قوانین آمریكا، رییس جمهوری این كشور هر سه ماه یكبار باید تعلیق تحریم ها علیه ایران را تمدید كند اما ترامپ به بهانه های مختلف یا از تمدید آن طفره رفته یا در اظهارات خود، تهدید به خروج از برجام كرده و این رویه سبب شده تا سرمایه گذاران خارجی رفتار احتیاطی با ایران در پیش بگیرند به گونه ای كه ایران در عمل از منافع حاصل از برجام محروم شده است.
با اجرای برجام از دی ماه 1394، مقام های ایرانی بارها به كارشكنی های طرف مقابل بویژه آمریكا برای اموری مانند ارتباط های مالی و تجاری اعتراض كرده اند.
در حالی كه آژانس بین المللی انرژی اتمی تاكنون 11 بار پایبندی ایران را به تعهداتش در برجام تایید كرده است، 22 اردیبهشت، ترامپ باید درباره ماندن یا خروج آمریكا از این معاهده تصمیم بگیرد.
شب گذشته ترامپ اعلام كرد كه قصد دارد عصر امروز (18 اردیبهشت) نظر خود را درباره برجام اعلام كند.
اقتصام*9132*2025