به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، 2 هفته پیش رییس جمهوری به وزیر صنعت، معدن و تجارت دستور داد فهرست دریافت كنندگان ارز دولتی (با نرخ 4200 تومان) منتشر شود.
بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران نیز مطابق با كالاهایی كه وزارت صنعت، معدن و تجارت درخواست كرد، دهم تیرماه نخستین فهرست شامل واردكنندگان اقلام خوراكی همچون انواع حبوبات شامل عدس، لوبیا، نخود و لپه، گوشت، برنج و كره، دارو، ملزومات پزشكی، نهاده های بخش كشاورزی همچون كنجاله ذرت، سویا و ذرت و نیز كودهای شیمیایی، لوازم خانگی، تلفن همراه، كالای مرتبط با فناوری اطلاعات و كامپیوتر، تایر، كاغذ و غیره را منتشر كرد.
بررسی این فهرست نشان می دهد نام 131 شركت واردكننده لپه، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود و عدس با ارز دولتی آمده است كه بیش از 80 میلیون یورو ارز دریافت كرده اند.
بیشترین میزان تخصیص ارز به شركت های وارد كننده عدس، نخود، لوبیا چیتی و قرمز بوده اما میزان حجم واردات وزنی این محصولات اعلام نشده است.
این درحالی است كه اكنون در بازار كشور حبوباتی مانند نخود (روسی)، عدس (كانادایی) و لوبیا چیتی (چینی) به وفور یافت می شود كه حتی در فروشگاه های زنجیره ای نیز قابل رویت است.
مصرف سالیانه حبوبات شامل نخود، لپه، عدس و انواع لوبیا در كشور حدود 704 هزار و 700 تن است درحالی كه براساس آمار وزارت جهاد كشاورزی، پارسال میزان حبوبات مورد نیاز 760هزار تن محاسبه شده بود.
پارسال 635 هزارتن انواع حبوبات در سطح 760 هزار هكتار تولید و مصرف سرانه حبوبات برای هر ایرانی8.7 كیلوگرم برآورد شد.
آمارهای موجود حكایت از آن دارد كه حدود 60 هزارتن كسری حبوبات داریم كه باید از محل واردات تامین شود؛ در حالی كه امكان تولید این محصولات در داخل كشور وجود دارد اما بخش قابل توجهی ارز برای واردات این محصولات اختصاص می یابد.
پارسال وزارت جهاد كشاورزی اعلام كرد تولید حبوبات ایران با 737 هزارتن در سطح 823 هزار هكتار نسبت به سال 1395 با تولید 960 هزارتن 7 درصد افزایش داشته است، در حالی كه آمار امسال نشان می دهد با روند كاهشی تولید این محصولات روبروییم.
در اوایل دهه 90 ایران رتبه چهارم سطح زیر كشت نخود و عدس دنیا را داشت.
** سودجویی؛ عامل واردات مازاد حبوبات
در این پیوند مدیركل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد كشاورزی امروز به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: با توجه به ظرفیت های كشور امكان تولید حبوبات مورد نیاز مصرفی در داخل كشور وجود دارد اما با وجود خشكسالی و كمبود منابع آبی به دنبال تغییر فصل كشت حبوبات از بهار به پاییز هستیم تا با آب كمتری بتوانیم این محصولات را تولید كنیم.
«فرانك عزیز كریمی» با بیان این كه بیشترین كشت نخود و عدس به صورت دیم است اظهار داشت: با توجه به میزان كشت حدود 370 هزارتن نخود و عدس نیازی به واردات این دو محصول از خارج كشور نداریم اما متاسفانه برخی واردكنندگان برای سودجویی اقدام به واردات نوعی نخود روسی و عدس كانادایی می كنند كه قیمت این حبوبات در كشورهای مذكور پایین تر از كشورما است.
وی تغییر الگوی كشت حبوبات بهاره به پاییزه و توسعه كشت دیم را از برنامه‌های این معاونت دانست و افزود: داشتن ارقام مناسب، مقاوم به سرما،مبارزه با علف‌های هرز و توسعه كاشت و برداشت مكانیزه از الزامات این برنامه است.
به گفته وی، در سال های گذشته ایران یكی از صادركنندگان حبوبات در جهان بود اما به دلیل بحران آب و به دلیل افزایش قیمت تمام شده قدرت رقابت را از دست داد.
وی با بیان این كه عملكرد تولید ما در هكتار بین 500 تا 600 كیلوگرم است گفت: اگر این میزان عملكرد در هكتار به یك تن برسد، قیمت تمام شده ما كاهش خواهد یافت كه در این صورت افزایش تولید و صادرات مازاد آن مقرون به صرفه خواهد بود.
این مسوول در امور غلات وزارت جهاد كشاورزی گفت: بسیاری از حبوبات در فروردین ماه كشت می‌شود و بارندگی پاییز و زمستان را برای نخود و عدس از دست می‌دهیم كه تلاش داریم با كمك موسسه بین المللی تحقیقات كشاورزی مناطق خشك و نیمه خشك و كارشناسان آنان بتوانیم به صورت آزمایشی محصولات نخود و عدس را در فصل پاییز كشت كنیم.
** فرجام سخن
با توجه به شرایط اقتصادی كشور نیاز است در تخصیص ارز به واردات محصولات گوناگون توجه بیشتری شود.
با توجه به پیامدهای احتمالی خروج امریكا از توافق هسته ای برجام و بازگشت تحریم ها و همچنین احتمال كسری بودجه بهتر است به جای خروج ارز برای واردات محصولاتی مانند حبوبات كه می توان در آن به خودكفایی دست یافت، برای بهبود بهره وری با روش هایی مانند تغییر الگوی كشت در خارج از فصل اقدام شود.
همچنین می توان با بكارگیری «آب سبز» از بازچرخه فاضلاب، این محصولات را به میزان مورد نیاز تولید و حتی مازاد آن را مانند گذشته صادر كنیم تا بر پایه سیاست های اقتصاد مقاومتی، درآمد ارزی كشور را افزایش دهیم.
اقتصام**9186*1961*
تهران- ایرنا- حبوبات بر پایه فهرست بانك مركزی در حالی از ارز رسمی برای واردات برخوردار شده است كه در صورت تخصیص اعتبار لازم، به توان كامل برای تامین نیاز كشور می رسد و حتی صادرات منطقه ای آن رونق می یابد.