به گزارش ایرنا، زبان شیرین پارسی یكی از كهن ترین زبانهایی است كه در جهان به آن تكلم می شده است .این زبان با زبان سانسكریت كه جزو قدیمی ترین زبانهای جهان است ریشه مشترك دارد، از قبل از اسلام در فلات ایران و شبه قاره هند رواج داشته و استفاده می شده است. این زبان كه گویای حال عالمان و دانشمندان است در قرون مختلف دچار تغییراتی شده و زبانهای دیگری از جمله اردو از آن نشات گرفتند .این زبان امروزه توسط مردم بیش ار ده كشور جهان استفاده می شود و آثار ادبی زیادی به این زبان نگاشته شده است.
پرفسور آذرمیدخت صفوی بنیان گذار موسسه تحقیقات زبان فارسی در دانشگاه اسلامی علیگر هندوستان یكی از ادب دوستان زبان فارسی است . این استاد فرهیخته دانشگاه عاشق زبان فارسی است و بااینكه زبان مادریش هندی و زبان اداری كشورش انگلیسی است ،فارسی را به شیوایی صحبت می كند .
او در ارتباط با ریشه زبان فارسی می گوید: ایران و هند دو همسایه چون از صدها سال قبل، به لحاظ فرهنگ و تمدن بودند و روابط فرهنگی و زبانی و ادبی و فكری و عرفانی با هم داشتند، پس وقتی كه غزنوی‌ها به هند آمدند و سپس دوره شاهان گوركانی در هند آغاز شد و همزمان سلطنت صفویان در ایران شكل گرفت و در دوره نادرشاه افشار، به هند هجرت كردند، دوران زرین و طلایی فارسی در هند بود. چراكه شاهان گوركانی به زبان و ادب و شعر فارسی خیلی علاقه داشتند.
وی تصریح كرد: زبان فارسی جزو زبانهای هندواروپایی است كه شباهت بسیار زیادی به زبان بسیار قدیمی سانسكریت دارد و اغلب واژه ها از جمله پدر و مادر تقریبا در هر دو زبان مشترك هستند.
صفوی می افزاید : زبان فارسی بطور نظام یافته توسط محمود غزنوی به هند وارد شد و پس از آن با شروع امپراتوری مغول ها در قرن شانزدهم این زبان به مدت 700 تا 800 سال زبان اداری و اصلی هندوستان بوده است البته شواهد نشان می دهد كه قبل از غزنویان عده ای در بخش مركزی هند به زبان فارسی صحبت می كرده اند. در طی آن زمان كلیه مراودات ،مكاتبات ،نامه نگاری ها و اسناد دولتی كه توسط شاهان و درباریان انجام و به سراسر جهان ارسال می شد به زبان فارسی بود كه موجب گسترش این زبان شد.این زبان در مدارس و مكتب خانه ها وبین دانشمندان رواج داشت ولذا در زبان وادب محلی هند و بین اقشار مختلف جامعه نیز نفوذ پیدا كرده و ماندگار شد.
امروزه نیز در بسیاری از زبانهای محلی هند از جمله پنجابی ،گجراتی ،بنگالی ،تامی و بخصوص اردو كلمات فارسی زیادی به كار می رود. این زبان ، زبان قانونی و حقوقی هند و اغلب اصطلاحات حقوقی هند از زبان فارسی نشات گرفته است.
وی درباره ارزش بسیار بالای آكادمیك زبان فارسی در شبه قاره هند می فزاید امروزه زبان فارسی در تمامی دانشگاههای مركزی هند از سطح كارشناسی تا دكتری تدریس می شود. در اكثر مدارس نیز این زبان جزو زبانهای انتخابی ست و تدریس می گردد گرچه در سالهای اخیر در شمال هند كه مسلمانان حضور حداكثری دارند برخی مدارس زبان عربی را به جای زبان فارسی آموزش می دهند.
خانم پرفسور صفوی در مورد اثر گذاری زبان فارسی در فرهنگ هند می گوید كه امروزه ما كتب خطی بسیاری به زبان فارسی مربوط به قرن شانزدهم تا قبل از استقلال هند داریم كه تاریخ ،جغرافیا ،علوم و فنون قدیم را در خود جای داده است و متاسفانه به آنها توجه كافی نمی شود و باید این كتابها نگهداری و به زبان هندی ترجمه شود تا عامه مردم هند به خدماتی كه زبان فارسی به مردم نموده است پی ببرند. وی نمونه ای از این خدمات را اشاعه فرهنگ هندوئیسم و عرفان هندویی به فرامرزها می داند چرا كه با ظهور زبان فارسی كه در قرون شانزدهم و هفدهم میلادی جزو زبانهای اصلی و علمی دنیا بود،تعالیم هندوئیسم و عرفان و اعتقادات ایشان به این زبان نگاشته و به ایران و از آنجا به كل دنیا فرستاده شده و موجب شناخت دین هندو درجهان گشته است و از این جهت اغلب مردم هند كه هندو هستند باید سپاسگزار زبان فارسی باشند. اینكار توسط داراشكوه برادر اورنگزیپپادشاه مغولستان انجام گرفت .
پس از تسلط انگلیسی ها بر هند به جهت تضعیف زبان فارسی كه نشانه حضور پادشاهان مسلمان بود ، آنها شروع به حمایت از زبانهای محلی هندی نمودند تا نقش زبان فارسی را كمرنگ كنند ،اینكار با ترجمه متون فارسی به هندی در كلكته شروع شد و با گسترش زبانهای محلی و دور شدن مردم از تكلم به زبان فارسی، در نهایت زبان انگلیسی به عنوان زبان رسمی هندوستان اعلام شد.
صفوی اذعان داشت كه دولت ایران از حدود پنجاه سال قبل تاكنون حمایت های زیادی بابت اشاعه زبان فارسی در هند داشته است كه ابتدا با اعزام اساتید زبان فارسی مانند آقای پورداوود به دانشگاه بنگال شروع شد و امروزه نیز اساتید اعزامی از ایران جهت شركت در كنفرانس ها ی ملی و بین المللی و دوره های بازآموزی در هند حضور می یابند كه حضور آقای توفیق سبحانی از اساتید برجسته زبان فارسی به مدت دو سال در دانشگاه دهلی در همین راستا بوده است . همچنین اعطاء كتابهای تازه نشر یافته از جمله سایر حمایت های دولت ایران از اشاعه زبان فارسی در هندوستان است .
وی در عین حال اظهار تاسف كرد كه دانشجویان ورودی به دوره های آكادمیك زبان فارسی به دلیل اینكه آینده شغلی مبهمی دارند اغلب از دانشجویان ضعیف تر انتخاب می شوند چرا كه دوره ها و كورس های دانشگاهی آنها كاربردی نیست ،لذا مركز تحقیقات زبان فارسی دانشگاه اسلامی علیگر اقدام به تعریف و تنظیم دوره ها وسرفصل های كاربردی زبان فارسی در خبرنگاری ،ترجمه متون ،كتب واسناد نموده است.
خانم صفوی در انتها از حمایت های بی دریغ جمهوری اسلامی ایران از آموزش زبان فارسی در هند تشكر نموده و بیان داشت كه دولت ایران هرساله تعدادی از دانشجویان زبان فارسی در دوره های تكمیلی را با هزینه دولت ایران و دریافت سهم ناچیزی از دانشجو برای مدتی حدود یكماه به ایران دعوت نموده و از آنها پذیرایی می نماید كه در این راستا مراكزی مانند بنیاد سعدی و فرهنگستان فارسی همكاری نزدیكی بااین طرح دارند.
وی به عنوان حسن ختام گفت و گوی خود با ایرنا اظهار امیدواری كرد كه در آینده شاهد شكوفایی و گسترش هر چه بیشتر زبان فارسی باشیم و نسخ خطی با ارزش نگاشته شده به زبان فارسی مرمت و به خوبی نگهداری و مورد استفاده پژوهش گران قرار گیرد و سند و گواهی بر حقانیت زبان فارسی برای آیندگان باشد.
آساق**1424**1663**
دهلی نو - ایرنا - فارسی در سرزمین هند چنان ریشه های عمیق و كهنی دارد كه حتی امروز نزدیك یك قرن و نیم پس از آن كه جایگاه خود به عنوان دیوانی این كشور را از دست داد از اهمیت آكادمیك و ادبی آن كاسته نشده است.
