به گزارش ایرنا، واقعیت این است كه كتاب همانند چراغ، راه را برای انسان روشن می كند، كسی كه با كتاب مانوس نیست مثل فردی است كه در تاریكی طی طریق می كند و رسیدن به مقصود برایش بسیار مشكل است و گاهی نیز به نتیجه نمی رسد.
جامعه ای كه كتاب می خواند، با مشكلات و معضلات اجتماعی كمتری روبروست و می تواند با بهره گیری از اندوخته های كسب كرده، مسیری روشن برای خود ترسیم كند.
كتاب، كتابخانه و كتابخوانی در ارتقای سطح آگاهی یك جامعه نقش موثری دارد و با افزایش آگاهی است كه می توان فرهنگ و به دنبال آن سایر بخش های آن جامعه را در حوزه های گوناگون بهبود بخشید.
در این راستا وظیفه مسئولان و متولیان امر فرهنگ و آموزش جامعه نیز برای فراهم كردن زمینه آشتی مردم با كتاب بیش از پیش سنگین می شود تا جامعه ای با سطح علمی بالا داشته باشیم و بتوانیم مشكلاتمان را با راهنمایی از كتاب برطرف كنیم.
از سوی دیگر برای ارتقای سطح دانش و فرهنگسازی عمومی در جامعه نیاز به ساخت كتابخانه های عمومی است تا همه افراد در سن های مختلف بتوانند از آن بهره مند شوند و این امری اساسی است كه مسئولان فرهنگی باید به آن اهتمام داشته باشند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی مركز قم در هفته كتاب كه از 24 آبان ماه آغاز شده، میزگردی با حضور مسئولان و كارشناسان فرهنگی برای شناسایی راهكارهای ترغیب و جلب نظر مردم به عرصه كتابخوانی برگزار كرده است.
* همه نهادهای فرهنگی در ارتقا فرهنگ مطالعه همكاری نمایند
مدیركل كتابخانه های عمومی استان قم در این میزگرد، گسترش كتابخوانی در جامعه را نیازمند همكاری همه آحاد مردم و مسئولان به ویژه بخش های فرهنگی دانست و گفت: وضعیت كتابخوانی درحد قابل قبول نیست و باید این مساله را برای مردم تبیین كنیم كه آشتی با كتاب چه ثمراتی نصیب آنان می كند.
حجت الاسلام والمسلمین امیرعطاالله جباری افزود: در این راستا رسانه ها نیز باید این موضوع بسیار مهم را جدی گرفته و فواید كتابخوانی را برای مردم به ویژه جوانان و نوجوانان به عنوان سرمایه های این مرز و بوم به خوبی تبیین كنند.
وی اضافه كرد: كارشناسان امر هم باید در این زمینه كمك كرده و علل كاهش گرایش مردم به كتابخوانی را بررسی نمایند تا كتاب در كنج خانه ها غبار نگیرد و مردم از این كالای فرهنگی بیشتر استفاده كنند.
وی با اشاره به اینكه ترویج كتاب و كتابخوانی در جامعه اسلامی ما واجب است، خاطرنشان كرد: همه نهادهای مختلف باید در احیا و فرهنگ سازی مطالعه همكاری نمایند تا كتاب به عنوان یك نیاز اساسی مورد اهتمام قرار بگیرد؛ زیرا كتابخوانی فرهنگ عمومی جامعه را ارتقا می دهد.
جباری در بخش دیگری از سخنان خود نهضت كتابخوانی را بهترین راهكار برای گسترش فرهنگ مطالعه دانست و گفت: دراین راستا نیاز است همه دست به دست هم داده و ضمن تقویت كتابخانه ها، بحث كتاب و كتابخوانی را نیز در تمام عرصه های جامعه به صورت عملی مطرح كنند.
وی افزود: كتاب باید در تمام مراكز دولتی و خصوصی درمقابل دید مردم باشد و از سوی دیگر كتابخانه های سیار نیز در برنامه ریزی مسئولان قرار گیرد كه مطمئنا اثرات بسیار خوبی در جامعه خواهد داشت.
وی با اشاره به اینكه تبلیغ كتاب باید به طور محسوسی افزایش یابد، خاطرنشان كرد: مراكز فروش كتاب به همراه جاذبه های خاص آن، باید درنقاط مختلف افزایش یابد و فرهنگ كتابخوانی را به سمتی ببریم كه مردم آن را به عنوان یك كالای ضروری تلقی كنند.
مدیركل كتابخانه های عمومی قم نقش خانواده ها را در فرهنگسازی كتابخوانی در جامعه بسیار موثر دانست و خاطرنشان كرد: خانواده ها می توانند با خواندن كتاب و ترغیب فرزندانشان به كتابخوانی، در فرهنگ سازی این امر مهم و حیاتی مشاركت داشته باشند.
وی اظهار كرد: با توجه به این كه سرانه مطالعه بر اساس مبناهای مختلف ارزیابی می شود، باید علت وضعیت نامطلوب مطالعه در جامعه مورد بررسی قرار گیرد.
* روش مطالعه مفید از پیش دبستانی به فرزندان آموزش داده شود
یكی از كارشناسان فرهنگی قم نیز دراین زمینه گفت: اگر می خواهیم كتابخوانی و مطالعه در جامعه گسترش پیدا كند باید به فرهنگ متداول تبدیل شود و برای این امر، راهكارهایی ساده ولی نظام مند نیاز است.
حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا قاسمی نیا افزود: باید در برنامه های تلویزیونی، كتابخوانی ویژه گروه های سنی مختلف با مطالب كاربردی پخش شود و همانگونه كه درسیما به برنامه های ورزشی اهتمام می شود، لازم است به موضوعات فرهنگی هم كه به مثابه اكسیژن می باشد توجه ویژه گردد.
وی با تاكید بر این كه باید باوركنیم كه یكی از زیرساخت های موثر فرهنگ سالم كتاب و كتاب خوانی است، گفت: پرداختن به مطالعه و كتابخوانی در متن فیلم ها و مجموعه های تلویزیونی ضرورتی جدی می باشد كه البته باید سئوال كنیم به چه میزان به این مهم توجه می شود؟!
وی با بیان اینكه در پیش دبستانی ها و دبستان ها باید مهارت روش مطالعه مفید و كتابخوانی آموزش داده شود، گفت: میزان نرخ مطالعه و كتابخوانی آینده جامعه به برنامه های مدارس برمی گردد و هم پوشانی مدرسه، خانه و رسانه ملی در نهادینه شدن علاقه مندی آحاد جامعه به كتابخوانی، اصلی فرهنگ ساز می باشد.
قاسمی نیا با بیان اینكه نقش الگوها در ترویج و گسترش فرهنگ كتابخوانی بسیار مهم است، خاطرنشان كرد: نقش خانواده ها با محوریت پدرو مادر در الگودهی به فرزندان بركسی پوشیده نیست و آداب مطالعه والدین به صورت غیرمستقیم بررفتار فرزندان اثر می گذارد.
وی گفت: مولفان،نویسندگان و ناشران متعهد و دلسوز باید هنرمندانه در تهیه، تولید و انتشاركتاب با نیازهای روز مخاطبان درگروه های سنی و جنسی همت كنند و قفسه هایی نیز در كتابخانه های عمومی و كتابفروشی ها برای گروه های بزرگسال كم سواد غیرمحصل در نظر گرفته شود.
وی خاطرنشان كرد: در پایانه های مسافری از جمله فرودگاه ها، ایستگاه های اصلی قطار و اتوبوس های بین شهری لازم است مكان های شایسته كتاب و كتابخوانی با امكانات و تجهیزات رفاهی به عنوان سالن خوانش كتاب ایجاد شود. البته در كنار آن نیز افرادی باشند كه درخصوص اهمیت كتاب و كتابخوانی مطالبی را در اختیار مردم قرار دهند.
* فرهنگ هدیه دادن كتاب ترویج شود
یكی دیگر از كارشناسان فرهنگی و متخصص درامور كتاب در قم نیز دراین زمینه گفت: گسترش كتاب و كتابخوانی علاوه برخانواده باید در مدارس نیز شكل جدی تری به خود بگیرد، این درحالیست كه در برخی مدارس هنوز كتابخانه وجود ندارد.
وحید میرزایی افزود: باید بتوانیم با ایجاد بسترهای لازم در جذب دانش آموزان به كتاب گام های بلندی برداریم و گاهی نیز باید به مردم گوشزد كرد تا شاهد تاثیر كتابخوانی در سطح جامعه باشیم.
وی بر ضروت ترویج كتاب درفضای مجازی تاكید كرد و گفت: دستگاه های مربوطه باید در این زمینه برنامه ریزی كنند و با قرار دادن بخش هایی از كتاب در صفحه های مجازی باعث جذب مخاطبان به كتاب های مختلف شوند.
وی گفت: ایجاد و ترویج فرهنگ هدیه دادن كتاب به یكدیگر در جمع های خانوادگی و دوستانه یكی از مهمترین راهكارهای ترویج كتابخوانی است، ضمن اینكه مدیران دستگاه ها نیز می توانند با معرفی كتاب ها و هدیه دادن به كارمندان این فرهنگ را نهادینه كنند.
میرزایی با تاكید بر این كه رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیه های فراوانی در عرصه كتاب و كتابخوانی دارند، گفت: گزیده ای از سخنان معظم له در كتابی با نام «من و كتاب» منتشر شده است كه اهمیت موضوع كتاب و كتابخوانی را روشن می كند.
وی خاطرنشان كرد: در این كتاب خلاصه سخنرانی ها، مصاحبه ها و دیدارهای معظم له درباره كتاب، پیشنهاد راهكارهای مفید و سودمند برای ارتقای فرهنگ مطالعه در جامعه و یادداشت های ایشان بر برخی كتاب های ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری به نگارش درآمده است.
وی ادامه داد: كتابخوانی باید با ابزارهای مختلف تبلیغ شود تا از این طریق نسل جوان را به سمت مباحث فرهنگی و كاهش آسیب های اجتماعی رهنمون كند.
این كارشناس فرهنگی، با اشاره به اینكه مطالعه كتاب باید از خانه و مدرسه ها شروع شود، گفت: باید در مدارس جلسات نقد و بررسی كتاب، مسابقات كتابخوانی و نشستهای خلاصه نویسی كتاب برگزار شود تا از این طریق دانش آموزان به سمت كتاب هدایت شوند.
وی ادامه داد: زمانی كه كتاب به عنوان یك نیاز در انسان احساس گردد، باعث ایجاد وابستگی می شود و افراد به سمت این كالای فرهنگی جذب می گردند.
* بینش ها نسبت به فرهنگ كتابخوانی باید اصلاح شود
كارشناس مسئول فرهنگی هنری اداره كل آموزش و پرورش قم نیز در این زمینه با اشاره به سرانه پایین مطالعه دركشور، گفت: كتاب كالایی است كه مظلوم واقع شده و جایی در زندگی ایرانیان ندارد كه شاید دلیل این مساله توهم دانایی باشد.
رضا شاهسواری افزود: اقشار مختلف مردم هنوز از نظر فرهنگی به این مرحله نرسیده اند كه كتاب را به عنوان كالای فرهنگی در نظر بگیرند و در سبد كالای مصرفی قرار دهند.
وی با بیان این كه مقدمه تغییر باور و بینش نسبت به كتابخوانی تغییر فرهنگ است، تاكید كرد: باید باورها و نگرش ها را تغییر دهیم و به آحاد جامعه به ویژه دانش آموزان تلقین نماییم كه كتاب ابزار دانایی است.
وی با اشاره به سهم خانواده ها در بهبود آمار كتابخوانی، بیان كرد: خانواده نخستین و مهمترین آموزشگاه است و اگر خانواده كتابخوان باشد، این فرهنگ به فرزندان نیز منتقل می شود.
شاهسواری گفت: اگر فرهنگ كتابخوانی اصلاح گردد، بسیاری از مشكلات، ناهنجاری ها و بی ارزشی هایی كه در جامعه هست، مرتفع خواهد شد.
وی با اشاره به این كه امروز مسائل اقتصادی مسائل فرهنگی ما را تحت شعاع قرار داده است، گفت: قیمت بالای كتاب از دیگر مشكلات این حوزه فرهنگی است و در حال حاضر وضع اقتصادی و معیشتی مردم به گونه ای نیست كه اولویت ها را به كتاب بدهند.
وی با بیان این كه از طریق كتابخوانی می توانیم به پرورش سرمایه انسانی دست یابیم، تصریح كرد: تا زمانی كه مسئولان فرهنگی دغدغه كتاب نداشته باشند، فرهنگ كتابخوانی در جامعه ارتقا نمی یابد.
كارشناس فرهنگی آموزش و پرورش قم افزود: كسانی كه در حوزه فرهنگ قدم می زنند اگر به كتاب و كتابخوانی به عنوان یكی از مهمترین دغدغه ها نگاه كنند، می توانند راهكارهای مناسبی برای برون رفت از این مشكل ترسیم نمایند.
* كتاب به سبد كالای خانواده ها اضافه شود
میرزایی كارشناس فرهنگی در ادامه این میزگرد با بیان اینكه یكی از مهمترین مشكلات عرصه كتاب توجه نكردن به كتاب به عنوان یك كالای اساسی است، گفت:خانواده ها روزانه هزینه های مختلفی برای فرزندانشان صرف می كنند كه باید در این هزینه ها به كتاب به عنوان یك كالای فرهنگی و اجتماعی توجه ویژه ای شود.
وی افزود: اگر آنها ملزم شوند تا كتاب را به سبد كالای خویش اضافه كنند بازتاب آن را در آینده با تربیت نسلی صالح خواهند دید، چرا كه كتاب ها دارای نكته های اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی هستند كه در تربیت نقش مهمی دارند.
/8138/ 6133/
قم- ایرنا- كارشناسان فرهنگی در قم از اینكه آحاد جامعه به ویژه جوانان و نوجوانان با كتاب احساس غریبی می كنند، ابراز نگرانی كرده و معتقدند باید بسترسازی مناسبی برای برون رفت از این روند آغاز شود.