بيشترين ثروت كشور در سه، چهار استان خلاصه شده است. براساس محاسبات و آمار 95 درصد شركتهاي دولتي در چهار استان مستقرند و 27 استان ديگر سهم 4تا 5 درصدي دارند. لذا هدف اين بود كه ساير استانها بخصوص مناطق محروم مانند سيستان و بلوچستان، ايلام، خراسان جنوبي، كهگيلويه و بوير احمد بتوانند در مسير توسعه قرار گيرند.
در چنين شرايطي بيشترين افرادي كه سهام عدالت خريداري كردند در مناطق محروم بودند، چرا كه آنها ميخواستند در توسعه و سرمايهگذاري شهر خود نقش آفرين باشند. اين در شرايطي است كه طبق ابلاغ رهبر معظم انقلاب افرادي كه در دو دهك پايين جامعه بودند (حدود 14 الي 15 ميليون نفر) سهام عدالت را با 50 درصد تخفيف دريافت كردند اما برخلاف اهداف اوليه اين گروه هم هيچ وقت از سود سهام عدالت بهرهمند نشدند و سالها مسأله اصلي در ارتباط با اهداف سهام عدالت به فراموشي سپرده شد و اكنون كه دولت يازدهم قصد دارد دارندگان سهام عدالت را از بلاتكليفي خارج كند قدم مثبت و بزرگي هم براي سهامداران و هم براي اقتصاد كشور محسوب ميشود.
مسأله ديگر اين است كه در آن زمان سازمان خصوصيسازي به صورت قسطي سهام عدالت را فروخت اما بابت همان ميزاني كه سهامداران اقساط خود را پرداخت كردند، سهام آنان آزاد نشد و خريد و فروش آن در فرابورس صورت نگرفت. از سال 85 تاكنون حدود 10 هزار ميليارد تومان ما به ازاي اقساط به سازمان خصوصيسازي پرداخت شد. زماني كه يك شركت واگذار ميشود با هر ميزان قسطي كه خريدار، پرداخت ميكند سهام آزاد ميشود اما متأسفانه در اين مورد اين اتفاق نيفتاد. در حال حاضر همه تصور ميكنند سهام عدالت هيچ ارزشي ندارد و تنها يك كاغذ پاره است و حتي احساس نميكنند كه مالك سهامي هستند. لذا آزادسازي و تعيين تكليف آن، قطعاً به توسعه اقتصادي كشور و رونق بورس كمك شاياني ميكند.
متأسفانه دولت قبل براي آزاد شدن سهام عدالت گامي برنداشت و باوجود آنكه سرمايهگذاران در فرابورس كارهاي پذيرش خود را انجام دادند ولي خريد و فروش آن آزاد نشد و حتي اعلام كردند كه خريد و فروش آن قانوني نيست اما سؤال اين است اگر كسي بفروشد مگر افرادي خارج از ايران خريداري ميكنند؟ شخصي كه در ايران زندگي ميكند آن سهام را ميخرد لذا اين ممنوعيتها سهام عدالت را از اهداف ترسيم شده خود دور كرد.
حال در شرايط كنوني و از آنجا كه وضعيت بورس رو به بهبود است دولت بايد بحث آزادسازي آن را با جديت دنبال كند. طرح اوليه سهام عدالت كاملاً عملياتي است و اگر به فرا بورس سپرده شود و دولتي اداره نشود به طور قطع اين طرح به موفقيتهاي موردنظر ميرسد
*رئيس اسبق سازمان خصوصيسازي
*روزنامه ايران
*اول
ايده اوليه سهام عدالت با دو هدف اصلي مطرح شد كه اگر اقدامات بعدي طبق آن اهداف پيش ميرفت اكنون سهام عدالت تنها يك برگ كاغذ نبود. يكي از اهداف توزيع سهام عدالت توزيع عادلانه درآمد و ثروت در جامعه بود تا فاصله طبقاتي بين افراد ثروتمند و دهكهاي پايين جامعه كاهش پيدا كند. زيرا دهكهاي پايين جامعه از طريق برخورداري از سهام عدالت ميتوانستند صاحب ثروث و سرمايه شوند و با اين اتفاق ضريب جيني كشور اصلاح ميشد. دومين هدف در مسأله سهام عدالت ايجاد توازن منطقهاي از نظر اقتصادي بود.