مصر و حماس رو در روی هم

شبكه خبری «العربیه» نهم اسفند گزارش كرد دادگاه رسیدگی به امور اضطراری قاهره، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین «حماس» را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد.

پیش از نیز یازدهم بهمن یك دادگاه مصری نام گردان‌های «عزالدین القسام» شاخه نظامی جنبش حماس، را در فهرست گروه های تروریستی همچون القاعده و داعش قرار داد.

این نخستین بار نیست كه سردمداران مصر علیه حماس وارد عمل می شوند. پیش از این «حسنی مبارك» رییس جمهوری پیشین مصر، به سبب ارتباط حماس با گروه اخوان‌المسلمین، به حماس به چشم یك تهدید امنیتی داخلی نگاه می كرد و در برخورد با مساله فلسطین نیز همواره جنبش آزادیبخش میهنی فلسطین «فتح»، را بر حماس برتری می داد و تلاش می كرد با پشتیبانی از تشكیلات خودگردان، حماس را منزوی و ضعیف كند.

این سختگیری ها به ویژه پس از پیروزی حماس در انتخابات سال 1385 مجلس كه همزمان با دستیابی نامزدهای مستقل هوادار اخوان‌المسلمین به 20 درصد كرسی‌های مجلس مصر بود، تشدید شد.

به طور كلی، مصر در دوره حسنی مبارك به حماس به عنوان باری سنگین می‌نگریست اما پس از خیزش های جهان عرب و سرنگونی رژیم مصر و قدرت یابی اخوان المسلمین، تغییر نگاه ها به حماس آغاز شد. البته برخی اقدام های «محمد مرسی» نخستین رییس جمهوری مصر پس از انقلاب 1389 كه از اخوان المسلمین برآمده بود، در ورود نظامی به صحرای سینا برای ویران سازی تونل های زیرزمینی به بهانه مبارزه با قاچاق (شامل كالا، سلاح و...) تعجب بسیاری را برانگیخت.

دیری نپایید كه با بركناری مرسی به دست نظامیان و تعیین «عبدالفتاح السیسی» به عنوان رییس جمهوری، قاهره به شدت علیه گروه حماس وارد عمل شد و فعالان این گروه را به اجرای عملیات نظامی علیه نیروهای ارتش مصر در شبه جزیره سینا و دیگر مناطق مصر متهم كرد.

همچنین حماس از سوی مقام های مصر به پشتیبانی از اعضای اخوان المسلمین متهم شد. رسانه های این كشور هم پس از هر یورش تروریستی علیه ارتش مصر در سینا ضد این گروه فلسطینی مطالبی را منتشر می كردند.



** نگاه فعالان سیاسی و تحلیلگران به حكم دادگاه قاهره

كارشناسان و فعالان سیاسی درباره حكم دادگاه قاهره علیه گروه حماس نگاه های گوناگونی دارند. برخی حكم دادگاه قاهره را تلاشی از سوی دولت مصر برای انتقال بحران داخلی به فراتر از مرزها قلمداد كرده و شماری دیگر با سیاسی دانستن حكم بر این باورند كه این اقدام به نقش مصر در مساله فلسطین پایان خواهد داد.

به گزارش نهم اسفند تارنمای شبكه العربیه، جنبش حماس تصمیم دادگاه قاهره علیه این گروه را «تهدیدی بزرگ و خطرناك» دانست و اعلام كرد این تصمیم «لكه ننگی است كه چهره دولت مصر را آلوده می كند».

«سامی ابوزهری» سخنگوی جنبش حماس، تصمیم دادگاه مصر را تلاشی شكست خورده برای صادر كردن بحران های داخلی مصر به بیرون از كشور قلمداد و تاكید كرد این اقدام مصر بر جایگاه و موقعیت حماس كه میان فلسطینیان و همه رهبران امت اسلامی از احترام برخوردار است، هیچ تاثیری ندارد.

افزون بر این، روزنامه «العرب» چاپ قطر نهم اسفند در گزارشی درباره چرایی صدور حكم دادگاه مصر علیه گروه حماس نوشت: نظام مصر نتوانسته است برای بحران ها و چالش های داخلی راه حلی بیابد از این رو، اكنون از راه طرح مبارزه با گروه های مسلح و تروریستی در لیبی و صدور حكم علیه حماس تلاش می كند بحران ها را به بیرون از كشور فرافكنی كند.

به گزارش نهم اسفند روزنامه «الخبر» الجزایر، «یحیی موسی» یكی از رهبران جنبش مقاومت اسلامی حماس، تصمیم دولتمردان مصر در قرار دادن نام این گروه در فهرست گروه های تروریستی را سیاسی دانست كه هیچ پیوندی با واقعیت ندارد.

همچنین «فوزی برهوم» سخنگوی جنبش حماس در باریكه غزه، نهم اسفند به خبرگزاری «آناتولی» تركیه گفت: مصر پس از این تصمیم سیاسی كه به سود رژیم اسراییل است، دیگر در مسائل مردم فلسطین به ویژه پرونده های آشتی به عنوان یك میانجی گر بی طرف قلمداد نمی شود.

به باور این مقام حماس، چنین حكمی با هماهنگی دولت مصر و رژیم صهیونیستی برای هدف قرار دادن گروه مقاومت حماس صادر شده است.

پیش از این، مصر در حل اختلاف میان جنبش حماس و فتح كه از زمان قدرت یابی حماس در تابستان 1386 در نوار غزه ژرف تر شد، نقش واسطه را داشت.

«معصوم مرزوق» معاون وزیر امورخارجه پیشین مصر، دهم اسفند به تارنمای «الوطن» این كشور گفت: قرار دادن نام حماس در فهرست گروه های تروریستی بر نقش مصر در پرونده آشتی میان گروه های فلسطین اثر منفی خواهد داشت و به نقش قاهره در مساله فلسطین پایان خواهد داد.

به گفته وی، باید میان مقاومت فلسطین و افرادی كه به تنهایی برای بر هم زدن ثبات مصر تلاش می كنند، تفاوت قایل شد.

وی تاكید كرد «اكنون باید در برابر اتهام ها سند و مدركی در دست داشت و هویت كسانی را كه در رخدادهای تروریستی سینا نقش دارند، روشن كرد تا این مساله به روابط مصر و مقاومت فلسطین آسیب نزند».

سامی ابوزهری دهم اسفند نیز در گفت و گو با ایرنا تاكید كرد دستگاه قضایی مصر با حكم خود علیه این جنبش و شاخه نظامی آن در حقیقت مقاومت ضد صهیونیستی را جرم دانسته و تلاش كرده است شكست نظامی رژیم صهیونیستی را در جنگ 51 روزه نوار غزه جبران كند.

سخنگوی حماس افزود: همه گروه های مقاومت فلسطین باید با در پیش گرفتن یك موضع تاریخی تلاش ها برای مجرم خواندن حماس و شاخه نظامی آن را محكوم كنند زیرا پیامدهای آن می تواند بر همه شهروندان فلسطینی در نوار غزه كه با مشكلات ناشی از محاصره ظالمانه دشمن صهیونیستی روبرو هستند، تاثیر گذارد.

افزون بر این، روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن، نهم اسفند به نقل از دكتر «جمعان الحربش» نماینده مجلس كویت، نوشت: جهان می داند تروریست كسی است كه در ماه رمضان صدها نفر را در میدان های «رابعه العدویه» و «النهضه» در مصر به خاك و خون كشیده و باریكه غزه را بیش از اسراییلی ها در محاصره قرار داده است.

به نوشته روزنامه العربی الجدید، «محمد ناصر» روزنامه نگار و نویسنده جهان عرب، صدور حكم علیه گروه مقاومت اسلامی حماس را آغازی برای مشروعیت بخشیدن به یك حمله نظامی به این گروه قلمداد كرد و گفت عبدالفتاح السیسی با چنین تصمیمی خواسته است از آخرین برگ برای رهایی خود استفاده كند و صهیونیست ها را خرسند سازد.

بر پایه گزارش روزنامه العربی الجدید، «طارق الرمز» رهبر حزب «سازندگی و توسعه» شاخه سیاسی گروه اخوان المسلمین مصر، این حكم را «بزرگ ترین خیانت به امت عربی» و «دردناك ترین ضربه خنجر سمی به مساله فلسطین» دانست.

به گزارش دهم اسفند خبرگزارش چینی «شینهوا»، «مشیر المصری» یكی از رهبران جنبش حماس، حكم دادگاه مصر را «سیاسی» و «كودتایی علیه تاریخ» به شمار آورد. وی این حكم را «محاكمه مساله فلسطین و به دادگاه كشیدن مقاومت» دانست.

او افزود: حماس به سوی آزادسازی فلسطین و بیت المقدس خواهد رفت و چنین حكمی این گروه را به خود سرگرم نخواهد كرد تا از راه مقاومت منحرف شود.

مشیر المصری از مقام های مصر، اتحادیه عرب و دیگر طرف ها خواست برای پایان دادن به این كار بیهوده قضایی و تبلیغات رسانه ای مصر علیه مساله فلسطین و مقاومت وارد عمل شوند.

افزون بر این، «طارق فهمی» رییس بخش «پژوهش های اسراییلی» در مركز مطالعات خاورمیانه مصر، به خبرگزاری شینهوا گفت: احتمال دارد اسراییل از این حكم به عنوان بهانه ای استفاده كند و نوار غزه و گروه حماس را هدف یورش خود قرار دهد.

وی افزود: البته اسراییل به چنین حكمی نیاز ندارد زیرا حماس و نیروهای مقاومت از دید اسراییل و آمریكا، گروه تروریستی هستند.

بنابراین به نظر می رسد به باور بسیاری از كارشناسان خاورمیانه اقدام دادگاه مصر در قرار دادن نام حماس در فهرست گروه های تروریستی از یك سو به اوضاع داخلی مصر و ناتوانی دولت السیسی برای پایان بخشیدن به ناآرامی های این كشور به ویژه صحرای سینا بازمی گردد. این، در حالی است كه گروه های تندرو وابسته به داعش مانند «انصار بیت المقدس» مسوولیت بسیاری از اقدام ها در سراسر مصر را بر عهده گرفته اند.

از سوی دیگر، فعالان سیاسی هشدار داده اند این اقدام دولت السیسی به چهره بی طرفانه و میانجی گرانه مصر در موضوع فلسطین آسیبی شگرف خواهد زد. بنابراین قاهره كه طی سال های گذشته، ناآرامی ها در فلسطین را دستمایه نقش آفرینی منطقه ای و حتی بین المللی خود قرار داده بود، جایگاه پیشین خود را دستكم میان بخش مهمی از گروه های فلسطینی از دست خواهد داد زیرا گروه های مقاومت، اقدام مصر را با نگاه رژیم صهیونیستی و آمریكا در «تروریست خواندن خود» همسو می بینند.

* گروه پژوهش و تحلیل خبری

پژوهشم**9278**1961**2054