استیضاح فانی و عملكردی كه نادیده گرفته می شود

به گزارش روز سه شنبه خبرنگار حوزه آموزش ایرنا، هر چند آموزش و پرورش در روزهایی كه با آغاز تعطیلات تابستانی دانش آموزان همزمان شده حال خوشی ندارد اما این فرصت تابستانی فضایی ایجاد می كند تا دولتمردان به تصمیم قطعی در ارتباط با ادامه فعالیت فانی برسند تا شاید سال تحصیلی جدید در فضایی امن و آرام برای فرهنگیان و دانش آموزان رقم بخورد.

هر چند ایراداتی به عملكرد فانی و گروهی كه از سوی وی برای بخش های مختلف این وزارتخانه انتخاب شد، وارد شده است اما درعین حال فعالیت ها و برنامه های بسیاری در مدت كمتر از دو سال از مسوولیت فانی در حال عملیاتی شدن است كه به گوشه ای از آنها اشاره می شود.

طرح ها و برنامه ها در هر بخشی از دستگاه های اجرایی كشور همواره نظرات متفاوتی را به همراه داشته كه وزارت آموزش و پرورش نیز از این مساله مستثنی نبوده است، اما از آنجا كه این وزارتخانه با تعلیم و تربیت حدود 13 میلیون دانش آموز سر و كار دارد اندكی حساسیت ها بیشتر است.

علی اصغر فانی پنجم مردادماه 1392 با كسب 185 رای از مجلس شورای اسلامی و پس از آنكه مجلس به محمدعلی نجفی دیگر گزینه پیشنهادی رییس جمهوری برای احراز تصدی وزارت آموزش و پرورش رای نداد، سكان این وزارتخانه را به دست گرفت.

فانی كه سابقه 43 سال حضور در بخش های مختلف وزارت آموزش و پرورش را در كارنامه كاری خود دارد، در زمان ارایه برنامه های خود در صحن علنی مجلس برای تصدی این وزارتخانه اظهار داشت: برای تربیت نیروی انسانی كارآمد آموزش و پرورش باید به سمت یادگیری خلاق به جای تكیه بر حافظه و ایجاد عادت اجتماعی متناسب با شئون جامعه و همچنین تقویت باورهای دینی و باورهای مهارت حركت كرد.

فانی با بیان اینكه رسیدن به اهداف مطرح شده جز با توجه به معلم میسر نخواهد شد، تاكید كرد: معلم ركن اصلی در آموزش و پرورش است و می تواند با رفتار خود بیشترین تاثیر را بر جامعه بگذارد.



** مربیان پیش دبستانی و دست بسته وزارت آموزش و پرورش

اما یكی از مسایلی كه بر فانی خورده می گیرند، آزمون استخدامی مربیان پیش دبستانی است.

مجلس شورای اسلامی در تاریخ 19 مهر 91 قانونی را به تصویب رساند كه آموزش و پرورش در مدت دو سال با رعایت بند ج ماده 24 قانون مدیریت خدمات كشوری و ماده 51 قانون برنامه پنجم توسعه با برگزاری آزمون، مربیان پیش دبستانی را در اولویت استخدام قرار دهد.

از آنجا كه آموزش و پرورش نیز خود را ملزم به اجرای قانون می دانست، مقدمات كار را فراهم و پیش نویس بخشنامه مربوطه را آماده و تنظیم كرد و حتی تاریخ برگزاری آزمون را مشخص كرد.

در نهایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی، آموزش و پرورش را مجاز به اخذ ردیف استخدامی جدید ندانست و درخواست ردیف استخدامی برای استخدام مربیان پیش دبستانی را در اردیبهشت امسال رد كرد.

استدلال سازمان مدیریت این بود كه چون قانونگذار در تبصره 9 الحاقی به قانون تعیین تكلیف معلمان حق التدریس و آموزشیاران نهضت سواد آموزی رعایت بند ج ماده 24 قانون مدیریت خدمات كشوری را الزامی دانسته، بند مذكور مقرر كرده اختصاص ردیف استخدامی به دستگاه های اجرایی حداكثر معادل یك سوم كارمندانی است كه از خدمت دستگاه اجرایی خارج می شوند.

فانی نیز در این رابطه گفت: از آنجا كه آموزش و پرورش در سال های 90 و 91، با جذب 76 هزار نفر از نیروهای شركتی و تبدیل آنها به استخدام پیمانی و قراردادی در اجرای طرح مهرآفرین دولت وقت اقدام به استخدام كرده است بنابراین بیش از تعداد نیروهای خروجی و سهمیه خود استخدام كرده است.

فانی یادآورشد: براین اساس سازمان مدیریت ، آموزش و پرورش را مجاز به استخدام جدید ندانسته و تخصیص ردیف های استخدامی را منوط به خروج نیروهای بازنشسته كرده است، اما آموزش و پرورش اولویت استخدام مربیان پیش دبستانی را همچنان در دستور كار داشته و مساله را منتفی نمی داند.



* واگذاری مدیریت مدارس دولتی به غیردولتی

موضوع دیگری كه تنور مسایل وزارت آموزش و پرورش را در سال 93 داغ كرد واگذاری مدیریت مدارس دولتی به غیردولتی بود و از آنجا كه مسوولان این وزارتخانه و نمایندگان مجلس هر یك برداشتی از قانون در این ارتباط داشتند، اظهارات متفاوتی از سوی این مسوولان مطرح شد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی معتقد بود واگذاری مدیریت مدارس به بخش غیردولتی در كنار فعالیت های شوراهای آموزش و پرورش اقدام درست و سنجیده ای است كه دولت از آن حمایت می كند.

محمدباقر نوبخت اظهار كرد: دولت علاقمند است در زمینه مشكلات آموزش و پرورش در كنارش باشد و برای چنین ماموریتی با حدود یك میلیون فرهنگی نمی توانیم كاری از پیش ببریم؛ بلكه باید از مجموعه بیشتری برای 13 میلیون دانش آموز استفاده كنیم؛ از این جهت شوراها بسیار تعیین كننده هستند.

وزیر آموزش و پرورش نیز در دفاع از این اقدام اظهار داشت: به هیچ وجه از واگذاری مدیریت مدارس دولتی به بخش خصوصی عقب نشینی نمی كنیم.

سخنگوی كمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز در دفاع از واگذاری مدارس دولتی به موسسان مدارس غیردولتی اظهار كرد: امسال برای اولین بار آموزش و پرورش این طرح را شروع كرده و در هر شهرستانی یك یا دو مدرسه را به صورت خرید خدمات اداره می كند.

غلامرضا كاتب افزود: خرید خدمات به این صورت است كه در مدارس غیردولتی بابت هر دانش آموز مبلغی به موسس مدرسه غیردولتی داده می شود و به جای اینكه حقوق كارمندان پرداخت شود، سرانه دانش آموز را می دهند.



* دیگر رویدادهای جدید در وزارت آموزش و پرورش

وزارت آموزش و پرورش برغم تمامی مسایل و چالش ها كه هر از گاهی جامعه فرهنگیان، خانواده ها و دانش آموزان را درگیر می كرد در سال 93 شاهد رویدادهای جدیدی نیز بود كه از جمله آنها می توان به برگزاری المپیاد ورزشی درون مدرسه ای با تحت پوشش قرار دادن سه میلیون دانش آموز به همت معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش اشاره كرد.

در این المپیاد ورزشی كه با هدف ایجاد شور و نشاط در جامعه دانش آموزی برگزار شد، دانش آموزان توان و قدرت خود را در انجام رقابت های سالم ورزشی به نمایش گذاشته و روح همكاری، تعاون و رقابت سالم همراه با نشاط را در مدارس تقویت كردند.

از جمله ویژگی های این المپیاد آن بود كه در تمام مراحل اجرا، شركت كنندگان و داوران همایش دانش آموزان بوده و با هدایت دبیران و مدیران مدارس همایش را برگزار كردند.



* بازگرداندن دوره پیش دبستانی به دامان آموزش و پرورش

از دیگر وقایعی كه به اذعان مسوولان وزارت آموزش و پرورش و با مدیریت فانی در سال تحصیلی جاری حایز اهمیت و مهم بود بازگرداندن پیش دبستانی به دامان معاونت آموزش ابتدایی این وزارتخانه بود كه موجب شد نرخ پوشش تحصیلی دوره پیش دبستانی در سراسر كشور در سال تحصیلی 94 - 93 ، 13.7 درصد افزایش یابد.

بنابر اعلام مدیركل پیش دبستانی وزارت آموزش و پرورش با این اقدام و تلاش برای توجه دادن جامعه به اهمیت این دوره، اكنون 667 هزار نوآموز در كلاس های پیش دبستانی جذب شده ، از خدمات تربیتی برخوردار می شوند و نرخ پوشش تحصیلی نوآموزان دوره پیش دبستانی اكنون 51.9 درصد است؛ در حالی كه این رقم در سال قبل از آن یعنی سال 92، 38.2 درصد بوده كه بر این اساس با رشد 13.7 درصدی همراه بوده است.

وی افزایش نرخ پوشش دوره پیش دبستانی در مناطق روستایی را در سال تحصیلی جاری 22 درصد اعلام كرد و گفت: از 667 هزار نوآموز پیش دبستانی سراسر كشور، 146 هزار نفر در مناطق روستایی و 35 هزار و 500 نفر در مناطق محروم جذب شده اند.

مدیركل دفتر آموزش پیش دبستانی وزارت آموزش و پرورش یادآور شد: پیش بینی ما جذب 9 هزار نوآموز در مناطق محروم بود كه چهار برابر بیشتر از برآوردهای اولیه محقق شده است.



* لایحه رتبه بندی معلمان

لایحه رتبه بندی معلمان و كش و قوس ها و نظرات متفاوت درباره این لایحه سرانجام با هدف افزایش انگیزه همكاران فرهنگی و ارتقا شایستگی های حرفه ای معلمان در آخرین جلسه هیات دولت یعنی در 27 اسفند 93 در قالب قانون مدیریت خدمات كشوری به تصویب رسید.

وزیر آموزش و پرورش درباره تبعات مثبت اجرای این طرح با بیان اینكه رتبه بندی معلمان بر اساس وظایف معلمی و شایستگی های آنان در نظر می شوند، گفت: به همه فرهنگیان، معلمان و دست اندركاران تعلیم و تربیت فراخوان دادیم تا شاخص های مورد نظر خود در زمینه رتبه بندی را ارایه كنند.

وی افزود: لازمه رتبه بندی، تایید صلاحیت های حرفه ای و لازمه تایید این صلاحیت ها ، تدوین شاخص هاست كه اكنون در مرحله تدوین آن هستیم.

فانی یادآور شد: در بودجه 94 اجرای رتبه بندی معلمان دیده نشده است اما هیات دولت در 27 اسفند سال 93 مبلغ یك هزار و 350 میلیارد تومان اعتبار برای اجرایی شدن این طرح در سال 94 در نظر گرفت كه این رقم از طریق كسر تخصیص های دیگر دستگاه ها تامین خواهد شد.

وی اظهار كرد: در مجموع اعتبارات بالقوه آموزش و پرورش در سال 94 بیش از 30 هزار میلیارد تومان است كه این رقم در مقایسه با سال گذشته 50 درصد افزایش نشان می دهد.



* پذیرش معلم از بوم برای بوم

ساماندهی و بهسازی نیروی انسانی یكی از سیاست های وزارت آموزش و پرورش است كه به گفته فانی از چالش های جدی در باره نیروی انسانی این بود به این نحو كه از یك شهرستان برای منطقه دوردست نیروی انسانی جذب می كردند این افراد پس از چند سال كه از استخدام آن ها می گذشت خواستار انتقال به زادگاه خود بودند كه این امر مشكلاتی به همراه داشت.

در سال تحصیلی 94- 93 آموزش و پرورش برای اولین بار كشور را به بوم هایی تقسیم كرده و از هر بوم برای همان بوم دانشجوی تربیت معلم انتخاب كرد تا بتواند در راستای ساماندهی نیروی انسانی در این وزارتخانه گام های اساسی بردارد.

ساماندهی 50 هزار نیروی مازاد آموزش و پرورش یكی ازمهمترین موضوعاتی بود كه بارها وزیر بر آن تاكید كرد و اظهار داشت: سیاست ساماندهی و بهسازی نیروی انسانی و آموزش های جدید ضمن خدمت معلمان به منظور آماده سازی آنها برای تدریس از سال آینده اجرا می شود.

فانی افزود: در بخش بهسازی باید آموزش های ضمن خدمت به معلمان داده شود تا هر كدام از آنها را نسبت به كاری كه انجام می دهند، آماده كنیم و برای این بخش طرح هایی در نظر گرفته شده و مطالب و محتوای آموزش ضمن خدمت متناسب با سیاست ها و برنامه های آموزشی تدوین می شود.



* 5700 مدرسه مجری طرح تعالی مدیریت آموزشگاهی

ارتقا مدیریت آموزشگاهی از دیگر سیاست های ترسیم شده برای وزارت آموزش و پرورش بود كه در راستای این سیاست سال تحصیلی 94 - 93 منجر به این شد كه طرح تعالی مدیریت آموزشگاهی به منظور توانمندسازی مدیران و افزایش اختیارات مدارس در پنج هزار و 700 مدرسه به طور آزمایشی به اجرا درآید.

همچنین در سال جاری با مجوز مجلس شورای اسلامی از میان پنج هزار و 700 مدرسه مجری طرح تعالی مدیریت آموزشگاهی، در 600 مدرسه طرح بودجه ریزی، عملیاتی شد.



* 450 میلیارد تومان اعتبار برای شیر مدارس

وزارت آموزش و پرورش در بودجه سال 93، 150 میلیارد تومان برای شیر مدارس پیش بینی كرده بود كه علاوه بر آن 300 میلیارد تومان نیز از محل یارانه ها به این امر اختصاص یافت.

در مجموع از محل اعتبارات وزارت آموزش و پرورش و یارانه ها 450 میلیارد تومان برای شیر مدارس اختصاص یافت.



* دیگر دستاوردهای آموزش و پرورش در سال 94 - 93

برگزاری آزمون علمی و تخصصی حرفه ای مشاوران مدارس با حضور 90 درصد از 18 هزار مشاور مدرسه و برگزاری همایش «ایست آب نیست » در 54 هزار و 902 مدرسه كشور به منظور تقویت حس مسوولیت پذیری و آشنایی دانش آموزان با مبانی مصرف بهینه آب، را می توان از دیگر اقداماتی ذكر كرد كه وزارت آموزش و پرورش برای اولین بار اجرا كرد و تا حدودی توانست به اهداف مدنظر دست یابد.

همچنین هفتمین مجلس دانش آموزی سال گذشته با حضور 150 دانش آموز عضو این مجلس برگزار شد و اعضا برای دوره دو ساله فعالیت خود 80 موضوع مربوط به مشكلات دانش آموزان را استخراج كرده و مورد بررسی قرار دادند.



* بودجه نویسی مدرسه ای رویكرد جدید مدیریت منابع مالی

سرانه ای شدن بودجه مدارس از دیگر مواردی بود كه با طرح آن از سوی وزیر آموزش و پرورش سوالات بسیاری را در اذهان عمومی در خصوص چگونگی اجرای آن و نحوه پرداخت حقوق معلمان ایجاد كرد.

وزیر آموزش و پرورش در این باره اعلام كرد: با توجه به ماده 16 قانون مدیریت خدمات كشوری مصوب مجلس شورای اسلامی، دستگاه های اجرایی موظفند قیمت تمام شده فعالیت ها، خدمات و محصولات واحدهای مجری را مشخص كنند تا بهره وری امور مالی دستگاه ها افزایش یابد كه با سرانه ای شدن بودجه مدارس منابع مالی آموزش و پرورش به نحو مناسب تری مدیریت می شود.



* روز بدون كیف و كتاب

از دیگر مباحثی كه در سال 93 در برنامه های وزارت آموزش و پرورش مورد توجه خانواده ها و معلمان قرار گرفت طرح روز بدون كیف وكتاب و حذف تعطیلی پنجشنبه ها بود.

وزیر آموزش و پرورش از طرح آزمایشی یك روز در هفته بدون كیف در مدرسه از سال تحصیلی آینده خبر داد و گفت: فعالیت های كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان وارد مدارس می شود.

فانی افزود: جهت گیری اصلی سیاست های مورد نظر در كانون پرورش فكری، ورود كانون به مدرسه است و از زمانی كه معاون آموزشی بودم این خط فكری طراحی شد.

وی با اشاره به اینكه باید خروجی های كانون، ورودی های مدرسه باشد، تاكید كرد: آمادگی و اصرار داریم از سال تحصیلی آینده هفته ای یك روز به طور آزمایشی دانش آموزان بدون كیف و كتاب وارد مدرسه بشوند و در این یك روز به كارهای فرهنگی، هنری، ورزشی و مهارت های فردی بپردازند.



* طرح استیضاح فانی در سوم تیرماه

اما برغم این اقدامات و فعالیت ها كه البته مخالفان و موافقان خود را داشت از ابتدای سال 93 یكی از مهم ترین مسایلی كه زمزمه های آن در بین رسانه ها و كاركنان این وزارتخانه به گوش می رسید، طرح استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود.

دغدغه نمایندگان در این مساله پیرامون موضوعاتی چون واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی، مشكلات قانونی استخدام مربیان پیش دبستانی، كمبود بودجه، پرداخت نشدن سرانه مدارس شبانه روزی، حذف قانون تعهد به خدمت دانشگاه فرهنگیان و .. بود.

استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش زمانی مطرح شد كه هنوز برای سال 93 بودجه ای در اختیار این وزارتخانه قرار نگرفته تا عملكرد آن بررسی شود، و در فروردین امسال نمایندگان مجلس با فراخواندن وزیر آموزش و پرورش به صحن علنی مجلس نسبت به عملكرد وی و عزل و نصب ها در این وزارتخانه سوالاتی پرسیدند.

زمزمه طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش برای دومین بار و در تیرماه امسال از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس مطرح شد و 17 نفر از نمایندگان در صف استیضاح از فانی قرار گرفتند اما این مساله نیز زمانی در بین نمایندگان قوت گرفت كه نمایندگان در آستانه تعطیلی مجلس به مدت دو هفته بودند.

اما مساله به اینجا ختم نشد و چهارمین كارت زرد دولت یازدهم از سوی نمایندگان مجلس به وزیر آموزش و پرورش داده شد.

در ادامه این مباحث در هفتم بهمن ماه وزیر آموزش و پرورش برای پاسخ به سوال یك نماینده در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد و اعلام كرد كه هم اكنون 99 درصد بودجه این وزارتخانه صرف حقوق و مزایای فرهنگیان شده و تنها یك درصد آن مدیریت می شود.

وی این توضیح را نیز داد كه اختلال در ساختار بودجه آموزش و پرورش هر گونه افزایش سهم پرسنلی از بودجه كل این وزارتخانه را سلب كرده است.

فانی با این توضیحات نتوانست نمایندگان را در خصوص موضوعاتی چون علت استخدام نشدن معلمان پیش دبستانی، اعلام نشدن زمان و سرفصل آزمون استخدامی و همچنین پرداخت نشدن مطالبات معلمان قانع كند و دومین كارت زرد را در همین جلسه از مجلس نهم دریافت كرد.

در ادامه انتقادات نمایندگان مجلس شورای اسلامی در روزهای پایانی سال 93، پنج نفر از نمایندگان در خصوص پرداخت نشدن مطالبات معوقه فرهنگیان به وزیر آموزش و پرورش تذكر كتبی دادند.

مشكلات گریبانگیر وزارت آموزش و پرورش تا بدانجا پیش رفت كه معلمان و فرهنگیان با تجمع در نقاط مختلف كشور پی گیری و رفع مسایل معیشتی و رفاهی خود را خواستار شدند.

اما طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش بار دیگر نیمه دوم خرداد در ۱۰ محور و با ۶۴ امضا به هیات رییسه مجلس تقدیم شده بود كه پس از طی مراحل مندرج در آیین‌نامه داخلی مجلس، 26 خرداد اعلام وصول شد.

در جلسه غیرعلنی مجلس در این روز و با حضور رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزیر آموزش و پرورش موضوع مشكلات فرهنگیان و دغدغه های نمایندگان مجلس مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد كار گروه مشتركی بین مجلس و دولت در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مشكلات حقوقی و پرداخت های فرهنگیان را پیگیری كند.

در این میان تعدادی از طراحان استیضاح پس از این جلسه اعلام كردند كه این نشست غیرعلنی ربطی به استیضاح نداشته و برای بررسی عموم مسایل بودجه ای آموزش و پرورش بوده و استیضاح به قوت خود باقی است.

جلسه استیضاح فانی سوم تیرماه برگزار می شود كه محورهایی چون ناتوانی در جلب رضایت و اعتماد جامعه مهم آموزش و پرورش، ناتوانی در جلب توجه دولت به اهمیت و نقش آموزش و پرورش، ناتوانی در جلب توجه دولت جهت تامین منابع مورد نیاز برای هزینه‌های موجود مدارس و تبدیل مدارس كشور به مدارس خودگردان براساس اصل 30 قانون اساسی و ناتوانی در حذف تفاوت حقوق و مزایای فرهنگیان نسبت به سایر دستگاه‌ها و ارگان‌هایی كه نسبت به آموزش و پرورش از حساسیت كمتری برخوردارند، عنوان شده است.

اكنون باید منتظر جلسه فردا و تصمیم نمایندگان مجلس باشیم كه آیا فانی همچنان سكاندار وزارت آموزش و پرورش باقی خواهد ماند یا اینكه این مسوولیت را به دیگری واگذار می كند.

از : مریم جلوداران

فراهنگ ** 1883**1601**