کمر درد و راههای پیشگیری از آن
#
مشهد،خبرگزاری جمهوری اسلامی 14/11/82
داخلی.علمی.پزشکی.کمردرد.
به گفته پزشکان "کمردرد" یکی از شایعترین علل مراجعه بیماران به
مراکز درمانی است.
کمر درد از جمله دردهایی است که هر فرد در دوره ای از زندگی اش گرفتار
آن می شود به طوری که در بزرگسالان بسیار شایع است و متخصصان علت عمده بروز
آن را کشیدگی ماهیچه های کمری و یا آسیب به آنها می دانند.
این درحالیست که 60 تا 70 درصد افراد دچار کمردرد طی شش هفته و 90
درصد در مدت 12 هفته بهبود می یابند.
دانشیار گروه جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: کمر
درد به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود و این در حالیست که دردهای حاد
کمری مدت کوتاهتری داشته و عموما کمتر ازسه ماه طول می کشند.
دکتر محمد فرجی افزود: خوشبختانه بیشتر دردهای کمر از نوع حاد بوده و
درد در عرض چهار هفته بهبود می یابد.
وی شایع ترین علت بروز کمر درد را کشیدگی ماهیچه ها، لیگامانها و
مفاصل ناحیه تحتانی کمر به علت ضربه و یا فعالیت ناگهانی و شدید عنوان
کرد.
این پزشک علل ناشایع کمردرد را فتق (بیرون زدگی ) دیسک کمری، التهاب
و تغییر شکل مفاصل، تنگی کانال نخاع، تغییر شکل ستون فقرات در موارد
اسکولیوز و کیفوز(قوز)، تغییر شکل یا خوردگی یک مهره کمری و شکستگی های
ستون فقرات ناشی از ضربه و فشارهای وارده ذکر کرد.
افرادی که دچار پوکی استخوان می باشند کوچکترین فشار وارده به ستون
فقرات نظیر عطسه کردن می تواند سبب شکستگی مهره ها شود.
عفونت های میکروبی، تومورها، بیماریهای لگن، زخمهای معده، بیماریهای
مثانه و التهاب غده پانکراس نیز از جمله علل کمردردها هستند.
این پزشک علایم کمردرد را بسته به نوع، محل و شدت آن متفاوت دانست
و افزود: علایم کمردردی که ناشی از گرفتگی و کشیدگی ماهیچه ها باشد بدین
صورت است که ابتدا درد در ناحیه پشت و باسن شروع شده و با انجام کارهای
سنگین و بلند کردن اشیاء شدت یافته و با استراحت کمتر می شود.
اینگونه دردهای شدید عموما بین 48 تا 72 ساعت طول کشیده و به مرور طی
روزها و یا هفته های بعد از شدت آن کاسته می شود و طی این فاصله زمانی
ناحیه پشت بیمار به شدت آسیب پذیر است.
"فرجی" از جمله علایم کمردردهایی که ناشی از فشار بر روی ریشه عصبی
مهره های کمری باشد را پا درد عنوان کرد و افزود: درد از ناحیه باسن آغاز
شده و به سمت پشت پاها تا مچ و یا کف پا ادامه می یابد.
وی خاطر نشان کرد که این نوع درد را "درد سیاتیک" می نامند و حدود
10 درصد افراد مبتلا به کمر درد دچار درد یا بی حسی در ناحیه پا می شوند.
علایم کمردردهایی که ناشی از بیماریهاست بسته به نوع بیماری متفاوت
است. این علائم شامل درد در ناحیه مبتلا (محل وجود تومور)، تب، حساسیت ستون
فقرات به لمس و فشار و دردی که به تدریج آغاز شده و مداوم و شدید است و
در هنگام شب این درد بیشتر شده و دو تا سه هفته طول می کشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه اکثر
کمردردها نیاز به درمان های پزشکی ندارد افزود: به طور کلی کمردرد باید در
عرض یک تا دو روز پس از درمان های خانگی رو به کاهش گذارد که این درمانها
شامل محدود کردن فعالیت هایی است که سبب تشدید درد می شوند.
دکتر فرجی با بیان اینکه اکثر کمردردها از نوع حاد(کوتاه مدت ) بوده و
با درمان غیر جراحی بهبود می یابد افزود: در اکثر افراد درد حاد کمر طی شش
تا 12 هفته برطرف می شود.
استفاده از مسکن های معمولی مانند استامینوفن و استفاده از کمپرس یخ
حداقل سه بار در روز برای 72 ساعت اول و سپس استفاده از کمپرس گرم و
مرطوب پیشنهاد می شود.
بیمار باید به فعالیتهای عادی و روزمره خود ادامه دهد مگر اینکه سبب
تشدید درد شود افزود: درصورتی که درد شدید کمر پس از یک تا دو روز برطرف
نگردد و بیمار نتواند به فعالیت های عادی خود ادامه دهد باید به پزشک
مراجعه کند.
به گفته وی، استراحت مطلق مگر در مواقع دردهای بسیار شدید توصیه
نمی شود، زیرا سبب ضعف ماهیچه ها و تاخیر بهبود می شود.
وی درمان کمردردهای مزمن را مشکل تر دانست و گفت زمانی که درد کمر
طولانی می شود، عواملی مانند درد، عدم توانایی فرد درانجام کارهای خاص و
اثر داروهای ضد درد قوی و ضعف بدنی خود سبب بروز اضطراب، استرس و افسردگی
می شود.
وی با اشاره به اینکه جراحی در اکثر کمردردها توصیه نمی شود، افزود:
مگر در مواردی مانند فتق (بیرون زدگی ) دیسک مهره های کمری و اگرچه در این
گونه موارد نیز اغلب بیماران بدون جراحی بهبود می یابند.
دانشیار گروه جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد درمان کمر
دردهای با شدت کمتر را شامل داشتن فعالیت طبیعی و مداوم، اجتناب از
فعالیتهای شدید، وارد نکردن فشار و ضربه به ناحیه کمری، مصرف داروهای
مسکن مانند بروفن، ایندومتاسین و دیکلوفناک و ورزش هایی که سبب باز شدن
ماهیچه های کمر، شکم و پاها شده عنوان کرد.
وی اضافه کرد: این درمان ها در مورد کمر دردهای مزمن به میزان کمتری
موثر است زیرا درمان کمردردهای مزمن به علت محدود شدن فعالیت طبیعی
بیمار، کاهش کیفیت زندگی و بروز علائم افسردگی بسیار مشکل است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه کمردرد
عارضه ای برگشت پذیر است افزود: بالغ بر نیمی از افراد مبتلا به کمردرد،
طی یک سال مجددا" دچار آن می شوند و در کمردردهای مزمن درد به طور مستمر
وجود داشته و بدین جهت اغلب این افراد دچار افسردگی می شوند.
وی خاطر نشان کرد که معاینات پزشکی فرد در تشخیص کمر درد و موارد
اورژانس اهمیت دارد و پس از اینکه علایم فوریتهای پزشکی در بیمار دیده نشد
انجام آزمایشهایی نظیر رادیوگرافی، سی تی اسکن و یا MRI ضرورتی ندارد.
او ادامه داد: آزمایشهای فوق تنها برای تایید تشخیص موارد اورژانس از
جمله شکستگیها، تومورها، عفونت ها و یا اگر درد کمر پس از سپری شدن چهار
هفته از درمانهایی نظیر استراحت، تجویز مسکن، کمپرس یخ و ورزش بر طرف
نشود، انجام می گیرد.
انجام آزمایش خون تنها در صورتی که پزشک مشکوک به اختلالات متابولیک
تومور و التهاب مفاصل یا عفونت شود، ضروری است.
این پزشک متخصص عواملی که بروز کمردرد را افزایش داده شامل میانسالی،
مردان، سابقه خانوادگی، حاملگی، زایمان، شکستگی در ناحیه ستون فقرات،
ورزش نکردن، نشستن به مدت طولانی، بلند کردن یا کشیدن اشیا سنگین، خم
شدن های مکرر و حرکات تکرارشونده ، فعالیت های فیزیکی شدید، کشیدن سیگار،
چاقی، استرس، افسردگی هانی طولانی مدت، سرفه های مزمن و استفاده طولانی مدت
از داروهای استروئیدی (کورتن ) عنوان کرد.
وی در خصوص راهکارهای پیشگیری از بروز کمردرد گفت: داشتن وضعیت مناسب
بدن هنگام بلند کردن اشیا حائز اهمیت است و بدین جهت بلند کردن اشیا باید
طوری باشد که فشار ناگهانی و شدید به عضلات کمر وارد نشود.
دکتر فرجی تکیه دادن کمر به جایی در وضعیت نشسته، قرارگرفتن در
وضعیت های مختلف در هنگام خواب، پرهیز از چاقی، انجام ورزشهای مناسب و ترک
سیگار را از دیگر راههای پیشگیری از کمردرد عنوان کرد.
به گفته وی، سیگار خطر پوکی استخوان را افزایش داده و نیکوتین موجود
در سیگار از طریق تداخل با مواد غذایی که به دیسک های مهره های کمری می رسند
آنها را آسیب پذیر می کند.
م.ا/100/01
علمی./70/
ساعت : 12:12 تمام
