پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) با درك مشكلاتی كه بدلیل بیسوادی مردم، مبتلابه جامعه بود و با علم به اینكه تعلیم و تربیت حق مسلم تمامی افراد جامعه است، در هفتم دی ماه 1358، فرمان تشكیل سازمان نهضت سوادآموزی را در كشور صادر فرمودند، هدف از تاسیس این نهاد، باسواد كردن بی‌سوادان كشور و ریشه كنی 'بی سوادی' از جامعه اسلامی است.
امام(ره) به منظور تقویت برنامه‌های سوادآموزی، حجت‌الاسلام محسن قرائتی را به‌عنوان نماینده خویش در این سازمان منصوب كردند. پس از مدتی در سال 1363 دولت با هدف تقویت و توسعه برنامه‌های مبارزه با بیسوادی در كشور، اساسنامه سازمان نهضت سواد آموزی را جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال و مجلس نیز بدون وقفه در همان سال آن را تصویب كرد.
در این اساسنامه وظیفه اصلی نهضت، آموزش بزرگسالان در حد خواندن، نوشتن و آموختن حساب با استفاده از ابزارهای هنری؛ تشویق و ترغیب بی‌سوادان و كم سوادان در یادگیری بیشتر تعیین شد.
ساختار سازمان سوادآموزی متشكل از سه معاونت و 15 دفتر است كه به انجام فعالیت‌های سوادآموزی در كشور می‌پردازد. دستاورد بزرگ این نهضت، كاهش آمار بی سوادی در كشور است به طوری كه سواد جمعیت شش ساله و بالاتر، درسال 1355از 5/47 درصد به 85 درصد در ابتدای دهه 80 رسید.
طبق آخرین سرشماری در سال 1385 تعداد باسوادان كشور 6/84 درصد اعلام شد كه بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان نهضت سواد آموزی، نرخ باسوادی در كشور 91 درصد برآورد شده است و این نشانگر رشد 4/6 درصدی رشد است.
نهضت سوادآموزی به دستاوردهای بزرگی در سطح بین المللی دست یافته است كه از آن جمله می توان به نشان ها و جوایز دریافتی سازمان نهضت سواد آموزی از یونسكو، دیپلم افتخار و جایزه نوما، جایزه مالكوم آدیسه یشا و ... اشاره كرد.
سازمان نهضت سوادآموزی در دوران فعالیت خویش توانست با همت مضاعف و تلاش مسوولین و مردم در راه ریشه كنی بی سوادی در كشور گام های موثری بردارد و جامعه را در رسیدن به آمال خویش یاری رساند.
پیام امام خمینی(ره) پیرامون تشكیل نهضت سواد آموزی بدین شرح است: '... ملت شریف ایران می دانید كه در رژیم گذشته آنچه بر ملت مبارز ایران سایه افكنده بود، علاوه بر دیكتاتوری و ظلم، تبلیغات بی محتوا و هیچ را همه چیز جلوه دادن بود. ملتی كه در همه ابعاد از حوایج اولیه محروم بود وانمود می شد كه در اوج ترقی است. از جمله حوایج اولیه برای هر ملت در ردیف بهداشت و مسكن بلكه مهمتر از آنها، آموزش برای همگان است. مع الاسف كشور ما وارث ملتی است كه از این نعمت بزرگ در رژیم سابق محروم و اكثر افراد كشور ما از نوشتن و خواندن بر خوردار نیستند چه رسد به آموزش عالی. مایه بس خجلت است كه در كشوری كه مهد علم و ادب بوده و در سایه اسلام زندگی می كند كه طلب علم را فریضه دانسته است، از نوشتن و خواندن محروم باشد'.
ایشان در ادامه فرمودند:'... برادران و خواهران ایمانی ! برای رفع این نقیصه درد آور بسیج شوید و ریشه این نقص را از بن بر كنید ... بپا خیزید كه خداوند متعال با شماست.از خدای تعالی سعادت و سلامت و رفاه ملت شریف را خواستارم.'
نهضت سوادآموزی به عنوان یك نهاد موفق و اثرگذار پس از انقلاب اسلامی علاوه بر ارتقاء سواد و دانش مخاطبان خود، در جهت گسترش و تعمیق فرهنگ اسلامی كوشیده است و این همان نكته ای است كه امام خمینی(ره) با درایت و دور اندیشی در پیام خویش به عنوان یك انتظار مهم مطرح و تاكید كردند.
اطلاع**9131**1717
گروه اسناد و اطلاع رساني- تعليم و تعلم عبادتي است كه خداوند تبارك و تعالي ما را بر آن دعوت فرموده است...من اميد دارم ملت عزيز با همت والاي خود بدون فوت وقت ايران را به صورت مدرسه اي در آورند. امام خميني(ره)
