یخچال كلین بنایی است كه سالهای سال همچنان در پهنه بیابان های ری پابرجا ایستاده تا اوج شكوه معماری ایرانی را به عرصه ظهور بكشد.
در وجود این یخچال رمز و رازی وجود دارد كه روزگاری در قلب تابستان‌های داغ و سوزان، خنكای آب گوارا را به درون خانه می‌كشانده كه همگی حاكی از معجزه فروتنانه خشت خام و دست‌های پرتوان معمار فرزانه‌ای می باشد، تا عشق خدمت به خلق را در شاهكار معماری كویر به عرصه ظهور برساند.
رئیس اداره میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگردی شهرستان ری روز یكشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در خصوص این اثر تاریخی گفت: این بنا مربوط به دوران صفویه می باشد و بنای یخچال از خشتهایی ساخته شده كه شامل چال یخ و گنبدی برفراز آن می باشد.
'حمید عبدلی مسینان' با بیان اینكه چال یخ به قطر هشت متر و به عمق سه متر در دل زمین كنده شده، افزود: بدنه چال یخ تا زیر دیواره گنبد با سنگ كار شده و سپس گنبد چال یخ به قطر پایه دو متر از پائین شروع و بتدریج با پیش نشستن خشت ها از قطر دیواره گنبد كاسته شده به گونه ای كه در راس مخروط گنبد دو رگ خشت بكار رفته و قطر گنبد در نقطه اوج كه ارتفاع 10 متری می باشد به حدود 10 سانتیمتر تقلیل می یابد.
مسینان اظهار داشت: گنبد از نظر معماری بیرونی به صورت مطبق پنج طبقه مخروطی می باشد كه پوششی از كاهگل بر روی آن كشیده شده است.
وی گفت: پوشش روی گنبد بصورت خشت فرش می باشد و خشتها از سطح بر روی گنبد مخروطی كار شده كه روی خشت فرش ها با پوشش كاهگلی پوشانده شده است.
عبدلی اظهار داشت: ورودی به چال یخ از غرب یخچال بوده كه از این ورودی برای برداشتن یخ استفاده می كردند و در سمت شرق دیواره گنبد در نقطه مقابل ورودی روزنه انبار چال یخ قرار دارد و از این روزنه یخ آماده شده را به چال یخ سرازیر می كردند.
وی در پایان از زحمات بخشداری حسن آباد فشافویه در گسترش صنعت گردشگری شهرستان بویژه بخش حسن آباد تقدیر و تشكر كرد.
بخش فشافویه از توابع شهرستان ری می باشد كه متشكل از 37 روستا با 70 هزار نفر جمعیت در 30 كیلومتری جنوب شهرری و در مسیر جاده قدیم تهران - قم قرار دارد. ك/3
1194/ 699
شهرري - در نزديكي روستاي كلين در بخش فشافويه شهرستان ري بناي گنبدي شكل يخچال كلين غريبانه خودنمايي مي كند.
