زبان به عنوان یكی از پویاترین عناصر ارتباطی در جهان مطرح است كه به واسطه آن انسان با هم دیگر ارتباط برقرار می كنند و تكلم انسان های بخشی از رفتارهای احتماعی آنها را شكل می دهد.
قرآن كریم به عنوان معجزه بزرگ همه قرون و اعصار، یكی از غنی ترین و بی نظیرترین منابع زبان عربی است و اعراب گذاری بی همتا و اعجاز آن، معجزه ای است كه مفسران بزرگ قرآن قرن های متعدد در باره آن كتابت كرده و خواهند كرد.
در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نیز قانون اساسی به عنوان قانون بالادست بر رسمیت داشتن زبان فارسی و عمومیت آن صراحت دارد و بر احترام به گویش های بومی و محلی تاكید كرده است.
زبان مادری به عنوان یكی از فرهنگ های شفاهی جهان از سوی سازمان ملل متحد و یونسكو به رسمیت شناخته شده است، به همین دلیل در تقویم جهانی نیز روزی را به عنوان پاسداشت زبان مادری تعیین كرده اند.
ادبیات عامه و شفاهی ایران، از استحكام و قوام تاریخی برخوردار است به گونه ای كه لهجه و لحن نیز مورد توجه قرار گرفته و حمدالله مستوفی خاستگاه گویش فارسی را مناطق مختلف ایران می انگاشته است.
زبان مادری، رمز هویت هر ملت است و اقوام و قومیت ها در پناه زبان، هویت خویش را حفظ می كنند و در بحث زبان شناسی، به طور عام و غیرتخصصی به هر نوع گفتاررایج، در بین مردم ' زبان ' گفته می شود اما در بحث تخصصی نیز زبان به عنوان عامل اصلی ارتباط و یكی از شاخصه های مهم انسانی و انسان شناسی مطرح است.
زبان به عنوان عامل پیوند دهنده بین انسان ها و وحدت ملی در كشور شناخته می شود و زبان ارتباط دهنده بین افراد در یك جامعه است و اصل 15قانون اساسی بر گسترش و ترویج زبان فارسی تاكید دارد.
هویت و شناسنامه هر قومی در كشور زبان مادری آن است و یكی از چالش ها و تهدیدات زبان مادری می تواند ' جهانی شدن' باشد كه در صورت عدم پاسداشت و نگهداشت زبان مادری این مولفه و عامل ارتباطی،در بین چرخه دنده های جهانی شدن تضعیف می شود و از بین خواهد رفت.
در صورت عدم پاسداشت فرهنگ زبان مادری،نسل های آینده با زبان مادری بیگانه خواهند شد و آن را به فراموشی خواهند سپرد.
پژوهش های صورت گرفته نشان می دهد، دور دوران گذشته بیش از شش هزار زبان وجود داشته كه این تعداد به سه هزار زبان كاهش یافته است.
زبان مادری به عنوان یك گنجینیه گرانبهای فرهنگی برای نسل های مختلف است و باید در حفظ و نگهداشت آن برای نسل های مختلف تلاش كرد.
گویش های منطقه مركزی ایران از جمله گویش سمنانی ،خور و بیابانك ،كاشان ، منطقه چهارمحال و بختیاری از قدیمی ترین گویش های ایران است و زبان بختیاری ریشه در زبان پهلوی دارد.
كارشناسان تاكید دارند كه ایجاد جشنواره های فرهنگی و هنری با زبان و گویش بومی در نگهداشت زبان مادری موثر خواهد بود و بخش های فرهنگی،دولتی و غیر دولتی در این راستا رسالت مهمی برعهده دارند.
كارشناسان امر معتقدند كه زبان مادری باید به شكل دانشنامه ای برای نسل های آینده تدوین شود تا در برابر فناوریهای نوین ارتباطی از جمله اینترنت و شبكه های جهانی دستخوش تغییرات نگردد.
به گزارش ایرنا،هم اكنون برخی از جوانان در گفتمان روزانه و گفتار روزانه خود كمتر از زبان مادری استفاده می كنند.
گزارش از محمود رییسی
7359/558
شهركرد- سازمان ملل متحد 21فوريه مصادف با دوم اسفندماه را به عنوان روز پاسداشت زبان هاي مادري نام نهاده است و زبان مادري شناسنامه و هويت فرهنگي و تاريخي اقوام و ملت هاست.