#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/04/06
علمی آموزشی.محیط زیست.روند تکامل
نتایج یک تحقیق نشان می دهد شرایط آب و هوایی می تواند تاثیر مستقیمی بر
سرعت تکامل مولکولی در پستانداران داشته باشد.
به گزارش پایگاه اینترنتی بی بی سی نیوز، محققان با مقایسه جفت هایی از
پستانداران دریافتند که دی ان ای حیوانی که در آب و هوای گرمتر زندگی می
کنند با سرعت بیشتری دچار تغییر و تحول می شود.
این جهش های ژنتیکی - که در آن یک حرف از کد دی ان ای جایگزین دیگری می
شود - اولین گام در روند تکامل است.
این مطالعه که نتایج آن در نشریه اقدامات انجمن سلطنتی B چاپ شده می
تواند توضیح دهد که چرا مناطق حاره ای جهان از نظر تکثر زیستی بی نظیر
هستند.
هر بار که یک سلول تقسیم می شود و از خود کپی برمی دارد، دی ان ای می
تواند به مقدار خیلی خفیف جهش و تغییر کند.
اما وقتی یکی از این جهش ها باعث تغییری می شود که برای حیوان مفید است -
برای مثال وقتی آن را در برابر یک بیماری مقاوم می کند - اغلب این تغییر
به چند نسل بعدی همان گونه ارث می رسد.
این گونه تغییرات، که باعث ایجاد تفاوت هایی در داخل یک جمعیت می شود اما
به پدید آمدن گونه ای تازه منجر نمی شود، تکامل ذره بینی خوانده می شود.
این نظر که تکامل ذره بینی در محیطهای گرم اتفاق می افتد تازگی ندارد.
اما این اولین بار است که این پدیده در پستانداران، که دمای بدن خود را
تنظیم می کنند، مشاهده شده ست.
لن گیلمن از دانشگاه فناوری اوکلند که سرپرستی این تحقیقات را به عهده
داشت نتایج را غیرمنتظره توصیف می کند.
وی گفت: ما قبلا به نتایج مشابهی در مورد گونه های گیاهی رسیده بودیم و
سایر گروه ها نیز آن را در آبزیان دیده بودند. اما از آنجا که اینها '
اکتوترم ' هستند - یعنی دمای بدنشان مستقیما توسط محیط تعیین می شود - همه
فرض می کردند که این پدیده ناشی از تغییر ضرباهنک متابولیسمی آنها در
اثر آب و هواست.
دانشمندان معتقدند که این ارتباط میان دما و ضرباهنک متابولیسمی بدان
معنی است که در آب و هوای گرمتر، سلول هایی که در نهایت به اسپرم و تخمک
بدل می شوند سریع تر تقسیم می شوند.
گیلمن توضیح داد: افزایشی در سرعت تقسیم سلولی فرصت های بیشتری برای جهش
ژنتیکی در جمعیت حیوانی طی دوره ای مشخص فراهم می کند.
این وضع احتمال جهش های مفیدی که در داخل یک گونه تثبیت می شود را افزایش
می دهد.
وی گفت: ما مظنون بودیم که همین پدیده ممکن است در مورد پستانداران هم
صادق باشد، زیرا تغییرات فصلی بر فعالیت حیوان تاثیر می گذارد.
او و همکارانش دی ان ای 130 جفت پستاندار را مقایسه کردند به طوری که دو
عضو جفت در عروض جغرافیایی و ارتفاع متفاوت زندگی می کردند.
آنها توانستند ببینند که تکامل ذره بینی در کدام یک از اعضای جفت زودتر
اتفاق افتاد.
حیواناتی که در محیطهایی با آب و هوای گرمتر زندگی می کردند جهش های
بیشتری را تجربه کردند.
این نتایج موید نظری است که می گوید تنوع زیاد زیستی در نواحی استوایی
ناشی از تکامل سریعتر در آب و هوای گرمتر است.
