نقوش برجسته تنگ سروک بهمئی کهگیلویه و بویراحمداز آثار تاریخی مهم است

..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 87/10/16 فرهنگی.داخلی.نقوش تنگ سروک یاسوج- به گفته کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری نقوش برجسته الیمایی تنگ سروک شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از اثار مهم تاریخی کشور است.
در امتداد جنوب غربی رشته ارتفاعات زاگرس با جهت شمال غربی به جنوب شرقی که جلگه پست و همواره خوزستان را از فلات ایران جدا می نمایند در این منطقه دره های متعدد و فراوانی به موازات همدیگر وجود دارند که یکی از این دره های سرسبز و مرتفع (تنگ ) سروک است که در دامنه کویر خاییز در جنوب غربی این استان قرار دارد.
سروک در جنوب غربی ایران و در 50 درجه و 9 دقیقه طول شرقی و 30 درجه و 59 دقیقه عرض شمالی جغرافیایی به فاصله دوازده کیلومتری شهر لیکک مرکز شهرستان بهمئی قرار دارد.
: پوشش جنگلی و گیاهی سروک مانند مناطق زاگرس است که پوشیده از درختان بلوط، بنه، کیکم،سرو و گونه های متعدد گیاهی است.
عضو هیات علمی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد می گوید: منشا نامگذاری و وجه تسمیه این تنگ سروهای وحشی و بومی تنومند و انبوهی است که در سراسر دنیا پراکنده است.
ابراهیم قزلباش در گفت و گو با ایرنا افزود: پراکنش این سروهای کهن به ویژه در بخش غربی دره بیشتر مشهود است و پیشینه این تنگ حداقل به زمان ایجاد نقوش برجسته کهن به ویژه در بخش غربی دره برجسته سروک در تاریخ 29 اذرماه سال 1316 با شماره 310 در فهرست اثار ملی ثبت شده است.
وی ش گفت: نخستین بار بارون دوبد دبیر اول سفارت روسیه در ایران و دربار محمدشاه قاجار در سفرش به فارس و خوزستان در ژانویه 1841 میلادی به دعوت میرزا قوام الدین حکمران کهگیلویه و بهبهان در 29 ژانویه از تنگ سروک بازدید نمود و با اطلاع از ناشناختگی نقوش برجسته تنگ سورک در جهان آنروز انان را توصیف و با نسخه برداری از کتیبه های سنگ دوم (برد رستم ) مشاهداتش را گزارش و در کتاب معروف خود ( سفر به بوستان و خوزستان ) در سال 1854 میلادی در لندن چاپ نمود.
وی افزود: در سال 1936 میلادی اشتاین باستان شناس مجارستانی الاصل از تنگ سروک تصاویری تهیه کرد و به مطالعه و تفسیر انها پرداخت و پس از آن والتر هنینگ و دبوایس مطالعاتی بر روی این نقوش انجام دادند و پس از آن واند نبرک و سپس گیرشمن اثار تنگ سروک را مورد مطالع قرار دادند.
قزلباش گفت: پس از ان فونگال و احمد اقتداری از این تنگ دیدن و گزارشهای علمی را در خصوص ان تهیه کردند.
وی ابراز داشت: در مجموع 13 صحنه و نقش و هشت کتیبه مربوط به دوره الیمایی در تنگ سروک حجاری شده است که در ابتدای ورود به این تنگ راه باریک و سنگ فرشی وجود دارد که احتمال می رود همزمان با حجاری نقوش تنگ سروک ساخته و سنگ فرش شده اند.
قزلباش بیان کرد: سنگ جدا شده از سخره در سمت راست جاده ورودی به بلندای 5/3 متر اولین کتیبه با سه موضوع و صحنه حجاری شده را دارا است که موضوع حجاری شده راهنمایی و هدایت کسانی است که به این مکان امده اند .
وی افزود: سپس طی یک کیلومتر به درون دره به سنگ بزرگی که مردم محلی به ان برد رستم می گویند برخورد می کنند و در بزرگترین صحنه حجاری شده این سنگ 10 نقش نشان داده شده است که موضوع ان تاجگذاری پادشاه الیمایی است.
قزلباش اظهار داشت: به طور کلی 12 صحنه و نقش و هفت کتیبه بر چهار قطعه سنگ در تنگ سروک حجاری شده است که می توان از مهمترین ویژگیهای نقش برجسته های تنگ سروک تنوع و فراوانی موضوع را دانست.
قزلباش اضافه کرد: این موضوعات شامل راهنمایی و تشریفات مجلس تاجگذاری بارعام، شکار و تاجگذاری در حضور الهه ها نگاهبانی ، مراقبت ، نبرد و جنگ سواران است.
وی عنوان کرد: در دوره اشکانی حکام محلی دارای قدرت فرمانروایی گسترده و با نفوزی بودند که الیماییان از نخستین مردم ایرانی هستند که با سلطه حکام سلوکی که پس از کشور گشایی اسکندر بر نواحی وسیعی از ایران فرمان می راندند در اویختند.
قزلباش گفت: هنر در این دوره از ویژگیهای خاصی برخوردار شد و طی تحول هنری در حجاریها نمای انسانی را از روبرو نشان می دهد که این تحول هنری در دوره اشکانی به خوبی از نقوش تنگ سروک استان کهگیلویه و بویراحمد نمایان است.
نکته مهم دیگری که نقوش تنگ سروک را از اهمیت فراوانی برخوردار می کند توجه به اثار باقی مانده از دوره اشکانی است در ایران فعلی که آثار فراوانی ندارد و تقریبا آثار مهم ان خارج از جغرافیای سیاسی فعلی ایران است که از این رو نقوش برجسته تنگ سروک از معدود اثار اشکانی است که اهمیت فراوانی دارد.
7533/563 / 675 شماره 518 ساعت 14:06 تمام