هنر شعر در اردبیل جلوه گاه احساسات و ذایقه های بدیع شاعران این دیار

.................................................................
اردبیل، خبرگزاری جمهوری اسلامی 02/07/86 داخلی.فرهنگی.هنری.شعر.
شعر به عنوان هنری ریشه دار در تاریخ فرهنک و ادب غنی استان اردبیل همواره احساسات و ذایقه های لطیف شاعران این دیار را برای علاقه مندان و عامه مردم به تصویر کشیده است.
هرچند که سایه زندگی پیچیده شهری بر سر این هنر طی چند سال اخیر سنگینی کرده و مانع آن شده است که صاحبان طبع های لطیف دراین خطه شاعرخیز در خلوت و آرامش آثار بدیعی همچون شاعران اعصار گذشته خلق نمایند، اما با این اوصاف شعر و شاعری در اردبیل هنوز هم جایگاه ویژه ای دارد.
از زمان تولد شعر تاکنون صدها شاعر در این خطه پا به عرصه حیات گذاشته اند که تنها تعداد معدودی از آنان توانسته اند آثار و ابیات خود را برای نسل حاضر به یادگار بگذارند.
شاعران خوش ذوق اردبیلی همواره با الهام از مذهب، طبیعت بکر و آب و هوای متنوع منطقه مسایل اجتماعی و وقایع روزگار خود را با استفاده از ادبیات فارسی و ترکی به نظم کشیده اند.
به گفته ی صاحبنظران، هنر شعر در اردبیل در دوره صفویه که مرثیه سرایی به خاطر علاقه شدید قلبی مردم این دیار به ائمه اطهار و خاندان عصمت و طهارت (ع) در ادبیات منطقه مطرح شد، به اوج درخشش خود رسید.
از آن هنگام بود که ده ها نفر از عندلیبان دیار شیخ صفی با نظمی روان و دل نشین به توصیف حماسه حسینی و مدح و منقبت و ذکر مصائب ائمه معصومین (ع) پرداختند.
کارشناسان معتقدند سروده های حماسی برخی از مرثیه سرایان معاصر اردبیلی به عنوان شاهکارهایی از فرهنک تشیع در نوع خود کم نظیر می باشند.
رییس انجمن شعر و ادب استان اردبیل می گوید: هم اکنون در سطح این استان 500 نفر شعر می سرایند که 30 درصد آنان را بانوان تشکیل می دهند.
سیدعلی عابدیان به خبرنگار ایرنا گفت: انجمن شعر و ادب اردبیل در تمام اعیاد ملی، مذهبی شب های شعر برگزار می کند.
وی، اضافه کرد: درحال حاضر علاوه بر انجمن شعر و ادب استان انجمن های ادبی آل محمد، دارلارشاد حسینی و حافظ نیز در این منطقه به صورت مستقل فعالیت دارند.
وی می گوید: باوجود کمک های اداره کل فرهنک و ارشاد اسلامی اردبیل هنر شعر در این خطه با مشکلات مالی روبرو می باشد.
او که متخلص به شاهد است و 29 سال است در زمینه های اجتماعی و عرفانی شعر می سراید، گفت: به همین علت تعدادی از شاعران منطقه قادر به چاپ و نشر سروده های خود نیستند.
عابدیان افزود: باوجود این بیش از 100 عنوان کتاب شعر شاعران استان با مضامین گوناگون و به ویژه حماسه کربلا طی سال های اخیر به چاپ رسیده است.
یک شاعر اردبیلی می گوید: در طول 42 سال شاعری توانسته است کتاب "دولت بیدار" و "شرح بی نهایت " را در رثای معارف و مصایب کربلا به چاپ برساند.
عسگر شاهی زاده که از 12 سالگی شعر می سراید گفت: از آثارش یک جلد از شرح چهار جلدی عرفانی و فلسفی اشعار حافظ چاپ شده است و بقیه به همراه شرح اشعار فضولی نیز در حال چاپ هستند.
وی افزود: یک جلد کتاب به نام قصائد فارسی را نیز به لحاظ مشغله زیاد هنوز نتوانسته است به چاپ برساند.
او کمبود فرصت های مطالعه و تحقیق را از مشکلات و موانع موجود برای شکوفایی خلاقیت های هنری خود ذکر کرد.
صالح عاصم کفاش اردبیلی، متخلص به عاصم نیز که بیش از نیم قرن هست شعر می سراید در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی می گوید: تاکنون برای چاپ سه عنوان اثر خود به نام های قانلی سحر، یارالی دورنا و نیسکلی گولوش لر از دوستان و برادران خود کمک مالی دریافت کرده و هیچگونه کمک و حمایتی از ارگان های ذیربط برای او نشده است.
آثار این شاعر توانای اردبیلی بیشتر در زمینه های اجتماعی ، غزل و طنز است.
در زمینه هنر شعر نباید مرثیه سرایان توانمند اردبیلی را فراموش کرد. در تاریخ ایران مرثیه سرایان اردبیلی بی شک نقش ارزنده و گرانسنگی در روایت حماسه بزرک عاشورا و انتقال آن به نسل های امروزی داشته اند.
امروز نیز اشعار مرثیه سرایان به نام اردبیلی که با هنرنمایی مداحان اهل بیت به شکلی دلپذیر و تاثیر گذار ارایه می گردد نقش به سزایی در رونق عزاداری های محرم در مناطق آذری نشین و سایر نقاط کشور دارد.
در مرثیه های شاعران اردبیلی به واقعه بزرک کربلا از زاویه های گوناگون پرداخت شده و در آن ها حماسه بزرک پدید آورندگان عاشورا ، مظلومیت اهل بیت و قساوت یزید و یزیدیان به زیبایی هر چه تمام عرضه شده است.
به نوشته مورخان معتبر ، مردم اردبیل بعنوان یکی از پیشگامان پذیرش دین اسلام، به خاندان عصمت و طهارت عشق ورزیده و ادیبان خوش قریحه منطقه از آن زمان مدح و منقبت چهارده معصوم (ع) را به نظم و نثر کشیده اند.
مرثیه سرایان فراوانی از جمله بیضا، دلخون، ثابت ، ناصر ، عاصم ، مطلع، ناطق، انور، غمگین ، سیدحکاک ، بختیاری ، جلیلی وند ، صدرالممالی، یحیوی و منزوی در این شهر می زیسته اند که اکنون فقط آثار ارزشمندی از آنان به یادگار مانده است.
عباسعلی یحیوی مرثیه سرای اردبیلی می گوید: شمار دقیق آثار و کتب مرثیه شاعران متوفی و درحال زندگی در اردبیل مشخص نیست اما شاید از یکصد عنوان فراتر رود.
وی معتقد است: شاعران غیر مرثیه پرداز نیز دست کم باید در سروده های خود نیم نگاهی به شور و حال سالار شهیدان داشته باشند.
وی می گوید: شاعران نوحه پرداز متوفی اردبیلی از شنیده های خود در منابر علما و نیز مطالعه کتاب هایی چون مقاتل ، تاریخ اسلام و وقایع کربلا در سرودن اشعار حماسی استفاده می کردند.
از شاعران پرآوازه اردبیلی مرحوم عباسقلی یحیوی پدر عباسعلی است که قلم توانایش 65 سال درباره حماسه عاشورا نوشته است.
از این شاعر ملقب به تاج الشعرا ده ها اثر ارزشمند از جمله بساط کربلا ، اسرار عاشورا ، پرچم عزا و آخرین آثار به یادگار مانده است.
ادیبان صاحب نظر از وی به عنوان استاد مسلم تجسم در به تصویر کشیدن وقایع کربلا و مصائب ائمه اطهار (ع) یاد می کنند.
اغلب منظومه های تاج الشعرا دارای آهنگی حماسی هستند بطوریکه خوانندگان و یا شنوندگان، خود را در قلب واقعه احساس می کنند.
مرحوم منزوی و مرحوم انور دو چهره ارزنده دیگر مرثیه اردبیل هستند که پس از گذشت سال ها هنوز اشعار آن ها مورد استفاده اغلب مداحان اهل بیت (ع) می باشد.
عسکر شاهی ، منعم ، محمد تقایی ، هادی ، غفاری ، معزی ، شفیع تفاخری ، صبا ، صنعا ، حسین بختیاری ، عاصم ، عابدیان ، یوسف معماری ، شفیع خلیل زاده ، آذراوغلی ، مجرد ، راثی ، ناصر آزاد ، ایلچی و ده ها شاعر نوجوان و جوان اردبیلی در این زمینه قلم فرسایی می کنند.ک/4 592/618/587 شماره 023 ساعت 09:06 تمام