#
کابل ، ایرنا: چهارم مهر 1382 برابر با 26 سپتامبر 2003
در 23 سال گذشته نام افغانستان همیشه با جنک، ترور، کشت خشخاش و تولید
و قاچاق مواد مخدر، فقر و مرک و میر زودرس و آوارگی و مهاجرت مردم به
کشورهای همسایه با تبعات خاصی که برای هر دو طرف مهمان و میزبان دارد،
همراه بوده است.
دراین گیرودار و بحران، کمتر اتفاق افتاده است، آمار نزدیک به واقعیتی
ازوضعیت جغرافیایی، انسانی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن ارائه شده باشد.
"اداره مرکزی آمار افغانستان" اخیرا برای اولین بار در بیش از دو دهه
اخیر برخی از شاخص های آمار جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی این کشور را مورد
بررسی و مطالعه قرار داده است که در نوع خود کم نظیر است.
در این گزارش تلاش شده است با استناد به اطلاعات مندرج در سالنامه آماری
اداره مذکور، همچنین برخی منابع مستند دیگر و نقل قول های مقام های رسمی،
آماری تحلیلی از برخی از واقعیات این کشور در ابعاد مختلف ارایه شود.
جغرافیای افغانستان:
....................
افغانستان با 652 هزار و 225 کیلومتر مربع با بیش از 22 میلیون و 200
هزار نفر جمعیت در همسایگی ایران، چین، ازبکستان، پاکستان، تاجیکستان و
ترکمنستان واقع شده است.
مردم این کشور از اقوام پشتون، تاجیک، هزاره، ازبک، ترکمن، نورستانی،
بلوچ، هندی و عرب می باشند که پشتون ها، تاجیک ها، هزاره ها و ازبک ها بیشترین
جمعیت را در کشور دارند.
افغانستان دارای 32 ولایت است که از نظر استراتژیک ولایت های کابل، بلخ،
قندهار، هرات، غزنی، ننگرهار و قندوز نسبت به دیگر ولایات از اهمیت بیشتری
برخوردارند.
کابل، کاپیسا، پروان، وردک، لوگر، غزنی، پکتیکا، خوست، پکتیا، کنر
ننگرهار، لغمان، نورستان، بدخشان، تخار، بغلان، قندوز، بلخ، سمنگان،
جوزجان، سرپل، فاریاب، بادغیس، هرات، فراه، نیمروز، هلمند، قندهار، زابل،
ارزگان، غور و بامیان ولایات افغانستان را تشکیل می دهند.
تعداد شهرستان های این کشور 354 شهرستان یا به قول افغان ها "ولسوالی"
است.
زبان های رسمی مردم افغانستان فارسی و پشتون است و زبان های ازبکی
(ترکی )، پشه ای (ترکیبی از فارسی، ترکی و پشتون و اصطلاحات خاص محلی ) نیـز
در این سرزمین کم و بیش رواج دارد.
وضعیت اجتماعی:
...............
براساس آمارهای تخمینی اداره مرکزی آمار افغانستان در سال 1380 یعنی
کمی پس از روی کار آمدن دولت موقت، از 22 میلیون و 200 هزار نفر جمعیت
5/51 درصد را مردان و 5/48 درصد را زنان تشکیل می دهند.
87 درصد مردم این کشور در روستـاها (31 هزار و 414 روستا) سکونت دارند
و بقیه در شهرها زندگی می کنند و از جمعیت کشور حدود دو میلیون نفر نیز
کوچرو یا "کوچی ها" هستند.
حدود 90 بیمارستان و مرکز درمانی کوچک و بزرک در این کشور فعال است که
بیشتر آنها در مرکز ولایات بوده و به روستاها و منــاطق دورافتاده توجهــی
نشده است.
در دو سال گذشته از هر پنج نوزاد که در این کشور به دنیا آمده یکی فوت
کرده است و افغانستان از لحاظ مرک و میر کودکان زیر پنج سال در دنیا جـزو
کشورهای نخست است.
با توجه به اوضاع نگران کننده، طی دو سال اخیر اقدام هایی درزمینه ایجاد
مراکز درمانی، به کارگیری پزشکان بومی و خارجی در مرکز ولایات و از همـــه
مهم تر اطلاعرسانی توسط شبکه های رادیویی تازه تاسیس و تلویزیون این کشور و
همچنین مطبوعات نوشتاری که تعداد آنها هم اکنون به 260 عنوان می رسد، موجب
شده تامردم کشور حتی زنان و کودکان نسبت به سلامت و بهداشت خود توجه بیشتری
نشان دهند.
طی یک و نیم سال اخیر در پی بازگشت نزدیک به دو میلیون مهاجر از ایران
و پاکستان وضعیت اجتمـاعی افغانستان دستخوش تحولاتی از جهات مختلف شده
است.
ادامه دارد ...
1348/222