#
تهران، ایرنا: 14 دی 1382 برابر با چهارم ژانویه 2004
برای نخستین بار در ایران یک دانشجوی مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی امیر
کبیر موفق به ساخت "سیمان استخوان سرامیکی" با فرمولاسیون مشابه استخوان
شد.
سیمان استخوانی در جراحی های کلینیکی، به عنوان "پرکننده های استخوانی"
و "تثبیت کننده های پروتزها و ایمپلنتها" استفاده می شود.
" محمود ربیعی" سازنده این ماده، روز یکشنبه به ایرنا گفت: این سیمان
که بر پایه فاز معدنی استخوان (هیدروکسی آپاتیت ) ساخته شده، از موادی
همچون کلسیم، فسفر، سدیم و پتاسیم تشکیل شده که به طور طبیعی در محیط
فیزیولوژیکی بدن وجود دارد و از این رو از زیست- سازگاری خوبی در بدن
برخوردار است.
وی افزود: استخوان انسان به صورت کامپوزیتی از فاز پیوسته "کلاژنی"
تشکیل شده و در آن، کریستالهای کوچک کلسیم فسفاتی (عمدتا هیدروکسی آپاتیت
کربناته ) پخش شده و به همین علت می توان از سیمانها هیدروکسی آپاتیتی به
عنوان جایگزین و پرکننده در عیوب استخوانی بدون اینکه کوچکترین مشکلی
برای عضو معیوب به وجودآورد، استفاده کرد.
ربیعی اظهارداشت: این مواد پس از واکنشهای نهایی در محیط بدن به
هیدروکسی آپاتیت تبدیل شده و از این رو می تواند مستقیما جایگزین بافت
استخوان شود.
به گفته این دانشجوی دکترای مهندسی پزشکی، خواص مکانیکی، زمان گیرش،
سهولت کاربری و تزریق پذیری و مدت زمان کم تبدیل شدن به فاز معدنی
استخوان، از پارامترهای مهم در این سیمانها است.
وی، با بیان اینکه استحکام این سیمان استخوانی سرامیکی بالاتر از مشابه
خارجی آن است، گفت: استحکام مشابه خارجی این سیمان در حدود 30 مگاپاسکال
است در صورتی که نمونه تهیه شده، بالای 40 مگاپاسکال استحکام دارد.
ربیعی افزود: نمونه های مشابه این سیمان بیشتر در جراحیهای استخوان
جمجمه کاربرد دارد و به علت استحکام پایین ، نمی توان از آنها در جاهای
دیگر بدن انسان استفاده کرد.
وی با بیان اینکه استحکام بیشتر و بالاتر این سیمانها سبب استفاده
آنها در نقاط بیشتری از بدن می شود، اظهار امیدواری کرد که این سیمان پس
از طی مراحل آزمایشهای کلینیکی ، از قابلیت استفاده در سایر نقاط بدن
برخوردار باشد.
این دانشجوی مهندسی پزشکی، با بیان اینکه در حال حاضر سیمانهای
استخوانی (Cement Bone) مورد استفاده، عموما بر پایه پلیمر بنا شده و
مشکلات زیستی بسیاری دارد، گفت: سیمانهای پلیمری به علت ایجاد گرمای زیاد
ممکن است سبب انبساط قطر رگهای خونی و در نتیجه باعث سکته قلبی شده و در
صورت آزاد شدن یونهای آن در بدن، باعث بروز سرطان نیز می شود.
وی گفت: معروفترین سیمانهای پلیمری، سیمان "اکریلیکی پلی متیل متا
اکریلیت" (PMMA) است که در جراحیهای ارتوپدی به عنوان عامل تثبیت پروتزها
به کار می رود.
سیمان استخوان سرامیکی یاد شده با حمایت پژوهشکده سرامیک پژوهشگاه
مواد و انرژی ساخته شده است.
220