پروستات ؟ بیماری اغلب مردها
..................................................
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 87/03/06
علمی آموزشی.علوم پزشکی.آسیب شناسی = پاتولوژی
بیش از نیمی از مردان بالای سن 60 سال دچار بزرگی پروستات هستند و احتمال
بروز این حالت با افزایش سن افزایش می یابد. در سن 80 سالگی حدود 80 درصد
مبتلا خواهند بود. اما فقط 40 تا 50 درصد موارد واقعا دچار علائم ناشی از
بزرگی پروستات خواهند بود.
در بزرگی خوش خیم پروستات اول قسمتهای مرکزی پروستات بزرگ می شود، بزرگی
این ناحیه معمولا بر روی پیشابراهی که از داخل پروستات عبور می کند فشار
می آورد. گاهی اوقات این حالت منجر به بروز علایم و مشکلات ادراری خواهد شد
. معمولا بزرگی خوش خیم پروستات در عملکرد جنسی اختلالی ایجاد نخواهد کرد.
باید بخاطر داشت که بزرگی خوش خیم پروستات سرطان نبوده و منجر به بروز
سرطان نیز نخواهد شد. اما ممکن است فرد همزمان دچار بزرگی پروستات و
سرطان پروستات باشد.
علایم این اختلال چگونه است ؟
همانطور که گفته شد بسیاری از مردان مبتلا به این بیماری فاقد علائم می
باشند. اما زمانیکه بزرگی پروستات در روند ادرار کردن دخالت کند منجر به
بروز علایمی نظیر جریان ضعیف ادراری، احساس عدم تخلیه کامل مثانه، تاخیر
در شروع ادرار، احساس ادرار کردن مکرر، بیدار شدن از خواب در شب جهت
ادرار کردن و نیاز به فشار برای ادرار کردن خواهد شد.
این علائم ثانویه به اثر بزرگی پروستات برروی پیشابراه و بعد از آن برروی
مثانه می باشد. در مراحل اولیه عضلات مثانه می توانند بر تنگی پیشابراه
غلبه کند، اما بعدا عضلات مثانه ضخیم تر، حساستر، و قوی تر خواهند شد که
سبب احساس ادرار مکرر می شود.
در بعضی موارد زمانیکه پروستات بزرگ می شود، چنان پیشابراه را تحت فشار
قرار می دهد که مثانه قادر نیست بر این نیرو غلبه کند، لذا نمی تواند
بطور کامل تخلیه شود.
اگر عفونت ادراری ایجاد شود ممکن است علایمی نظیر حس درد و سوزش در ادرار
کردن رخ دهد. در تعداد کمی از موارد مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات، این
حالت ممکن است منجر به بروز عفونتهای مکرر ادراری، عدم تخلیه کامل ادرار
و آسیب های تدریجی به مثانه و کلیه ها شود.
غده پروستات چیست ؟
پروستات بخشی از عضو جنسی مرداست که به شکل و اندازه تقریبی گردو، زیر
مثانه قرار گرفته و مجرای خروجی آن را احاطه کرده است .
نقش پروستات چیست ؟
نقش پروستات تولید مایع وروان کردن حرکت اسپرماتوزوئیدها به خارج است
تشخیص بزرگی خوش خیم پروستات چگونه است ؟
بعد از اخذ شرح حال کامل باید معاینه انجام شود که معمولا جهت انجام
معاینه پروستات باید در راست روده بیمار مورد معاینه قرار گیرد. از این
طریق پزشک می تواند بزرگی پروستات یا وجود توده یا هر گونه بافت غیر
طبیعی که نشاندهنده سرطان باشد را مورد ارزیابی قرار دهد. از آنجایی که
معمولا قسمت مرکزی پروستات بزرگ می شود. ممکن است گاهی فرد دچار علائم باشد
اما در معاینه پروستات بزرگ نباشد. از طرف دیگر بسیاری از مردان مبتلا به
بزرگی پروستات ممکن است بدون علامت باشند.
بعد از تشخیص وجود این مشکل باید جهت پیگیری درمانهای لازم، فرد به
متخصصین کلیه و مجاری ادراری مراجعه نماید.
بیماری پروستات سه نوع دارد:
اول بزرگی خوش خیم یا بزرگ شدگی غیر سرطانی پروستات است که در اثر آن
بافت پروستات بزرگ و متورم شده و نهایتا جریان خروج ادرار را قطع می کند،
در نتیجه ادرار درون مثانه باقی می ماند. بزرگی خوش خیم پروستات معمولا
در مردان بالای 60 سال رخ می دهد (مردان زیر 50 سال ندرتا دچار آن می
شوند). علت غالب بزرگ شدگیهای پروستات بزرگی خوش خیم می باشد.
عوارض احتمالی این نوع بیماری پروستات عبارتند از:
مثانه ضعیف و ممکن است متسع و به سایر اعضای بدن فشار وارد کند.
ممکن است آسیب کلیه و گردش خون تصفیه نشده در بدن به دلیل پس زدن ادرار
از مثانه به کلیه به وجود آید.
علائم و نشانه های آن احساس نیاز مکرر به تخلیه ادرار به ویژه در شب، نیاز
مبرم اضطراری به ادرار کردن، دشواری در آغاز ادرار، جریان کم فشار ادرار
، چکیدن یا قطره قطره آمدن غیر طبیعی ادرار و احساس پر بودن مثانه و
ناتوانی در ادرار کردن است.
چگونگی تشخیص بیماریهای پروستات:
-معاینه :
پزشک متخصص از طریق دیواره راست روده پروستات را احساس می کند. او می
تواند توده ها، تورم و یا ناراحتی که نشانگر بیماری شده را تشخیص دهد.
- آزمایش آنتی ژن ویژه پروستات در خون (PSA):
پروستات بزرگ شده یک پروتئین را به میزان بیشتری ترشح می کند. این آزمایش
میزان آن پروتئین را در خون اندازه می گیرد. این آزمایش 100 درصد دقیق
نیست و ممکن است همراه با سایر آزمایشات مورد استفاده قرار گیرد.
-آزمایشات دیگر:
ممکن است لازم باشد آزمایشات دیگری انجام شود. مانند انجام آزمایش
سیستوسکوپی، سی تی اسکن یا MRI که برای دید بهتر درون پیشابراه و پروستات
صورت می گیرد.
این بیماری در چه زمانی و چگونه باید درمان شود؟
این بیماری فقط زمانیکه منجر به بروز علائم شدید شود یا اینکه سبب بروز
اختلال در عملکرد کلیه ها و مجاری ادراری شود باید تحت درمان قرار گیرد.
تنها وجود یک پروستات بزرگ دلیل بر درمان نیست. اگر بزرگی وجود دارد اما
علامتی نباشد ممکن است تنها نیاز به انتظار باشد. البته باید در طی این
مدت فرد تحت نظارت دقیق پزشک بوده و سالانه یک یا دو بار مورد معاینه قرار
گیرد. گاهی اوقات ممکن است علائم بدون درمان بهبود یابند. اما در صورت
تشدید علایم نسبت به قبل حتما باید به پزشک مراجعه نمود.
درمان احتمالی پروستات غیر سرطانی عبارتست از:
درمان دارویی که به تحلیل رفتن بافت پروستات یا شل شدن عضلات کمک می کند
جراحی برای برداشتن بافت اضافی پروستات و کاهش فشار بر پیشابراه، انجام
می شود.
اتساع با بادکنک که در آن بادکنک در داخل پیشابراه قرار داده می شود و
متورم می شود تا پیشابراه را گشاد نماید.
درمانهای جدید شامل جراحی لیزری، منجمد کردن بافت پروستات و درمان گرمایی
با میکروویو (حرارت دادن بافت پروستات با میکروویو) می باشد.
دومین نوع پروستات التهاب پروستات است که می تواند حاد یا مزمن باشد و در
هر سنی مردان را مبتلا سازد.
پروستات حاد وقتی رخ می دهد که پروستات ناگهان ملتهب شود. گرچه این مورد
نادر است ولی می تواند موجب عفونت چرکی و بند آمدن ادرار در موارد وخیم
شود. پروستات مزمن که در دراز مدت و مکررا رخ می دهد، این التهاب از
التهاب حاد پروستات شایع تر است و معمولا مانند آن وخیم نیست. التهاب حاد
پروستات ممکن است به التهاب مزمن تبدیل شود.
عواقب احتمالی التهاب پروستات عبارتند از: بزرگ شدگی پروستات، تنگی
پیشابراه، کندی یا بند آمدن ادرار و سایر مشکلات جدی مجرای ادرار. درمان
این نوع پروستات بسته به حاد یا مزمن بودن آن متفاوت است. درمان برای
پروستات حاد با مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی، تخلیه با سوند یا تخلیه با
عمل جراحی در موارد وخیم مقدور می باشد و پروستات مزمن را نیز می توان با
مصرف آنتی بیوتیک ها، ماساژ پروستات برای افزایش تخلیه و جراحی در صورتی
که داروها و ماساژ اثر بخش نباشد درمان کرد.
البته درمان بسته به بیماری و بیمار تغییر می کند. آب گرم و مصرف نکردن
ادویه جات نیز ایرادی ندارد.
سومین نوع پروستات که جدی ترین نوع این بیماری است سرطان پروستات است
البته این شکل از سرطان در میان آقایان کمتر از 40 سال نادر است ولی در
آقایان بالای 60 سال شایع می باشد. علت این بیماری نامشخص است.
در این نوع بیماری سلولهای سرطانی به بافت طبیعی پروستات هجوم آورده، آن
را تخریب کرده و جایگزین آن می شوند. اگر سرطان تشخیص داده نشود ممکن است
به سایر قسمتهای بدن انتشار یابد.
علایم سرطان پروستات عبارتند از: درد در ناحیه لگن، کمر، رانها، تورم در
ناحیه لگن، پشت و رانها، علایم مهمی نظیر جریان ادرار ضعیف و دردناک، وقفه
دار یا با شروع آهسته و همچنین وجود خون در ادرار.
نشانه های عمومی سرطان که ممکن است مربوط به سرطان پروستات نیز باشد
عبارتند از تهوع، استفراغ، درد ممتد، کاهش شدید وزن و خستگی.
روشهای درمانی به کار برده شده برای سرطان پروستات شامل، جراحی که به
منظور برداشتن پروستات برای جلوگیری از انتشار سرطان، پرتو درمانی یعنی
درمان با پرتوهای X برای از بین بردن غده، هورمون (از جمله استروژن ) برای
کند کردن انتشار سرطان می شود.
درمان جراحی بزرگی پروستات:
در حال حاضر در صورت تشدید علایم، موثرترین روش درمانی جراحی می باشد.
روشهای جراحی متفاوتی جهت درمان این مشکل وجود دارد که انتخاب آنها به
عهده پزشک و با توجه به شرایط بیمار می باشد.
روشهای درمانی غیر جراحی :
روشهای درمانی غیر جراحی جدیدی در حال حاضر وجود دارد اما میزان
کآرایی آنها در مقایسه با روشهای جراحی کمتر می باشد. این روشها شامل
استفاده از داروهای خاص و گشاد کردن مجرای پیشابراه از طریق بالون می
باشد.
روشهای دارویی:
دو دسته دارویی جهت بهبودی وجود دارد. داروهای - بلوک کننده گیرنده <
آنها که سبب شل شدن عضلات پروستات شده و تا حدی سبب کاهش فشار پروستات بر
پیشابراه می شوند. از این دسته می توان پرازوسین یا ترازوسین را نام برد.
دسته دوم داروها مربوط به داورهایی است که از طریق کاهش هورمونهای
مردانه سبب کاهش اندازه پروستات می شوند. از این دسته می توان فیناستراید
را نام برد. البته کآرایی استفاده دراز مدت از این داروها هنوز مشخص
نیست.
چرا انجام آزمایش پروستات ضرورت حیاتی دارد؟
چون عوارض بیماریهای پروستات دردناک و رنج آور است .
چون با تشخیص به موقع ، نتیجه درمان موفق تر خواهد بود.
بیماریهای پروستات کدامند؟
مشکل عمده پروستات ، رشد نا متناسب ( هیپرپلازی خوش خیم ) آن است که از 40
سالگی شروع به پیشرفت می کند و ممکن است در سنین 60 تا 70 سالگی به
بزرگی یک پرتقال برسد. تقریبا نیمی از مردان در دهه هفتاد سالگی عمر خود
گرفتار هیپرپلازی پروستات می شوند.
علت بروز این بیماری به درستی مشخص نشده است ، ولی تغییرات هورمونی یکی
از عوامل موثر محسوب می شود. هیپرپلازی پروستات خطر جانی ندارد و از نظر
فعالیت جنسی نیز مشکلی بوجود نمی آورد . ولی کلا بیماری مزاحمی است. مشکلات
ادراری آن مانند احساس فشار در دفع و تخلیه ادرار، قطع و وصل دردناک آن
شماره 100 ساعت 14:09 تمام
