عبرت هایی که باید از زلزله آموخت
...............................................
رودبار، خبرگزاری جمهوری اسلامی 01/04/87
داخلی.اجتماعی.حوادث.زلزله.مناسبت ها.
لرزش ناگهانی و وحشتناک زمین در بامداد 31 خرداد سال 1369 زحمات چندین
نسل مردم شهرهای رودبار، منجیل ،لوشان و روستاهای گیلان و زنجان و بخشی از
قزوین را ویران کرد.
درآن حادثه زمین شکافته و هوا غبارآلود شد و ناگهان همه چیز در تلی از
دود و خاک و آوار فرو رفت.
خفتگان کمتر از چند ثانیه در خاک شدند و همه چیز در تاریکی فرو رفت و
زمین به قبرستان بزرگ تبدیل شد، ساختمان های شهرهای رودبار، منحجیل و
لوشان فرو ریخت و نفس هزاران نفر خفه شد.
همه جا فریاد و ناله بر آسمان بلند بود ولی فریادرسی نبود، شمار نجات
یافتگان از آن حادثه هولناک بسیار اندک بود و کسی در آن شب دهشتناک قدرت
نجات کس دیگری را نداشت و بسیاری نیز نمی دانستند که آیا به دنبال کسان
خود بگردند و یا به سوی فریادهای زیر آوارها بشتابند.
بیرون کشیدن عزیزان از زیر خروارها سنگ و چوب و خاک که نسل اندر نسل
تلمبار شده بود با دست های خالی اندک بازماندگان امکان نداشت و به سبب
لرزش ناگهانی و غافلگیرانه راه گریزی نیز برای کسی نمانده بود.
خواب آن شب برای بسیاری خواب ابدی بود ، خیلی ها نیز هنگام فرار زیر
خروارها آوار مدفون شده بودند.
آن شب شگفت انگیز زمین و زمان دگرگون شده و ساختمان های همسایه ها و دیوار
به دیوار در هم فرو رفته بودند و اتاق ها در قعر زمین پنهان شده بود.
آوار بر سینه کسانی که زیرآوار زنده مانده بودند وبه امید نجات می گشتند
بسیار سنگین بود و برای فرونشاندن تشنگی مفرط به دلیل خاک خوردن، جرعه ای
آب یافت نمی شد و کسی نیز برای نجات جان آنان وجود نداشت.
بعد از گذشت چند روز هنوز بسیاری زیر خروارها گل و لای ناپیدا بودند
و راه های ارتباطی محور قزوین به رشت بسته شده بود و همه خودروها در جاده
مانده بودند و شبکه های مخابراتی ،برق و آب قطع شده بود.
کسی از حادثه خبری نداشت تا ظهر روز بعد از زلزله همه در بی خبری به سر
می بردند و هیچ کس نمی دانست که چه اتفاقی افتاده است.
بازماندگان زلزله نیز بر روی ویرانه منازلشان و در کنار جنازه عزیزان و
مجروحان حادثه به انتظار دستانی امدادگر نشسته بودند.
وقتی که خبر از صدا و سیمای کشور پخش شد آدرس کانون زلزله به دلیل اعلام
رشت و دیلمان گمراه کننده بود کسی نمی دانست در رودبار چه خبراست.
اما بعد از چند روز که عمق فاجعه مشخص شد دست های مهربان خیل عظیم مردم
ایران به سوی مناطق زلزله زده شتافتند و رودبار کانون توجه جهانیان قرار
گرفت.
اسکان موقت و اولیه زلزله زدگان شروع و سپس بازسازی مناطق زلزله زده در
قالب تشکیل ستادهای معین استان ها کار خود را آغازکرد.
در دوران بازسازی، سازه های رودبار تغییر کرد و شهری با ساختاری نوین بر
ویرانه های زلزله سر برآورد.
امروز پس از 18 سال از زمان وقوع زلزله شهرستان رودبار، زندگی در این
مناطق به حالت عادی برگشته است و هم اکنون کوچه ها و خیابان های شهرهای
رودبار، منجیل و لوشان و رستم آباد حالت طبیعی به خود گرفته است و بر
ویرانه زلزله شکوفه های نشاط و سرزندگی روییده است.
ارزیابی عموم براین است گرچه کاملا بافت شهر تغییر کرده است ولی نمی توان
قاطعانه گفت که در صورت وقوع زلزله ای مشابه تلفاتی وجود نخواهد داشت و
آنچه مسلم است این تلفات نسبت به آن زلزله ها بسیار کمتر خواهد بود.
اما برخی از کارشناسان معتقدند که به رغم آن همه سیل عظیم کمک های مردمی
و دولتی هنوز زیر ساخت های شهری شهرهای زلزله زده نظیر رودبار دچار مشکل
هستند.
فرماندار شهرستان رودبار می گوید: زلزله مهیب رودبار هم تلفات انسانی
وهم تلفات فیزیکی زیادی در برداشت ودر تخریب مناطق، تاسیسات زیرساختی هم
آثار بسیار بدی بر جای گذاشت.
"ناصر مردان پور" به ایرنا افزود: از نظر روانشناسی و روحی و روانی مردم
دچار ضربات سختی شدند و تلفات چنان گسترده بود که کمترین خانواده پیدا می
شد که از این زلزله آسیب ندیده باشد و همه به طور مستقیم و یا غیرمستقیم
گرفتار تلفات جانی و مالی شدند.
به گفته وی مصیبت زلزله مصیبتی جمعی بود و این عامل بار فشار روانی
افراد را کاهش می داد.
وی که در هنگام وقوع زلزله در شهر منجیل سکونت داشت واز آسیب دیدگان
زلزله محسوب می شود اظهارداشت: میزان مقاومت سازه ها در شهرها بسیار کم بود
بخصوص در شهرمنجیل کمتر از انگشت دست ساختمان ها پا برجا مانده بود و
خسارت دراین شهر صد درصد بود.
وی عامل اصلی تلفات زمین لرزه رودبار را سازه های سست شهری دانست که اعم
از سازه های تاسیسات زیربنایی، ساختمان های دولتی و مسکونی که متناسب با
فشارهای درونی زمین نبود.
وی خاطرنشان کرد: سازه های بعد از زلزله که توسط ستادهای معین ساخته شده
است از هر نظر با سازه های قبل از آن تفاوت دارند و این سازه ها دیگر مانع
گرفتار شدن مصیبت دیدگان در هنگام وقوع زلزله ای با آن شدت می شوند.
به گفته وی گرچه شهرها شکل جدید به خود گرفته است اما عدم نظارت بر روی
ساخت و سازها بعد از پایان فعالیت ستادهای معین در شهرستان رودبار بر
نگرانی ها افزوده است.
شهردار رودبار نیز گفت: به ظاهر ساخت و ساز در شهر رودبار و مناطق آن
تغییراتی داشته است ولی این ساخت و سازها باید وشاید انجام نگرفته است.
"عبدالله پورآقایی" در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: مدیریت
زمان زلزله با آن همه اعتبارات کلان تحت عنوان سرمایه و پول که به مناطق
زلزله زده وارد می شد می توانست به راحتی جمعیت این شهرستان را اسکان داده
و بر روی زیرساخت های آن کارهای اصولی انجام دهد.
وی خاطرنشان کرد: زیرساخت ها در شهر رودبار با مشکل روبرواست ، کانال ها
و جدول های شهری که بعد از زلزله ساخته شده است مشکل دارند و این کانال ها
طوری ساخته نشده اند که به راحتی آبهای روان در آن جریان یابد.
وی افزود: با سرمایه های سرازیرشده زمان زلزله در زمینه زیرساخت ها بویژه
در بعد فاضلاب و اگو می توانستیم آنها را به گونه ای بسازیم که به رودخانه
سفیدرود به عنوان "منبع آب شرب چند شهر گیلان" وارد نشوند.
شهردار رودبار با اشاره به اینکه زیرساخت ها نظیرکوچه ها و خیابان ها و
طراحی شهر شبکه ای ساخته نشده است تا کار سرویس دهی و خدمات رسانی درآن به
راحتی انجام گیرد گفت :خیابان بندی و کوچه سازی در این شهر قانونی و مهندسی
نیست و مطابق با معیارهای شهرسازی نمی باشد.
وی اظهارداشت : دراصول شهرسازی ساختار و بافت شهری باید با هم همگون
باشند که در شهر رودبار زیرساخت ها با بافت شهر ناهمگون است.
نماینده شهرستان رودبار در مجلس شورای اسلامی نیز اظهارداشت: 23 درصد
راه های روستایی شهرستان رودبار آسفالت شده است که با توجه به گستردگی این
شهرستان از جغرافیایی که یک چهارم وسعت استان گیلان را شامل می شود عدم
رسیدگی به راه های روستایی نوعی سهل انگاری در مدیریت وقت زلزله و بی توجهی
به اولویت های اساسی این شهرستان تلقی می شود.
"صمد مرعشی" افزود: این شهرستان با توجه به گسیل کمک های زلزله باید از
جمله شهرستانی هایی به شمار می رفت که دراین گونه مسایل مشکل نداشته و
امور زیربنایی آن حل می شد و یا معضلات آن به حداقل می رسید.
وقوع زلزله در 31خرداد ماه سال 1369 در شهرستان رودبار موجب تلفات 30
تا 40 هزار نفر شد و یکصد هزار واحد مسکونی تجاری و آموزشی نیز صد درصد
تخریب شد. ک/4
619/604/1552/508
شماره 008 ساعت 09:24 تمام
