توسعه محیط زیست در عسلویه به موازات رشد صنعتی صورت می گیرد (2)
#
عسلویه ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 11/9/85
داخلی.اقتصادی.پارس جنوبی.محیط زیست. گزارش
ایجادو گسترش فضای سبز در منطقه عسلویه با هدف افزایش توان زیست محیطی
منطقه،جلوگیری از فرسایش و شسته شدن خاک به سمت دریا، مشارکت در زمینه
طرح بیابان زدایی درراستای کنوانسیون جهانی بیابان زدایی،کاهش درجه حرارت
و تلطیف هوا و ایجاد مناظر و چشم اندازهای زیباصورت می گیرد.
سازمان منطقه ویژه در اولین گام یک هزار هکتار بصورت فضای سبز شهری و
سه هزار هکتار به طرح توسعه جنگلکاری مصنوعی در خشکی و جنگلهای حرا در
محدوده جزر و مد دریا را به توسعه محیط زیست اختصاص داده است.
واحد فضای سبز مدیریت خدمات شهری این سازمان تکثیر و کاشت بیش از 45
گونه گیاهی متناسب با آب و هوای منطقه را در دستور کار خود قرار داده
است.
انجیر معابد، انجیر بنگالی، کرت، کهور ایرانی، اکالیپتوس،ابریشم برهان،
مشعل جنگل، نخل زینتی، نخل فونیکس، کونوکارپوس، آکاسیا، کاسیا، سزبانیا،
سه پستان برک پهن و برک کوچک، چریش، کنار، استبرق، گاروم زنگی، زیتون،
حرا، لوسینا، گز، چنال، پانسانیا، لیمو، درمان عقرب، انار شیطان، و
درختچه هایی مانند شیشه شور، تکوما، شاه پسند، گل کاغذی رونده، گل کاغذی
درختی، حنا، ختمی، خرزهره، شمشاد اهوازی، شمشاد آیرزین، ردلیا، ناترک و
نیلوفر رونده از گونه هایی است که توسط منطقه ویژه اقتصادی در منطقه عسلویه
کاشته شده است.
منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس همچنین تولید و تکثیر گونه های بومی و
سازگار مانند انجیر معابد و بنگالی، کهور ایرانی، انار شیطان، کرت، کنار،
استبرق، گاروم زنگی، زیتون، نهال حرا، چنال و درختچه هایی مانند شیشه شور،
تکوما، شاه پسند، گل کاغذی رونده، حنا، ختمی، خرزهره، پنبه درختی و جوج
(مسواک ) را در دستور کار دارد.
در همین راستا مذاکراتی با اعضای هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز
به منظور تکثیر گونه گیاهی در معرض انقراض "انارشیطان" از طریق کشت بافت
صورت گرفته است.
توسعه جنگلکاری در دامنه شمالی اتوبان 42 کیلومتری که توسط منطقه ویژه
اقتصادی انرژی پارس احداث شده و همچنین توسعه گونه های گیاهی بومی و سازگار
به شرایط نامساعد محیطی مانند"جوج" (مسواک ) روی فنسهای ایجاد شده پیرامون
منطقه ویژه و سایر پروژه ها از دیگر برنامه های منطقه ویژه در توسعه فضای
سبز منطقه به شمار می رود.
جنگلهای مانگرو (حرا):
جنگلهای مانگرو ایران در گستره جزر و مد مصب ها، دلتاها و جزایر بین
خورها در طول نوار ساحلی خلیج فارس و دریای عمان بصورت جوامع بزرک و کوچک
گسسته یا پیوسته کشیده شده اند.
این اجتماعات گیاهی که تنها رویشهای چوبی ناحیه جزر و مدی سواحل
گرمسیری به شمار می روند در ایران تنها از دو گونه درختی با نام درخت حرا
( marina Avicennia) و درخت چندل (mucronata Rhizophora) تشکیل یافته اند.
درخت چندل تنها در خورهای منطقه سیریک با وسعت محدود وجود دارد و سایر
رویشگاههابطور خالص از درختان حرا تشکیل یافته است و به همین علت جنگلهای
مانگرو ایران به نام "جنگلهای حرا" شناخته می شوند.
اکوسیستم مانگرو از اجتماعات جانوری بی نظیری برخوردار است، بگونه ای که
برای گونه های بی شماری از بی مهرگان تا مهره داران خشکی زی و آبزی، زیستگاهی
یگانه و منسجم فراهم می کند.
جنگلهای مانگرو با سایراکوسیستم های جنگلی تفاوت اساسی دارند،این جنگلها
نه به خشکی تعلق دارند و نه به دریا، بلکه هدیه و ارمغان مشترک آب و خشکی
به شمار می روند.
این جنگلها اکوسیستم هایی هستند با شرایط اکوتونی که در گذرگاه آب و
خشکی سازگاری پیدا کرده اند و درواقع اکوسیستم آنها متاثر از اکوسیستم های
خشکی و آبی است.
مانگروها گرچه در برابر آب شور مقاوم هستند، اما به جریان آب شیرین
نیز نیاز دارند و بر خلاف اکوسیستم های خشکی، محیط زیستی ناآرام، پویا و در
حال تغییر دارند.
در اکوسیستم مانگروها تمامی عوامل ازطریق فرآیندهایی با یکدیگر مرتبط
هستند که بواسطه آنها تبادل و جذب مداوم انرژی صورت می پذیرد.
فرآیندهای درونی تثبیت انرژی، تجزیه موادآلی مرده و چرخه مواد معدنی به
شدت تحت تاثیر شماری از فرآیندهای بیرونی قرار دارند که ثبات زیستگاه را
تنظیم می کنند و تعیین کننده تنوع زیستی و سرشت کارکردی اکوسیستم هستند.
در صورتی که این فرآیندها حفظ شوند اکوسیستم پایدار خواهد ماند و اختلال
در هر یک از آنها منجر به تخریب و انهدام اکوسیستم می شود.
جنگلهای مانگرو در سواحل جنوبی ایران با وسعت 9 هزار و 200 هکتار در
مناطق متعددی در حد فاصل مدارهای 25 درجه و 11 دقیقه تا 27 درجه و 52
دقیقه گسترش یافته است.
درگذشته استفاده از چوب درختان حرا برای سوخت رواج بسیار داشته است اما
در زمان حاضر تنها از برک آنها جهت تغذیه دامها استفاده می شود.
رویشگاه جنگل های حرا دراستان بوشهر در بندر"دیر (Dayyer)"وخلیج "نایبند"
آخرین نواحی پراکنشی این اجماعات درختی در ناحیه ساحلی شمالی خلیج فارس
محسوب می شود.
اجتماعات حرا در خلیج نایبند با وسعتی در حدود 350 هکتار، وسیعترین
اجتماعات حرا در مدارهای بالای 27 درجه در خلیج فارس است و بعنوان آخرین
مجموعه انبوه و وسیع از این درختان در جنوب غربی آسیا شناخته می شوند.
خلیج نایبند که با وسعت 41 هزار و 300 هکتار، عرض دهانه هفت هزار و 400
متر و خط ساحلی به طول 75/20 کیلومتر در ردیف خلیج های کوچک ساحلی قرار
می گیرد به صورت دماغه ای در اراضی سواحل شمالی خلیج فارس در منطقه عسلویه
واقع شده است.
ارتفاعات جنوبی آن حد فاصل عرض جغرافیایی 27 درجه و 13 دقیقه تا 27
درجه و 52 دقیقه و طول شرقی 52 درجه و 33 دقیقه تا 52 درجه و 51 دقیقه
قرار گرفته و با وسعت 22 هزار و 500 هکتار و شکل کوهستانی باهدف حفاظت از
اکوسیستم، ارزشهای زیستگاهی برای گونه های جانوری مانند "جبیر" (نوعی آهو)
، جیرفتی، هوبره، کبک و تیهو (پرنده )، بز شکاری "دلیجه"، کل، قوچ، میش،
روباه، کفتار، گرک، غزال و انواع خزندگان از سال 1357 با وسعتی محدود به
عنوان "منطقه حفاظت شده" انتخاب شده است.
منطقه حفاظت شده نایبند" و "منطقه حفاظت شده حرا" اسفند ماه سال 82
با تصویب شورای عالی محیط زیست به "پارک ملی دریایی نایبند" با مساحت
56 هزار هکتار خشکی و دریا تبدیل شد.
بارندگی در این منطقه اغلب بصورت بارش زمستانه است و منابع آب شیرین
منطقه نیز بسیار اندک است.
به گفته غلامرضا کریمی رییس اداره محیط زیست شهرستان کنگان هرساله حدود
97هزارپرنده مهاجر برای گذراندن فصل زمستان به این منطقه مهاجرت می کنند.
مذاکراتی بااداره محیط زیست کنگان بمنظور پرورش آهوی بومی کوه های "مند"
دشتی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس صورت گرفته است.
ادامه دارد...
1889/675
