باغ ایرانی، بهشتی که به فراموشی سپرده شد (قسمت سوم و پایانی )
#
تهران بزرک ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 27/07/83
داخلی.شهری.پارک.
حقانی گفت: پارک های محله ای هم وجود دارند که معیارهای خاص خودرا دارند
و ریه های تنفسی منطقه محسوب می شوند و افراد همان منطقه معمولا از آنها
استفاده می کنند.
وی از نوارها و حاشیه های سبز شهر به عنوان فضای سبز موجود تهران یاد
کرد و تصریح کرد: به دلیل کمبود فضا در شهر باید به فضاهای حاشیه ای شهر
رسیدگی بیشتری کرد.
به گفته وی اگر قبل از انقلاب 180 پارک کوچک و بزرک در تهران وجود
داشته هم اکنون پارک های محله ای، منطقه ای و فرا منطقه ای بسیاری وجود دارد.
وی افزود: شهرداری تهران در دهه 70 بیشتر از 25 هزار هکتار فضای سبز
حاشیه ای ایجاد کرد، ولی فراموش کرد که به ازای هر مترمربع ساخت وساز باید
نزدیک به یک مترمربع سرانه خدمات همچون مدرسه، بیمارستان، جاده، خیابان و
پارک ایجاد کند.
به عقیده وی تعریف پارک به وجود نیمکت، چمن، گل و پیاده رو ختم نمی شود،
پارک باید بتواند نیازهای مورد طلب را برآورده کند، ولی متاسفانه فقط دو
پارک تخصصی شامل پارک فناوری و پارک ترافیک در تهران وجود دارد.
حقانی افزود: نباید فراموش کرد که کاشت گل و چمن در تهران مقرون به
صرفه نیست باید از گیاهان یک و دو ساله و درخت های مناسب آب و هوای تهران
آن هم به تعداد زیاد استفاده کرد.
وی ادامه داد: ما باید خود را مجبور به رعایت استانداردهای جهانی کنیم
که همیشه از زیربار آن شانه خالی می کنیم، از آنجا که ما هرگز استانداردها
را رعایت نکرده ایم درختان نیز در تهران مریض هستند و دریچه های تنفسی آنها
بسته شده است.
حقانی افزود: بهترین تعریف از شهر در معماری ایجاد فضاهای باز و عمومی
است، اما در تهران چیزی که زیادتر از همه می توانیم ببینیم مغازه و
پاساژهای گوناگون است.
این مسوول اسبق شهرداری ادامه داد: طرحی که برای شهری کشیده می شود باید
از محیط زیست آن شهر تبعیت کند، نمی توان برای بنای جاده باغها را از بین
برد.
وی تصریح کرد: کشور ما از لحاظ سبزی کم بضاعت است وما نباید این بضاعت
کم را از دست بدهیم، چرا که یک فضای سبز خوب سال ها طول می کشد تا تعریف
خود را پیدا کند.
به عقیده وی، پارک ها و فضای سبز ما باید از فرهنک و شرایط زندگی مردم
و اقلیم تبعیت کند و بهترین الگو می تواند باغ ایران باشد، نمادی از آب
روان و درخت که نگهداری آن نیز هزینه کمتری را دربردارد و با شرایط زندگی
سنتی و فرهنگی ما نیز مطابق است.
حقانی اضافه کرد: باید در ساخت پارک ها از بکار بردن عناصر سنگی و خشن
بشدت پرهیز کرد و از آنجا که مردم ما عادت به اطراق در پارک دارند و از
سایه استفاده می کنند باید با پوشش گیاهی فضایی را ایجاد کرد که بساط
مراجعه کنندگان در معرض دید نباشد.
یک معمار طراح منظر دراین باره گفت: فضای سبز با پارک فرق دارد، فضای
سبز با پوشش انبوه گیاهی نقش تعدیل و کنترل آب و هوا را دارد و هوای شهر
را تعدیل می کند.
محسن خراسانی زاده افزود: به همین دلیل گاهی اوقات درحومه شهر با ایجاد
کمربند سبز از وزش بادهای مزاحم و ایجاد سیلاب ها جلوگیری می کنند و یا به
آبخیزداری کمک کرده و یا مناطق صنعتی شهر را از مناطق مسکونی جدا می کنند.
این استاد دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: پارک محیط
سبزی است که انسان هم در آن ظاهر می شود، پارک محیط طبیعی است با پوشش
گیاهی که انسان از آن استفاده می کند.
وی تصریح کرد: البته پدیده پیشرفته تر از این پارک ها، پارک های طبیعی
هستند که در حومه شهرها قرار دارند، یعنی هم جای فضای سبز و هم پارک را
با هم پر می کنند.
خراسانی زاده گفت که شهر طبق نیاز مردم رشد می کند و رشد آن نیاز به
یک مدیریت شهری دارد و نیاز به یک طرح جامع شهری در آن پدید می آید.
وی از طرح جامع شهری با عنوان اولین طرحهایی یاد کرد که هماهنگی محیط
شهری را با جمعیت و نیاز شهروندان مقایسه می کنند و با پیشنهادهایی این
نیازها را رفع می کنند.
این معمار منظر تصریح کرد: پس از پیشنهاد طرح جامع که استانداردها را
بررسی می کند، مرحله بعدی اجرای آن به دست شهرداری ها است، ولی از آنجا که
شهرداری ها همیشه با کمبود اعتبارات مواجه هستند، در ساخت وساز شهری اول
به راه ها پرداخته اند و بعد فضای سبز.
به عقیده وی در شهری که ساخته شده و سال ها پیش نقشه اش طراحی شده، دیگر
نمی توان وسط آن پارکی اضافه کرد، چرا که فضای خالی وجود ندارد و پارک های
موجود نیز حد نهایی آنها هستند مگر به قیمت خراب کردن بناها.
این استاد دانشگاه گفت: وقتی فضای سبز طبیعی خراب شود، مردم به محیط
طبیعی مثل کوه یا جاهای قابل تحمل تر رجوع می کنند که ای کاش به آنها
رسیدگی می شد تا آماده پذیرایی از مردم باشند.
وی افزود: پارک ها بیشتر به سمت نوعی سرویس دهی می روند تا اینکه یک
فضای آرام و دلپذیر سبز باشند.
این معمار منظر ادامه داد: ما در پارک به دنبال فضایی هستیم که باغ
بهشت را برای ما تداعی کند، فضایی که مردم بتوانند در آن محیطی دنج برای
خود ایجاد کنند.
وی گفت: پارک های ما باید ازلحاظ پوشش گاهی بیشتر موردتوجه قرار گیرند،
چه از لحاظ رفاهی و چه از لحاظ آشنایی مردم با تنوع گیاهان و زیبایی شناسی
البته پارک های جوان در تهران بسیاند که برای رسیدن به استاندارد مورد نظر
زمان زیادی را صرف می کنند.
این معمار افزود: استفاده از پوشش گیاهی مختلف در پارک ها یک علم است
که باید روی آن کار کرد.
خراسانی زاده تنها راهکار را روی کار آوردن فرهنک باغسازی و گیاه شناسی
سنتی دانست و گفت: ما باغهای ملی خود را فراموش کرده ایم، ما دانش داریم
ولی آن را اشاعه نداده ایم.
وی اظهار داشت: در ساخت یک پارک نه تنها باید به مبلمان و کف سازی
توجه کرد، بلکه باید فضای سبز را به گونه ای بنا کرد که بتوان براحتی وارد
آن شد.
وی گفت: پارک های ما نقاط مناسب برای تجمع ندارند و مهم تر از همه حضور
آب در کنار گیاه است که آن نیز اهمال شده است چرا که ایران در منطقه خشکی
از لحاظ آب و هوایی قرار دارد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: باید در شیوه طراحی پارک ها دقت و توجه
بیشتر کرد، باید پارک ها را از حالت قراردادی درآورد و به حالت طبیعی باز
گرداند.
تهرام/2813/ک/684
