با تصویب دولت و طبق حکم برنامه پنجم توسعه
استصناع، مرابحه و خرید دین به عقود تسهیلات اعطایی بانک ها اضافه شد
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/05/17
اقتصاد.هیات دولت.هیات دولت
تهران - با تصویب دولت و طبق حکم برنامه پنجم توسعه، استصناع، مرابحه و
خرید دین به عقود تسهیلات اعطایی بانک ها اضافه شد.
به گزارش ایرنا به نقل از گزارش روز دوشنبه پایگاه اطلاع رسانی دولت ، پیش
از این، 13 نوع تسهیلاتی که بانک ها اعطا می کردند عبارت بودند از: 1-
قرض الحسنه 2ـ مشارکت مدنی 3ـ مشارکت حقوقی 4ـ سرمایه گذاری مستقیم 5ـ
مضاربه 6ـ معاملات سلف 7- فروش اقساطی (نسیه ) جهت تامین سرمایه در گردش
واحدهای تولیدی 8- فروش اقساطی وسایل تولید، ماشین آلات و تاسیسات 9- فروش
اقساطی مسکن 10ـ اجاره بشرط تملیک 11ـ جعاله 12- مزارعه 13ـ مساقات .
هیات وزیران بنا به پیشنهاد بانک مرکزی و به استناد ماده (98) قانون
برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب1389ـ ، عقود
استصناع، مرابحه و خرید دین را به عنوان عقود جدید تسهیلات اعطایی بانک ها
به -آیین نامه فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره )، موض ـوع
تصویب نامه شماره 88620 م ـورخ <12/10/1362 الحاق کرد.
بر اساس این آئین نامه، استصناع عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین در
مقابل مبلغی معین، متعهد به ساخت (تولید، تبدیل و تغییر) اموال منقول و
غیرمنقول، مادی و غیرمادی با مشخصات مورد تقاضا و تحویل آن در دوره زمانی
معین به طرف دیگر می شود.
بانک ها می توانند به منظور گسترش بخش های تولیدی از قبیل صنعت و معدن،
مسکن و کشاورزی، تسهیلات لازم را به مشتریان در قالب عقد استصناع اعطا
نمایند. بانکها ساخت موضوع استصناع را در قالب قرارداد استصناع دیگری به
سازنده واگذار می کنند.
بر این اساس ، اموال موضوع عقد استصناع نباید ساخته شده باشد و باید
دارای مشخصات مورد تقاضا و برخوردار از استانداردهای قابل قبول در کشور
بوده و ویژگی های آن از قبیل اندازه، حجم، کیفیت، کمیت و غیره به طور
صریح در عقد ذکر شود.
در عقد استصناع مبلغ و نحوه پرداخت آن باید معلوم و مشخص باشد.
طبق آئین نامه مذکور، عقد مرابحه قراردادی است که به موجب آن عرضه کننده
بهای تمام شده اموال و خدمات را به اطلاع متقاضی می رساند و سپس با افزودن
مبلغ یا درصدی اضافی به عنوان سود، آن را به صورت نقدی، نسیه دفعی یا
اقساطی، به اقساط مساوی و یا غیرمساوی در سررسید یا سررسیدهای معین به
متقاضی واگذار می کند.
بانکها می توانند به منظور رفع نیازهای واحدهای تولیدی، خدماتی و
بازرگانی برای تهیه مواد اولیه، لوازم یدکی، ابزار کار، ماشین آلات،
تاسیسات، زمین و سایر کالاها و خدمات مورد احتیاج این واحدها و نیازهای
خانوارها برای تهیه مسکن، کالاهای بادوام و مصرفی و خدمات به سفارش و
درخواست متقاضی مبادرت به تهیه و تملک این اموال و خدمات نموده و سپس آن
را در قالب عقد مرابحه به متقاضی واگذار نمایند.
بانکها مکلفند قبل از انعقاد عقد مرابحه اطمینان حاصل نمایند که اصل
منابع و سود متعلقه در طول مدت قرارداد، قابل برگشت می باشد.
اعطای تسهیلات در قالب عقد مرابحه با توجه به بهای تمام شده و سود بانک
تعیین خواهدشد.
بانکها مکلفند تمهیدات لازم را برای استفاده از ابزارها و کارت های
الکترونیکی در قالب عقد مرابحه فراهم نمایند.
همچنین خرید دین قراردادی است که به موجب آن شخص ثالثی دین مدت دار
بدهکار را به کمتر از مبلغ اسمی آن به صورت نقدی از داین خریداری می کند.
بانکها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم جهت تمامی بخش های اقتصادی،
دیون موضوع اسناد و اوراق تجاری مدت دار متقاضیان را خریداری نمایند.
اسناد و اوراق تجاری به آن دسته از اسناد و اوراق بهادار اطلاق می گردد که
مفاد آن حاکی از طلب حقیقی متقاضی باشد.
بانکها مکلفند قبل از خرید دین موضوع اسناد و اوراق تجاری، از حقیقی بودن
دین و نقدشوندگی آن در سررسید، اطمینان حاصل نمایند.
دستورالعمل اجرایی عقود استصناع، مرابحه و خرید دین در چارچوب قوانین و
مقررات توسط بانک مرکزی تهیه و به تصویب شورای پول و اعتبار خواهدرسید.
این مصوبه توسط معاون اول رئیس جمهوری ابلاغ شده است.
بر اساس آئین نامه فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا، 13 نوع تسهیلاتی
که تاکنون بانک ها مجاز به اعطای آنها بودند عبارتند از: 1- قرض الحسنه 2
ـ مشارکت مدنی 3ـ مشارکت حقوقی 4ـ سرمایه گذاری مستقیم 5ـ مضاربه 6ـ
معاملات سلف 7- فروش اقساطی (نسیه ) جهت تامین سرمایه در گردش واحدهای
تولیدی 8- فروش اقساطی وسایل تولید، ماشین آلات و تاسیسات 9- فروش اقساطی
مسکن 10ـ اجاره بشرط تملیک 11ـ جعاله 12- مزارعه 13ـ مساقات.
با مصوبه جدید، سه عقد استصناع، مرابحه و خرید دین به این موارد 13 گانه
اضافه و تعداد عقود بانکی به 16 عقد افزایش می یابد.
سیام 9130 1568
شماره 085 ساعت 16:18 تمام
