چغندرقند محصول طلسم شده، کشاورزان همچنان سرگردان و بلاتکلیف هستند
...............................................................
مهاباد، خبرگزاری جمهوری اسلامی 23/07/86
داخلی. اقتصادی. جهادکشاورزی. چغندرقند.
گزارش از: منوچهر صمدی
محصول چغندر قند چند سالی است که بدلایل مختلف اهمیت و ارزش خود را در
میان جامعه کشاورزی از دست داده و به محصولی طلسم شده تبدیل گشته که تمایل
کشاورزان برای کشت آن سال به سال کمتر و کمتر می شود.
چغندرقند تولیدی کشاورزان دیگر همچون گذشته خریداری ندارد و کارخانجات
قند نیز تمایلی چندانی برای خرید آن از چغندرکاران از خود نشان نمی دهند.
چغندرقند در آذربایجان غربی که زمانی به عنوان یکی از محصولات پردرآمد
برای کشاورزان به حساب می آمد، به دلیل نداشتن خریدار ارزش و جایگاه خود
را امروزه از دست داده است.
در طول چند سال اخیر کارخانه های قند علاوه بر کاهش سطح قراردادهای خود
اعلام کرده اند خارج از سقف تعیین شده محصولی را از چغندرکاران تحویل
نخواهند گرفت.
واردات بی رویه شکر ازخارج و قیمت پایین آن باعث شده شماری از کارخانجات
چغندرقند بجای خرید محصول چغندرکاران ازشکرهای خام وارداتی با قیمت پایین
برای تولید قند استفاده نمایند.
این درحالیست که به دلیل انباشته شدن انبار کارخانجات قند از شکرهای
فروش نرفته خود، شماری از آنها حاضر به فعالیت فصلی خود در سالجاری نبوده
و با وساطت سازمان جهاد کشاورزی استان مبنی بر تامین نقدینگی مورد نیاز
این واحدها از طریق سیستم بانکی حاضر به فعالیت شده اند.
در زمان حاضر با گذشت بیش از یکماه از فصل برداشت چغندر قند در استان
آذربایجان غربی کمتر کشاورزی محصول خود را برداشت کرده است.
محصول برداشت شده شماری از چغندرکاران نیز به دلیل عدم خریداری از سوی
کارخانجات قند در مزارع تلمبار شده و به تدریج در حال از بین رفتن است.
کشاورزان معتقدند: در حالیکه معمولا از افزایش تولید محصولات کشاورزی در
واحد سطح حمایت می شود، برخی از کارخانجات قند هنگام بستن پیمان با
کشاورزان از آنها تعهد می گیرند که از هر هکتار تنها 35 تن محصول از آنها
دریافت کنند.
آنان می گویند: این در حالیست که از هر هکتار زمین بطور متوسط 70 تا 80
تن چغندرقند در این منطقه برداشت می شود.
همین امر باعث شده میزان زیادی از تولید اضافی چغندرکاران روی دستشان
مانده و خریداری نداشته باشد.
یکی از کشاورزان روستای قزلقوپی مهاباد به ایرنا گفت: به دلیل عدم دریافت
چغندر قند ازسوی کارخانه های قند میاندوآب و خوی هنوز محصول خود را برداشت
نکرده است.
خالد رحمانی افزود: با کارخانه قند میاندوآب به میزان سه هکتار قرارداد
دارد و براساس همین پیمان باید حدود 105 تن محصول به این کارخانه تحویل
دهد در حالیکه میزان برداشت وی به 250 تن می رسد.
وی گفت: ناچار است برای جلوگیری از خراب شدن محصولش اضافه تولید خود را
با پرداخت کرایه های بالا به کارخانجات قند شهرهایی چون اصفهان و یا مغان
پارس آباد ارسال نماید.
یکی از چغندرکاران میاندوآبی نیز به ایرنا گفت: با کارخانه قند این شهر
در قالب دو هکتار پیمان بسته است ولی کارخانه از دریافت محصول هردو هکتار
خودداری کرده و اعلام داشته تنها نیمی از محصول وی را دریافت و باقیمانده
آنرا در آذرماه تحویل خواهد گرفت.
اصغر غلامی افزود: محصول برداشت شده توسط وی باید تا آذرماه در مزرعه
باقی بماند و همین امر موجب پایین آمدن وزن و عیار آن و در نتیجه از بین
رفتن تدریجی محصول می شود.
وی یادآور شد : از طرف دیگر باید اضافه تولیدش را با قیمت نازل و با
حدود 300 تا 350 هزار ریال به دلالان بفروشد.
محمد قادری چغندرکار پیرانشهری نیز گفت: هنوز طلب خود بابت چغندر قند
تحویلی به کارخانه قند پیرانشهر در سال گذشته زا دریافت نکرده است.
وی افزود: به همین دلیل در زمان حاضر قادر نیست حتی هزینه حمل محصول
تولیدی خود به کارخانه قند را پرداخت نماید.
وی خاطرنشان کرد: این درحالیست که در سال های گذشته هزینه حمل را خود
کارخانه پرداخت می کرد.
سرپرست جهاد کشاورزی مهاباد در این زمینه می گوید : به دلیل فروش نرفتن
شکر تولیدی کارخانجات قند استان آنها تمایل زیادی برای فعالیت ندارند و
هر روز بهانه و مشکل تازه ای را در سر راه چغندرکاران قرار می دهند.
محمد دهبکری افزود: در زمان حاضر 9 هزار تن از چغندرقند منطقه به
کارخانجات خوی، پیرانشهر و خارج از استان حمل شده و تکلیف بقیه محصول
تولید شده در این شهرستان که بالغ بر 120 هزار تن می شود، مشخص نیست.
وی یادآور شد: کارخانه قند مغان نیز که پیشتر تعهد کرده بود حدود 40
هزار تن از محصول چغندر این شهرستان را جذب کند تاکنون به تعهد خود عمل
نکرده است.
رییس جهاد کشاورزی پیرانشهر نیز به ایرنا گفت: امسال پیش بینی می شود
200 هزار تن محصول چغندرقند در این شهرستان تولید شود که کارخانه قند این
شهرستان اعلام کرده تنها قادر است 151 هزار تن آنرا تحویل بگیرد.
علی ابراهیمی افزود: با این شرایط حدود 50 هزار تن از محصول چغندرکاران
امسال به حالت بلاتکلیف مانده است.
وی خاطرنشان کرد: این درحالیست که کارخانه قند پیرانشهر هنوز نتوانسته
است 30 درصد از بدهی سال گذشته خود به کشاورزان این شهرستان را پرداخت
کند و همین امر هم مشکلات کشاورزان منطقه را دو چندان کرده است.
سلیمان شهرتی از چغندرکاران بوکانی نیز گفت: هر سال نسبت به سال قبل
مشکلات جدیدتری بر سر راه کشت چغندر در این استان ایجاد می شود که موجب یاس
و دلسردی کشاورزان شده است.
وی افزود: چنانچه وضعیت به همین منوال پیش برود و دولت فکری به حال
آنها نکند، کشاورزان مجبور خواهند شد اراضی کشاورزی خود را رها کرده و به
شهرها مهاجرت کنند.
اغلب کارشناسان و صاحب نظران معتقدند: زمین های زراعی آذربایجان غربی
استعداد بسیار بالایی برای تولید چغندر قند دارند ولی به دلیل اینکه برخی
محدودیت ها برای کشت این محصول اعمال می شود عملا از زمین ها بهره برداری لازم
بعمل نمی آید.
به اعتقاد آنان این استان قادر است در صورت جذب محصول تولیدی کشاورزان
سالانه دو میلیون تن چغندر تولید نماید که در زمان حاضر به دلیل نبود
کارخانجات تبدیلی سالانه حدود یک میلیون و 200 هزار تن از این محصول تولید
می شود.
به همین دلیل در زمان حاضر جهاد کشاورزی آذربایجان غربی به دلیل کمبود
صنایع فرآوری این محصول در سطح استان سیاست انقباضی را در قبال با تولید
چغندرقند دنبال می کند.
به اعتقاد این کارشناسان با توجه به پتانسیل خوبی که در این استان در
زمینه تولید چغندر قند وجود دارد در آینده ای نزدیک می توان باایجاد صنایع
فرآوری تولید این محصول را حتی به سه میلیون تن در سال افزایش داد.
در همین حال واردات بی رویه شکر از خارج در حالیکه انبار کارخانجات قند
کشور انباشته از شکر می باشد بسیاری از این کارخانجات را به مرز ورشکستگی
و تعطیلی درآورده است.
در زمان حاضر به همین دلیل شماری از کارخانجات قند این استان حتی قادر
به تامین هزینه های جاری واحدهای خود نیستند.
رییس کارخانه قند پیرانشهر با تایید برخی مشکلات موجود گفت: درزمان حاضر
به دلیل عدم فروش 12 هزار تن شکر تولیدی سال گذشته این کارخانه نتوانسته
بخشی از بدهی پارسال خود به چغندرکاران را پرداخت نماید.
کیومرث مریدی افزود: این کارخانه 18 میلیارد ریال به چغندرکاران طرف
پیمان با این کارخانه بدهی دارد.
وی گفت: قیمت تمام شده هر کیلوگرم شکر در این کارخانه 4550 ریال است در
حالیکه قیمت شکرهای وارداتی در بازار هم اکنون 4300 ریال است که همین امر
باعث شده به دلیل اشباع بازار از شکر وارداتی مقادیر زیادی از شکر تولیدی
این کارخانه بفروش نرسد.
یک کارشناس بخش کشاورزی نیز معتقد است: از آنجاییکه ظرفیت کارخانه های
قند منطقه محدود است و همه ساله در حد معینی اقدام به عقد قرارداد می کنند
بااین وجود تعداد زیادی از کشاورزان این محدودیت ها را رعایت نمی کنند.
سلیمان کریمی افزود: زارعین به این امید که محصول اضافی خود را به سایر
واحدهای تبدیلی استان یا خارج از استان تحویل خواهند داد، اقدام به کشت
کرده اند و بالا رفتن هزینه های حمل و نقل و عدم دریافت چغندراز سوی برخی از
این واحدها باعث شده شماری زیادی از چغندرکاران به حالت بلاتکلیف بمانند.
وی باعنوان اینکه همه این مشکلات ناشی از کمبود واحدهای تبدیلی در منطقه
است افزود: تا زمانیکه چند واحد تبدیلی دیگر در این منطقه راه اندازی نشود
این مشکل همچنان پابرجا خواهد بود .
جمعی از چغندرکارانی که خارج از پیمان اقدام به کشت این محصول کرده اند
نیز معتقدند: پایین بودن قیمت سایر محصولات زراعی نسبت به چغندرقند و نبود
بازار مطمئن برای دیگر محصولات باعث کشت خارج از پیمان توسط آنان شده است.
آنان می گویند: گرایش و تجربه کشاورزان این منطقه نسبت به کشت چغندر قند
باعث شده تا چغندر قند از قدیم الایام در این منطقه کشت شده و به دلیل سود
خوب آن با استقبال کشاورزان مواجه شود.
بر اساس اعلام سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی امسال 27 هزار هکتار
از زمین های کشاورزی استان به زیر کشت چغند قند رفته که نسبت به سال گذشته
شش هزار و 700 هکتار کاهش یافته است.
بر همین اساس امسال پیش بینی می شود یک میلیون و 200 هزار تن محصول از
این میزان اراضی برداشت شود که در مقایسه با پارسال 470 هزار تن کاهش
نشان می دهد.
در استان آذربایجان غربی در زمان حاضر پنج کارخانه قند در شهرهای خوی،
ارومیه، پیرانشهر، نقده و میاندوآب وجود دارد که در مجموع ظرفیت تبدیلی
آنها در سال 800 هزار تن است.
آذربایجان غربی با تولید بیش از 20 درصد محصول چغندر قند کشور مقام دوم
تولید این محصول در کشور را دارد.ک/4
584/587
شماره 054 ساعت 12:56 تمام
