سرمایه گذاریهای روسیه برای دسترسی مستقیم به بازارهای انرژی در جهان

سرمایه گذاریهای روسیه برای دسترسی مستقیم به بازارهای انرژی در جهان (بخش نخست ) # مسکو، خبرگزاری جمهوری اسلامی 25/11/85 خارجی.اقتصادی.روسیه.انرژی توسعه شبکه خطوط لوله نفت و گاز برای افزایش صادرات انرژی به کشورهای اروپایی و خاوردور در اولویت سیاست های اقتصادی روسیه قرار گرفته است. رییس جمهوری روسیه اعلام کرده کشورش تا پایان امسال از نظر میزان استخراج و تولید نفت، عربستان سعودی را پشت سرخواهد گذاشت و در مکان نخست جهانی قرار می گیرد. روسیه در زمان حاضر بطور میانگین روزانه 9 میلیون بشکه نفت استخراج می کند که بیش از نیمی از آن صادر می شود. این کشور از نظر ذخایر کشف شده گاز در مکان نخست و از نظر منابع نفت در مکان دوم جهانی قرار دارد. بر اساس اطلاعات وزارت صنایع و انرژی روسیه، این کشور در سال 2006میلادی 642 میلیون تن نفت خام و بیش از 645 میلیارد مترمکعب گاز استخراج کرد. در روسیه حدود 30 پالایشگاه نفت فعالیت دارند که این رقم یک ششم پالایشگاههای آمریکا است، به همین دلیل بخش عمده نفت استخراجی روسیه بصورت خام صادر می شود. روسیه با توجه به این مساله و بویژه مساله وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی، حداکثر توجه را به صادرات نفت و استمرار حضور در بازار جهانی نفت دارد و در این راستا اصل متنوعسازی در مسیر ترانزیت نفت را در اولویت سیاست های اقتصادی قرار داده است. خطوط انتقال نفت روسیه تحت کنترل شرکت دولتی "ترانس نفت" این کشور فعالیت می کند و شبکه لوله های گاز نیز به شرکت انحصاری گازپروم تعلق دارد.
شرکت دولتی گازپروم تنها شرکت تولید و صادرکننده گاز روسیه است که داراییهای آن به 300 میلیارد دلار می رسد. به گزارش خبرگزاری "روس بالت" 161 شرکت توزیع کننده گاز در روسیه زیر نظر شرکت گازپروم فعالیت می کند و به وسیله 403 هزار کیلومتر خط لوله گاز این سوخت هیدروکربن را به اقصی نقاط روسیه انتقال می دهند. ذخایر گاز شرکت گازپروم حدود 28 تریلیون مترمکعب تخمین زده می شود که 16 درصد ذخایر گاز جهان می باشد. به گفته "آلکساندر مدودوف" معاون شرکت گازپروم 50 درصد از بودجه 20 میلیارد دلاری این شرکت در سال 2007 برای توسعه امکانات انتقال گاز در روسیه و سرمایه گذاری در طرحهای گاز در کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان،هند ویتنام،ازبکستان، و ونزوئلا در حوزه های گازی دریای خزر مصرف خواهد شد. وی افزود: در سال جاری یکهزار کیلومتر خط لوله، 5 ایستگاه پمپاز گاژ و 139 حلقه چاه گاز توسط شرکت گازپروم مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت. شرکت گازپروم در سال گذشته 286 میلیارد مترمکعب گاز در روسیه توزیع کرد و 151 میلیارد مترمکعب نیز به کشورهای اروپایی صادر کرد. در زمان حاضر اتحادیه اروپا عمده ترین واردکننده نفت و گاز روسیه می باشد و بیش از 40 درصد گاز و 30 درصد نفت مورد نیاز خود را از این کشور وارد می کند. نفت خام روسیه از طریق خط لوله "دروژبا" بطول پنج هزار کیلومتر با عبور از خاک بلاروس و اوکراین به کشورهای لهستان، آلمان مجارستان و چک صادر می شود. گاز روسیه نیز از طریق شبکه خطوط لوله واقع در بلاروس و اوکراین به کشورهای اروپایی تحویل می گردد. روسیه همچنین از طریق خط لوله گاز "جریان آبی" با ظرفیت سالانه 16 میلیارد مترمکعب به ترکیه گاز تحویل می دهد و رییس جمهوری روسیه دو سال پیش، افزایش ظرفیت این خط لوله تا 24 میلیارد مترمکعب را پیشنهاد کرد. صادرات نفت و گاز روسیه به کشورهای اروپایی در زمان حاضر با مشکلاتی از جمله اختلافات با کشورهای محل ترانزیت شامل بلاروس و اوکراین مواجه است. این اختلافات در دو سال اخیر به حد منازعه بین این کشورها و روسیه رسید که بر اثر آن صادرات نفت و گاز روسیه به اروپا بمدت چند روز متوقف شد. تلاش های دامنه دار آمریکا برای جلوگیری از افزایش وابستگی اروپا به مواد سوختی روسیه که خطر نزدیکی این کشورها به مسکو را برای واشنگتن ایجاد می کند از مشکلات دیگر صادرات نفتی روسیه بشمار می رود. از جمله این تلاش ها، تحریک کشورهای اروپایی برای جلوگیری از احداث خط لوله نفت روسیه به یونان و بلغارستان می باشد که مانع از اجرای این پروژه شده است. روسیه مسایل مهمی نیز در انتقال نفت و گاز دریای خزر به بازارهای جهانی دارد. مهمترین مساله روسیه در این منطقه، توقف صادرات نفت از طریق خط لوله گاز باکو- نووراسییسک می باشد. این خط لوله با عبور از منطقه قفقاز شمالی روسیه به بندر نووراسییسک در ساحل دریای سیاه منتهی می شود و به دلیل راه اندازی خط لوله نفت باکو- جیحان-تفلیس، صادرات نفت از آن طریق متوقف شده است. به نظر کارشناسان، آمریکا با تلاش برای دور زدن شبکه های انتقال نفت و گاز از روسیه قصد دارد این کشور را از مزیت راهبردی انرژی محروم کند. یک مقام روس اخیرا گفت: آمریکا با خطوط لوله ای که از روسیه به کشورهای دیگر کشیده می شود مخالف است اما از خطوط نفت و گاز غیر روسی حتی در صورت غیراقتصادی بودن حمایت می کند. روسیه برای مقابله با این گونه تلاش های رقابت جویانه و حفظ موقعیت خود در بازار انرژی جهان در سه جهت فعالیت می کند. در وهله اول این کشور تلاش می کند تا حد امکان از احداث خطوط نفت و گاز در دریای خزر باتوجه به امکان آلودگی این آبگیر مهم جلوگیری کند. در راستای اجرای این سیاست، روسیه از احداث خط لوله گاز ترانس کاسپیسک از ترکمنستان به آذربایجان و ترکیه جلوگیری کرده و مخالفت خود با کشیده شدن خطوط لوله نفت از قزاقستان با عبور از دریای خزر را اعلام کرده است. دریای خزر دارای سه تا چهار درصد ذخایر نفت و چهار تا شش درصد ذخایر گاز جهان می باشد و باتوجه به عدم اطمینان ذخایر خلیج فارس برای غرب اهمیت فراوان دارد. به نظر تحلیل گران بین المللی،قرار گرفتن کشورهای قفقاز در مسیر انتقال منابع انرژی خزر به بازارهای جهانی بر اهمیت ژئوپلیتیک این منطقه می افزاید. ادامه دارد... اروپام 355/2242