صدار ضجه درختان در جنگلهای شمال همچنان بگوش می رسد (3)
#
شهرستانها ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 30/06/82
* استان گیلان *
استان گیلان دارای 565 هزار هکتار جنگل است که از این میزان 145 هزار
هکتار آن جنگلهای انبوهی است که در ارتفاعات صعب العبور قرار دارد و از
تعرض انسانها مصون مانده است، 154 هزار هکتار جنگل نیمه انبوه و بقیه مخروبه
و نیمه مخروبه است.
برغم تلاش سالیان اخیر سازمان جنگلها و مراتع کشور در راستای احیای
جنگلهای شمال کشور بویژه استان گیلان ،متاسفانه آمار حکایت از ادامه روند
تخریب جنگلهای استان طی سالهای گذشته دارد.
براساس آمارهای موجود سطح عرصه های جنگلی گیلان از 5/1میلیون هکتار در 20
سال قبل به 565 هزار هکتار کنونی کاهش یافته که از این میزان نیز حدود دو
سوم آن مخروبه است.
کارشناسان سازمان منابع طبیعی گیلان، مهمترین عوامل تخریت جنگلهای استان
را ناشی از حضور دام و دامدار، قاچاق چوب، بهره برداری های غیرمجاز، تعرض
به حریم جنگلها، اجرای طرحهای عمرانی و حوادث غیرمترقبه می دانند.
ازسوی دیگر، بیکاری روستانشینان حاشیه جنگل، افزایش ارزش اقتصادی انواع
چوب آلات جنگلی دربازار، فقر اقتصادی جنگل نشینان، نیاز مبرم صنایع چوب کشور
به مواد سلولزی به عنوان مهمترین عناصر انگیزشی قطع درختان جنگلی ارزیابی
می شود.
کارشناسان معتقدند جلوگیری از تخریب جنگل ها وقاچاق چوب تنها با شیوه های
کنترلی و برخورد با قاچاقچیان میسر نیست و نیاز به کار فرهنگی، ایجاد
بسترهای اقتصادی و فرصتهای شغلی برای جنگل نشینان و تدوین نظام بهره وری از
جنگل وتسهیل هرچه بیشتر واردات چوب دارد.
بخش اعظمی از جنگل های شمال کشور درطول سالیان گذشته توسط شرکتهای دولتی
بهره بردار جنگل تراشی شده و این شرکتها برغم تعهد کاشت دوباره درختچه های
جنگلی در مناطق پاک تراشی شده یااقدام به کاشت دوباره عرصه های بهره برداری
شده نکرده اند و یا نهال های کاشته سال بعد به دلیل عدم مراقبت وبی آبی خشک
شده و یا توسط دامها از بین رفته است.
هشت شرکت تعاونی، پنج شرکت خصوصی و یک شرکت دولتی در امر بهره برداری و
احیا جنگل های استان گیلان فعالیت دارند.
براساس گزارش منابع طبیعی گیلان، 400 هزار هکتار از عرصه های جنگلی استان
برای بهره برداری در اختیار شرکت "شفارود" است و این شرکت احیاء سالانه
22 هزار هکتار عرصه جنگلی را تعهد کرده است درحالی که شرکت شفارود سالانه
حدود دو هزار هکتار از عرصه های مخروبه استان را با نهال کاری احیاء
می کند.
میزان برداشت چوب از جنگلهای گیلان توسط شرکتهای بهره بردار سالانه بیش از
130 هزار متر مکعب است.
بنا بر گزارش سازمان جنگلهای کشور، مصرف چوب کشور سالانه هشت میلیون متر
مکعب است و میزان واردات سالانه دو میلیون و300 هزار متر مکعب چوب می باشد.
میزان چوب قابل تامین در کشور بصورت مجاز و غیرمجاز سالانه پنج میلیون
مترمکعب است که با این وجود کشور سالانه با کسری 700 هزار متر مکعب چوب
خام و نیمه ساخته مواجه است.
آمار نشان می دهد که دلایل فوق در واقع عوامل ثانوی تخریب جنگلها محسوب
می شوند و علت اصلی این روند نیاز جدی کشور به چوب به عنوان مواد اولیه
نزدیک به 40 هزار کارگاه چوب بری ثبت شده، می باشد.
ازطرفی تاثیر واردات چوب طی دوسال اخیر و کاهش 40 درصدی نشاندهنده این
نکته است که تنها راه حراست و حفاظت از جنگلها "ارایه تسهیلات بیشتر برای
واردات این ماده و ترویج زراعت چوب در کشور" است.
بنابراین واردات چوب می تواند وابستگی صنایع چوبی کشور را به جنگلهای
شمال کاملا قطع کند.
دست اندرکاران امور چوب و جنگل در شمال استان گیلان می گویند: تسهیلات
دولت در تسهیل واردات چوب، تاثیر زیادی در کاهش تخریب جنگل ها و قطع
درختان این منطقه داشته است.
به گفته مدیران صنایع چوب بری در شهرستانهای تالش و آستارا، در چند ماه
گذشته بهای چوب های وارداتی مرغوب بخصوص "نراد" چنان کاهش یافته است که
در برخی موارد با بهای چوب های نامرغوب داخلی برابری می کند.
آنها گفتند: کاهش بهای چوب چنان قابل توجه است که قطعه قطعه کردن درختان
بومی و فروش تخته ای آنها دیگر بصرفه نیست و اکثر چوب های سفید غیرجنگلی
نیز صرفا بمصرف کارگاه های تولید تخته سه لا می رسد.
واردکنندگان چوب عامل اصلی نوسان اخیر قیمت چوب را کاهش مناسب عوارض
گمرکی عنوان می کنند اما می گویند: افزایش هزینه های انبارداری درمحوطه گمرک
مانع کاهش بیشتر بهای چوب شده است.
به گفته آنها هم اکنون برای نگهداری هر مترمربع چوب وارداتی درمحوطه گمرک
آستارا 120هزار ریال هزینه دریافت می شود.
براساس اطلاعات جمع آوری شده، هم اکنون بهای هرمترمکعب چوب "نراد"
درکشورهای روسیه و منطقه آسیای مرکزی 80 تا 100 دلار است.
در پی واردات چوب در سال 1381 میزان قطع درختان و قاچاق چوب در مقایسه
با سال پیشتر 50 درصد کاهش یافته است.
ادامه دارد
