هنر دستی فیروزه تراشی مشهد نیازمند چاره اندیشی برای رهایی از رکود

هنر دستی فیروزه تراشی مشهد نیازمند چاره اندیشی برای رهایی از رکود # مشهد - خبرگزاری جمهوری اسلامی 13/5/74 به اعتقادکارشناسان ورودغیرمجازفیروزه شیمیایی امریکایی کاهش استخراج فیروزه خام داخلی و پایین بودن کیفیت ان سبب تضعیف ورکود هنر دستی منحصر به فرد فیروزه تراشی مشهد شده است.
این عوامل باعث کاهش تولیدات فیروزه ای /کاهش صادرات /بی رغبتی تولید کنندگان به ادامه کاروعدم بکارگیری هنرجو دراین رشته شده است.
کارشناس مسوول فنی صنایع دستی مناطق شمال شرق (خراسان وسمنان )جلوگیری از ورودفیروزه امریکایی/پرداخت وام/افزایش سهمیه فیروزه خام تولیدکنندگان و تبلیغات و بازاریابی را برای رونق بخشیدن به این هنر دستی اصیل ضروری میداند.
خانم نقویان می گوید فیروزه ومحصولات تزئین شده باان طی سالهای گذشته به کشورهای عربی - پاکستان - اندونزی و مالزی صادر و همه ساله ارز قابل توجهی عاید کشورمیشد که هم اکنون درصادرات این بخش تاحدی رکودبوجود امده است .
مسوول تعاونی فیروزه تراشان مشهد بااشاره باینکه این تعاونی 280 عضو دارد میگوید به لحاظ اقتصادی نبودن و پاره ای مشکلات دیگر کسی باین صنعت روی نمی اورد.
باقر نژاد پائین بودن کیفیت سنگهای فیروزه و کمبود انراازجمله مشکلات این بخش ذکر می کند و می گوید درحالیکه معدن سنک فیروزه نیشابورباسنگهای مناسب در 160 کیلومتری ما قرار دارد اماسنگهای فیروزه امریکایی بارنگهای تزریقی وباقیمت گرانتر توسط سود جویان وارد کشور میشود.
وی دلیل کاهش تولید سنک فیروزه داخلی و پایین بودن کیفیت ان راکمبود نیرو و عدم دقت کافی دراستخراج عنوان می کند.
عبدالصمد رحیمی ازدیگردست اندرکاران این بخش می گوید درسالهای گذشته حدود چهارتن فیروزه اغلب سوار برفلزات بصورت انگشتر و غیره به کشورهای خارجی صادر میکرده است .
وی می افزاید به رغم زمینه صادرات و داشتن مشتری دربازارهای جهانی کاهش تولید سنک فیروزه سبب شده تادراین بخش رکود بوجود امده و حتی سبب بیکاری اعضاشود.
قدمیاری نیزکه دراین هنردستی فعالیت داردمیگوید چنانچه فیروزه مرغوب دراختیار انهاقرارگیرد این صنعت میتواند زمینه اشتغال وصادرات خوبی داشته باشد.
به گفته رحیمی درسالهای قبل 30 تن سنک فیروزه سالانه دراختیار فیروزه تراشان قرارمی گرفته که اکنون ازاین مقداربه میزان زیادی کاسته شده است .
مسوول شرکت سهامی کل معدن ایران حوزه خراسان دراین زمینه می گوید هم اکنون سالانه 15 تن سنک فیروزه ازمعدن فیروزه نیشابور استخراج میشود و فیروزه به مقدار نیاز در انبارها وجود دارد .
مهندس رضازاده مشکل اصلی راعدم تفاهم تعاونی فیروزه تراشان و شرکت در زمینه قیمت ان عنوان کرد و افززد قیمت تمام شده هر کیلو فیروزه 18 هزار ریال میباشد که به بهای 20 هزارریال دراختیارفیروزه تراشان قرار میگیرد اما انها طالب نرح پایین ترهستند.
فیروزه یکی ازسنگهای باارزش و قیمتی است که گفته میشود 3400 سال قبل ازمیلاد مسیح فراعنه مصر این سنک رااز معادن صحرای سینا استخراج و بعنوان زیور الات از ان استفاده میکرده اند.
درایران نیز از زمان ساسانیان استخراج و فیروزه تراشی رواج داشته و ان را برای تزئین ظروف سلاطین - انگشتر و غیره بکارمیبرده اند.
معادن فیروزه ایران درشهرهای تبریز - دامغان - کرمان ونیشابور واقع است که فیروزه نیشابور بعنوان بهترین نوع فیروزه جهان شناخته شده است .
انواع فیروزه های ایرانی شامل ابراسماقی / ازهری / سلیمانی / زرهونی /اسمان گون / عبدالمجیدی / زرد فام و سفید فام میشود که به دو دسته کلی شجری و صاف تقسیم میگردند.
فیروزه از سنگهای اذرین و ترکیب ان هیدراته الومینیوم میباشد بخوبی صیقل برمیدارد .
بگفته یک فیروزه تراش فیروزه تراشی شامل مراحل پرچیدگی / تفکیک / بازکردن روی سنک / خوب تراشی / صیقل دادن / جلادهی و سوارکردن ان بر روی فلزاتی چون نقره به صورت انگشتر و غیره است .
گفته میشود بزرگترین فیروزه ای که تاکنون درایران دیده شده از تخم مرغ کمی بزرگتر میباشد واکنون در موزه حضرت رضا علیه السلام نگهداری می شود.