گزارش اکونومیست از نفوذ ایران و چین در آمریکای جنوبی
#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/05/25
سیاسی.ایران.اکونومیست.آمریکای لاتین
نشریه اکونومیست در مقاله ای با عنوان اژدها در حیاط خلوت می گوید
آمریکای لاتین به سمت چین و ایران و به طور کلی کشورهای جنوب سوق یافته و
از آمریکا دور می شود.
در مقاله این نشریه چاپ انگلیس توافق های چین با پرو در زمینه خرید مس و
تبدیل چین به بزرگترین بازار صادرات برزیل ونیز خرید نفت از برزیل در یک
برنامه ده ساله به عنوان نشانه هایی از حضور رو به گسترش چین در این
منطقه اشاره می کند. از جمله فعالیت های دیگر چین حضور درصنایع نفتی
اکوادر ونزوئلا و آرژانتین است. به گفته این نشریه علاوه بر این ایران و
هند و روسیه نیز سرگرم گسترش نفوذ و پایان دادن به دکترین جیمز مونرو در
1823 هستند که بر اساس آن آمریکا دخالت دیگران در منطقه آمریکای جنوبی را
خطرناک برای آرامش و امنیت خود توصیف کرده است.
این نشریه تحولات مزبور را به دو عامل نسبت می دهد یکی کاهش نسبی تفوق
سیاسی و اقتصادی آمریکا بعد از یک دوره کوتاه قدرت نمائی به دنبال خاتمه
جنک سرد و به ویژه بی توجهی آمریکا در دوران بوش به آمریکای لاتین به
دلیل دغدغه های دیگر به ویژه جنک با ترور از سوی آمریکا و دومین عامل را
کسب اعتماد به نفس بالاتر از سوی آمریکای لاتین و ابراز استقلال سیاسی آنها
می داند که یا به دلیل کسب ثبات اقتصادی و شکل گیری دمکراسی های با ثبات
تر ا ست و یا به دلیل برسر کار آمدن دولت های چپ گرا که به دلائل
ایدئولوژیکی در پی متحدین جدید هستند. هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا
گفته است که چین و ایران در حال کسب موفقیت های نگران کننده ای در منطقه
هستند اما خیلی از کشورهای منطقه آمریکای لاتین توسعه مناسبات با چین را
یک فرصت می دانند و منطقه به رهبری برزیل در حال تحکیم بخشیدن به اتحاد
های جنوب - جنوب با چین هند روسیه و افریقای جنوبی است.
نیازچین و هند به مواد اولیه که تولیدکنندگان بزرک آن در آمریکای لاتین
قرار دارند قیمت های جهانی را بالا برده و سبب شده که رشد این منطقه از
نیمه 2003 تا نیمه 2008 به متوسط 5/5 در صد برسد. همچنین تجارت چین با
آمریکای لاتین از 2003 به مقدار متوسط سالانه 40 در صد رشد داشته است.
سرمایه گذاری چین در ونزوئلا عمدتا در زمینه معدن و نفت بوده است . بانک
توسعه چین هزینه دو سوم از یک برنامه 12 میلیارد دلاری برای کمک به طرح
های سرمایه گذاری در ونزوئلا را که عمدتا در زمینه نفت خواهد بود می
پردازد. آمریکا مدت های طولانی بازار اصلی نفت ونزوئلا بوده و ده در صد نفت
آمریکا از سوی این کشور تامین می شده است. هوگو چاوز مکررا گفته که قصد
انتقال نفت خود از بازار آمریکا به چین را دارد. صادرات نفت ونزوئلا به
چین به 398 هزار بشکه در روز رسیده و قرار است این رقم در دسامبر به 500
هزار برسد که به معنای کاهش نفت صادراتی به آمریکا خواهد بود.
مقامات چین می گویند روابط نزدیک تر با آمریکای لاتین تحت تاثر دو عامل
قرار دارد یکی منافع مشترک سیاسی در یک جهان چند قطبی و دیگری منافع
متقابل تجاری و اقتصادی. در این میان ونزوئلا تحت ریاست چاوز در پی ایجاد
مناسبات نزدیک تر با چین روسیه وایران است. روسیه پیشتر یک ناوگان کوچک
برای تمرینات مشترک با ونزوئلا و کوبا به دریای کارائیب فرستاد که به
منزله مقابله به مثل با اعزام کشتی های آمریکایی به سواحل گرجستان بعد از
جنک کوتاه مدت این کشور با روسیه تلقی شده است. روسیه در آمریکای لاتین
برفروش اسلحه تکیه کرده است. بین 2005 تا 2008 ونزوئلا 4/4 میلیارد دلار
اسلحه از روسیه خریده است. چاوز قرار است طی دیدار از مسکو یک قرارداد
خرید تانک امضا کند که پاسخی به استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در
کشور همسایه کلمبیا تلقی شده است. چاوز همچنین یکصدهزار قبضه اسلحه
کلاشنیکف از روسیه خریده و قرار است یک خط تولید این سلاح را در کشورش دائر
کند.
به گفته اکونومیست چاوز همچنین در پذیرایی از احمدی نژاد همتای ایرانی
خود از هیچ چیز فروگذار نکرده و در سال 2007 در تهران گفته که با ایرانی
ها در محور وحدت بر علیه آمریکا قراردارد. وی همچنین از همکاری هسته ای
با ایران صحبت کرده است. احمدی نژاد نیز در دو دیدار از آمریکای لاتین به
نیکاراگوئه اکوادور بولیوی و هردوبار به ونزوئلا سفر کرده است. ایران در
شیلی کلمبیا اکوادر نیکاراگوئه و اروگوئه سفارت خانه دائر کرده و تحت یک
برنامه سرمایه گذاری شرکت های ایرانی در ونزوئلا تراکتور خودرو و مسکن
برای افراد کم درآمد می سازند. ایران همچنین در طرحهای مالی وصنعتی در
بولیوی نیکاراگوئه و اکوادر مشارکت کرده است.
به گفته اکونومیست به نظر می رسد ارتباط ایران با دولت های منطقه آمریکای
لاتین بعضا ناظر بر حفظ متحدین سیاسی در مجامع بین المللی و درعین حال
ناخشنود کردن آمریکاست. این نشریه به نقل از برخی تحلیل گران به ابعاد
جدی تر این نزدیکی و حضور حامیان حزب الله لبنان در ونزوئلا و نیز به
احکام بازداشت هفت مقام ایرانی و یک عضو حزب الله از سوی یک قاضی
آرژانتینی در مورد اتهام بمب گذاری دو سال پیش در سفارت و یک مرکز فرهنگی
اسرائیل در بوئنوس آیرس اشاره می کند اما می افزاید که هیچ نوع شواهد
متقنی دال بر ادامه حضور نیروهای های نظامی فعال مورد حمایت ایران در
منطقه آمریکای لاتین وجود ندارد.
به گفته این نشریه چین در آمریکای جنوبی خیلی علاقمند به رادیکالیسم نیست
وقصد ایجاد مشکلات سیاسی در منطقه را ندارد و همچنین فاقد حضور نظامی در
منطقه است. چین در رویکرد عملگرایانه سیاسی خود در منطقه قصد دارد از
برخورد میان منافع استراتژیک خود در رابطه با آمریکا و نیز منافع کشورش
در نفت ونزوئلا تعارضی ایجاد نشود.
تمام/
