پژوهشگران ایرانی فرمول غذایی اقتصادی برای تغذیه ماهی قزل آلا ابداع

پژوهشگران ایرانی فرمول غذایی اقتصادی برای تغذیه ماهی قزل آلا ابداع کردند # خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/11/27 علمی آموزشی.پرورش ماهی.ماهی قزل آلا.تغذیه تهران- پژوهشگران دانشگاه تبریز برای نخستین بار در کشور موفق به ابداع فرمول غذایی متوازن و اقتصادی در تغذیه ماهی قزل آلا شدند. به گزارش روابط عمومی سه شنبه ایرنا از دانشگاه تبریز، استادیار بخش تغذیه دام گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز افزود: منابع پروتیین دریایی به عنوان یکی از مهمترین اقلام تامین کننده پروتیین حیوانی در سبد غذایی ملت ها، سابقه ای بس طولانی دارد. دکتر حسین جانمحمدی خاطر نشان کرد: گوشت قرمز غنی از اسیدهای چرب اشباع است که عامل مهمی در بروز بیماریهای عروقی و قلبی به شمار می رود. مجری این طرح ادامه داد: امروزه گوشت ماهی با دارا بودن اسیدهای چرب غیراشباع نوع امگا- 3 و همچنین اسیدهای آمینه ضروری با قابلیت هضم بالا، کلسیم و فسفر و ویتامینهای محلول در چربی منبع غذایی سالمی در رژیم غذایی جوامع شهری محسوب می شود. وی اظهار داشت: امروزه در ایران اهمیت مصرف ماهی شناخته شده و مصرف سرانه آن در حال افزایش است ؟ لذا جهت کاهش قیمت گوشت ماهی و در نتیجه تشویق بیشتر جامعه و بویژه فراهم نمودن امکان استفاده گروه های اجتماعی با درآمد پائین به مصرف آن ، کاهش هزینه های تولید هر کیلوگرم گوشت ماهی ضروری است. وی یکی از راه های کاهش هزینه های تولید ماهی قزل آلا را کاهش قیمت هرکیلوگرم غذای مصرفی ماهیها بیان کرد و گفت: هزینه های تغذیه ماهی بالغ بر 70 درصد هزینه های پرورش ماهی را به خود اختصاص می دهد. جانمحمدی تصریح کرد: معمولا برای تامین احتیاجات پروتئینی ماهی قزل آلا از پودر ماهی در فرمولاسیون جیره های غذایی این ماهی استفاده می شود که اغلب از شرکت های داخلی با مشاوران متحصصان خارجی برای این کار بهره گرفته می شود. استاد دانشگاه تبریز تصریح کرد: پودر ماهی محصولی وارداتی و با قیمت بالا در کشور است که ضمن افزایش هزینه تمام شده جیره های غذایی در مزارع پرورش ماهی قزل آلا بدلیل عدم دسترسی مداوم و نیز نوسانات قیمتی شدید آن دارای محدودیت های تغذیه ای بالایی است. وی یاد آور شد: کاهش نسبی سهم پودر ماهی با استفاده از سایر مکمل های پروتئینی حیوانی قابل دسترس محلی می تواند به رفع بخشی از این محدویت ها کمک کرده و در فرمولاسیون جیره های غذایی اقتصادی تر در پرورش ماهی قزل آلا موثر باشد. جانمحمدی گفت : پودر ضایعات کشتارگاهی طیور در بین مکمل های پروتئینی حیوانی متداول شامل پودر خون، پودر گوشت و استخوان و پودر پر، بدلیل قابلیت تولید و حجم بالای تولید آن در کشور می تواند در اولویت استفاده در برنامه های غذایی ماهی قزل آلا قرار گیرد. جانمحمدی افزود: پودر ضایعات طیور در کشتارگاههای صنعتی طیور در هنگام فرآوری گوشت مرغ حاصل می شود، بطور متوسط آلایش غیر قابل مصرف طیور 8 تا 23 است که در صورت فرآوری آن ضمن جلوگیری از آلودگی زیست محیطی می توان به یک منبع باارزش پروتیینی در تغذیه دام و آبزیان دست یافت. وی یادآور شد: در ایران نیز بالغ بر 37 واحد کشتارگاه طیور وجود دارد که با فرآوری ضایعات حاصله از کشتارگاه های صنعتی مرغ اقدام به تولید پودر ضایعات طیور می نمایند. جانمحمدی با اشاره به اینکه در حال حاضر پودر ضایعات طیور کشتارگاهی در مقادیر نسبتا قابل توجهی در استان آذربایجان شرقی تولید می شود، گفت: برای مثال در سال 1385 در حدود 12 هزار و 500 تن پودر ضایعات طیور تولید شده است. مجری این طرح ، هدف از اجرای این پژوهش را مطالعه امکان فرمولاسیون یک جیره غذایی متوازن و اقتصادی و مقایسه آن با خوراک تجاری معمول در واحدهای پرورش ماهی قزل آلا عنوان کرد و گفت: برای پژوهشگران این طرح هیچ گزارشی مبنی بر استفاده از پودر ضایعات کشتار گاهی طیور در جیره غذایی ماهیان قزل آلا در داخل کشور و نیز نمونه های تولیدی در استان آذربایجان شرقی یافت نشد. جانمحمدی در ادامه با اشاره به نتایج این طرح افزود: استفاده از جیره غذایی تجاری متداول در واحدهای پرورش ماهی قزل آلا از نظر صفات مهمی همچون نرخ رشد ویژه، افزایش وزن، وزن صید، ضریب تبدیل غذایی، ضریب چاقی، سرزندگی ماهی و بازده لاشه هیچ مزیتی را در مقایسه با جیره های غذایی فرموله شده در این آزمایش برپایه پودر ماهی و پودر ضایعات طیور دربر ندارد. وی افزود: پودر ضایعات طیور بطور موفقیت آمیزی توانست بدون ایجاد اثرات نامطلوب بر نرخ رشد ویژه، افزایش وزن، بازده غذایی و ضریب چاقی تا 60 درصد جایگزین پودر ماهی شود. جانمحمدی ادامه داد: تجزیه شیمیایی فیله ماهی قزل آلا نشان داد که استفاده از پودر ضایعات طیور در تغذیه ماهی قزل آلا تاثیر منفی بر ترکیبات شیمیایی گوشت ماهی از جمله میزان پروتئین آن نمی گذارد. وی همچنین با اشاره به آنالیز قیمتی این طرح پژوهشی افزود: هزینه تولید هر کیلوگرم افزایش وزن زنده و هر کیلوگرم لاشه در ماهی قزل آلا با جیره های غذایی فرموله شده بر پایه پودر ضایعات کشتارگاهی طیور در مقایسه با تغذیه جیره غذایی تجاری متداول در واحدهای پرورش ماهی قزل آلا به ترتیب 28 و 12 درصد ارزانتر است. به گفته مجری طرح، استفاده از پودر ضایعات طیور بجای پودر ماهی موجب افت هزینه تولید هر کیلوگرم افزایش وزن زنده به میزان 1267 ریال و هر کیلوگرم لاشه به میزان حداکثر 455 ریال خواهد شد. جانمحمدی ادامه داد: گرچه استفاده از سطوح جایگزینی بالاتر از 20 درصد سبب افزایش هزینه تولید هر کیلوگرم افزایش وزن زنده می شود ولی هزینه تولید هر کیلوگرم لاشه ماهی قزل آلا با افزایش سطح جایگزینی کاهش می یابد که مصرف کننده می تواند از آن بهره مند شود. وی هزینه این طرح را 55 میلیون ریال اعلام کرد و گفت: این طرح با همکاری اداره کل شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی و معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه تبریز صورت گرفته است. به گفته وی، این طرح با همکاری دکتر اکبر تقی زاده و محمد رضا مالکی از دانشگاه تبریز و حسن آخوندی ، محمد رضا رزقجو، مجید نصرتلو و سیامک مهینی از اداره شیلات سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی انجام شده است.
علمی /1354