سال نو سوار بر مرکبی از شکوفه های بهاری، از راه می رسد
#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/12/27
فرهنگی.اجتماعی.مناسبتها
جشن رویش، سرسبزی و دگرگونی عظیم طبیعت در راه است و سال نو سوار بر
مرکبی از شکوفه های بهاری، از راه می رسد تا تازگی و شادمانی را بر سر
سفره های هفت سین مان به ارمغان بیاورد.
بهار، فصل اعتدال و راستی، فصل قد کشیدن گل های ایمان در باغچه دل، فصل
جاری شدن خوبی هاست و فصلی است که غنچه های لب فرو بسته، دهان می گشایند
و گل می کنند.
بهار می آید، از کنار سوسن و یاسمن، از کنار لاله های سرخ، با صدای جیک
جیک گنجشک ها، چهچه قناری ها و بر بال پروانه ها. با دامنی از یاس،
اقاقیا، پامچال، نرگس، شقایق و نغمه های عاشقانه پس ؟ پنجره را بگشای که
بهار آمده است.
بهار می آید و با آمدنش، دست های سخاوت زمین، گل می کند و آسمان، گرمی
حیات را مهربان تر از همیشه، در رک و روح بی جان خاک می پاشد و صدای گام
های ظهور، بهتر از هر زمان، گوش را می نوازد.
اکنون، به انتظار استقبال از بهاری زیبا و دل انگیز، تولد دوباره طبیعت و
سالی پربار و پرتحرک نشسته ایم تا بگوییم ؟ سلام بر سرسبزی بهار و رایحه
گلهای بهاری و نوروز باستانی.
نوروز، صدای پای آبشاران را زمزمه می کند و با ردپایی از شکوفه ها، زمین
را گام می نهد، دامنی از نیلوفر می افشاند و با نسیم می چرخد، دست می
افشاند و کل می کشد.
و نوروز، این باستانی ترین شادمانی، همچنان می آید و در مسیر آمدنش، هزار
و یک رنک جادویی را بر صفحه نقاشی طبیعت می پاشد.
نوروز، جشن آغاز سال، امروزه در ایران و برخی کشورها، مهمترین جشن سال به
شمار می رود. هرچند که در طول تاریخ ایران، جشن های مهرگان، سده،
آبانگان، یلدا و ائین های دیگر ملی، همیشه باشکوه خاصی برگزار می شد، اما
جشن نوروز تنها نمونه این جشن های ملی است که همواره اهمیت خود را حفظ
کرده است.
نوروز جشن سنتی روزگاران کهن و باشکوه ترین جشن بهاری و بهارانه ای است
که روایت های تاریخ درباره پیدایش آن بسیار است ولی قدر مسلم اینکه نوروز
جشن شروع بهار و تولد دوباره زمین و جشن رویش طبیعت است.
در برخی متون کهن ایران، از جمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و
در برخی دیگر، کیومرث به عنوان پایه گذار نوروز معرفی شده اند. کورش دوم
بنیان گذار هخامنشیان نیز، نوروز را در سال 538 قبل از میلاد، جشن ملی
اعلام کرد.
مجمع عمومی سازمان ملل در نشست 23 فوریه 2010 خود، روز 21 ماه مارس را به
عنوان روز جهانی عید نوروز، با ریشه ؟ ایرانی به رسمیت شناخت و آن را
در تقویم خود جای داد.
در متن مصوب مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی
بیش از 3هزار سال دارد و امروزه بیش از 300 میلیون نفر آن را جشن می
گیرند، توصیف شده است.
پیش از آن، در تاریخ هشتم مهر 1388 خورشیدی، نوروز، توسط سازمان علمی و
فرهنگی سازمان ملل متحد، به عنوان میراث غیر ملموس جهانی، به ثبت جهانی
رسیده بود.
نوروز به عنوان یک میراث فرهنگی در دوران معاصر؟ همواره مورد توجه مردم
بوده و هر سال با آیین هایی همچون: خانه تکانی، سفره های نوروزی، دید و
بازدید، غذاهای نوروزی، آتش افروزی و طبیعت گردی همراه است.
هفت سین، هفت واژه که با حروف سین و سنت های جالب نوروز است. سیب، سنجد،
سبزی، سکه، سرکه، سیر، سمنو و تخم مرغهای رنگی، ماهی قرمز، گلاب، آینه،
شمع و ... که هر یک، نماد زایش و تولد مجدد زندگی در سایه بهاران است.
هفت سین هر کدام، معانی استعاره ای خود را دارند؟ سیب نماد زیبایی و تن
درستی ؟ سنجد نماد عشق و محبت است ؟ سبزه سرسبزی زندگی ؟ سمنو برکت ؟ سکه رزق
و روزی و سیر، سمبل شفا و سلامتی، آینه نشانه روشنایی، شمع نشانه نور و
درخشش، آب، نشانه پاکی است و بعد از ورود اسلام به ایران، کتاب قرآن نیز،
این سفره را متبرک کرد.
علاوه بر این، سفره هفت شین در میان زرتشتیان و سفره هفت میم در برخی نقاط
واقع در استان فارس در ایران متداول است.
خرید عید یکی از سنت های رایج نوروز است که در روزهای پایانی سال، جایگاه
خاصی به ویژه در میان خانواده های ایرانی به خود اختصاص داده است، به
طوری که همه صرف نظر از مشکلات اقتصادی، می کوشند تا در حد توان، سور و
ساط سفره نوروزی و دید و بازدیدهای عید را فراهم کنند. این سنت، در میان
نسل های پیشین نیز، از رنک و بوی خاصی برخوردار بوده است.
دم دم های عید، همه یاد لباس نو، کفش نو، کیف نو، دکوراسیون جدید برای
خانه می افتند. از پاساژها و بوتیک های لباس فروشی گرفته، تا مغازه های
لوازم خانگی و مبلمان فروشی و طلا فروشی، همه و همه مملو از جمعیت است.
گویا خرید نوروزی که تبدیل به یک فرهنک شده است.
دید و بازدید یا عید دیدنی ؟ یکی دیگر از سنت های نوروزی است که در بیشتر
کشورهایی که عید را جشن می گیرند، متداول است. در برخی از مناطق، یاد
کردن از گذشتگان و حضور بر مزار آنان در نوروز نیز رایج است.
برگزاری مراسم افروختن آتش، از زمان های کهن در مناطق نوروز متداول شده
است. در ایران، این رسم به صورت روشن کردن آتش و پریدن از روی آنف در شب
آخرین چهارشنبه سال متداول است.
طبیعت گردی از دیگر ویژگی های نوروز است. مردم ایران روز سیزدهم فروردین،
به مکان های طبیعی مانند پارک ها، باغ ها، جنگل ها و مناطق خارج از شهر
می روند. این مراسم سیزده به در نام دارد و از کارهای رایج در این جشن،
گره زدن سبزه و آرزو کردن است.
اکثر مردم نوروز و جشن های جنبی آن (چهارشنبه سوری و سیزده بدر) را جشن
هایی با گذشته صد در صد ایرانی می دانند. بعضی از این مراسم، بخصوص
چهارشنبه سوری را، به خاطر اهمیت آتش در آن، وابسته به دین زرتشت دانسته
اند.
برآمد باد صبح و بوی نوروز
به کام دوستان و بخت پیروز
مبارک بادت این سال و همه سال
همایون بادت این روز و همه روز
گزارش از: فریبابابائی
