موزه مراغه جلوه گاه بی نظیر تمدن عصر ایلخانی در ایران
#
مراغه ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 14/04/85
داخلی.اجتماعی.تاریخی.
موزه مراغه جلوه گاه بی نظیر تمدن عصر حکومت ایلخانی در ایران، محلی برای
تحقیق و پژوهش محققان و دیدار علاقه مندان و گردشگران از آثار به یادگار
مانده از این دوران است.
این موزه از موزه های تخصصی کشور بوده و به علت این که شهر مراغه نقطه
عطفی در تاریخ ایلخانی محسوب می شود با عنوان موزه تخصصی ایلخانی انتخاب
شده و هر سال هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به سوی خود جذب می کند.
ساختمان این موزه از سال 1353 تا 57 به علت قرار گرفتن در کنار مقبره
اوحدی مراغه ای شاعر پر آوازه قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قمری با
سبک و شیوه معماری سنتی ساخته شده و به نام این شاعر معروف شده است.
موزه ایلخانی مراغه حاوی آثار ارزشمندی شامل مجموعه های سفال ، سکه و
بخش های شیشه و آبگینه ، فلز و کتابت است.
در مجموعه سفالینه های این موزه انواع روش های سفال گری رایج آن دوره که
عصر طلایی سفال دوره اسلامی محسوب می شود نگهداری می شود که علاوه بر تنوع روش
شامل سفالینه های زیر لعاب شفاف ، زرین فام ، مینایی ، لاجورد و مشبک است.
سفالینه های موجود در این موزه دارای تنوع نقوش بوده و در تزیین آن ها از
نقوش هندسی ، گل برک های سلیمی ، حیوانی ، انسانی ، کتیبه و تلفیقی از
آن ها استفاده شده است.
تعدادی از این آثار از بافت تاریخی شهر مراغه و مناطق اطراف کشف شده و
برخی نیز از سایر موزه های کشور به این موزه منتقل شده است.
سکه های موزه مراغه مجموعه ای نسبتا کامل و بی نظیر از سکه های ایلخانیان
ایران در جهان است و از 17 فرمانروای ایلخانی به جز یکی از آن ها که بیش
از یک قرن حکومت کرده اند ، سکه هایی در این موزه وجود دارد.
این سکه ها از جنس طلا ، نقره و فلوس ( مس ) بوده و در شهرهای مختلف
قلمرو پهناور ایلخانی از هرات تا فرات ضرب شده اند و شهرهای مراغه ، تبریز
و سلطانیه در این دوره از ضرابخانه های سلطنتی محسوب می شدند.
سکه های ایلخانی به علت تنوع نقش ، خط و مضامین آیین های مختلف از اهمیت
خاصی برخوردار بوده و با توجه به تساهل مذهبی مغول ها حاوی آیات قرآنی ،
متن های لااله الاالله ، محمد رسول الله و در دوره الجایتو علی ولی الله
بودند.
این سکه ها با خط عربی به شیوه خط کوفی و نسخ تزیین شده و نام فرمانروا
به خط اویغوری در آن ها نوشته شده و در آن ها مظاهر آیین های مختلف از جمله
نقش صلیب مسیحی ، ستاره داود یهودی و شیر و خورشید پیش از اسلام ایران به
چشم می خورد.
مسوول موزه مراغه می گوید: در بخش فلز این موزه نمونه های ارزشمندی از
ظروف فلزی، پیه سوزها و شمعدان های دوره ایلخانی نگهداری می شود که حاوی
تزیینات قلمزنی و ریخته گری هستند.
ناصر دبیر ، افزود: در این موزه شمشیری درباری و طلاکوب شده بر روی عاج
و مفرغ که متعلق به " کری خان ابن بهادرخان " والی داغستان است ، نگهداری
می شود.
وی گفت: در بخش شیشه و آبگینه موزه مراغه نمونه های با ارزشی از شیشه های
ایلخانی نگهداری می شود که با روش های مختلف شیشه گری شامل دمیده آزاد ،
دمیده در قالب ، تراش ، نقوش افزوده در فرم های صراحی ، قندیل ، بطری و
ظروف نگهداری دارو ساخته شده اند.
وی افزود: در بخش کتابت این موزه نمونه هایی از قرآن هایی که برای اولین
بار ترجمه آن ها رایج شده وجود دارد ، این قرآن ها بر روی کاغذ موسوم به
خانبالغ که از کاغذهای وارداتی کشور چین بوده نوشته شده و دارای تزیینات
زرنگار است.
به گفته وی در این موزه جزیی از قرآن منسوب به یاقوت مستعصمی که خط نسخ
و ثلث را در این دوره به کمال رسانده نگهداری می شود.
رییس اداره میراث فرهنگی و گردشگری مراغه نیز می گوید: از سال 83 عملیات
توسعه موزه ایلخانی مراغه مطابق با استانداردهای موزه ای در دو مرحله آغاز
شده و در حال تکمیل است.
ناصر زواری ، افزود: با توسعه موزه ایلخانی مراغه فضای آن چهار برابر
فضای کنونی می شود.
وی گفت: امسال برای احداث انبار و تکمیل ساختمان این موزه 300 میلیون
ریال از محل اعتبارهای ملی اختصاص یافته که با صرف این میزان اعتبار بخش
الحاقی موزه در نیمه دوم امسال به بهره برداری می رسد.
ایلخانان مغول از سال 603 تا 656 هجری قمری به پایتختی شهر مراغه بر
ایران و ماورای قفقاز حکومت کرده اند.
(590/587)
