افسردگی، بیماری شایع اما قابل درمان
#
تهران بزرک ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 13/06/85
داخلی.اجتماعی.افسردگی.
خسته و ناتوان به نقطه ای خیره شده و در دریای متلاطم افکار ناامید
کننده غوطه می خورد.
پریشانی و ناامیدی از چهره اش هویدا است، غم عجیبی سراسر وجودش را
احاطه کرده، حس تنهایی و غربت امانش را بریده و هر از گاهی آهی از نهانش
شعله می کشد.
چند قطره اشک بر روی گونه هایش غلتید، احساس گناه ناکرده بر وجودش سایه
افکنده و دایم زیر لب خود را ملامت و سرزنش می کند.
ناگهان به سوی داروهایش رفته و تعدادی قرص را با لیوانی آب سر می کشد
تا درون ناآرامش را تسکین بخشد.
نگاهم کرد، نگاهی عمیق که می توانستی عمق نگاهش را بخوانی، تا حدودی
متقاعد شده بود تا با من به گفت وگو بنشیند.
"ع.م" 28 ساله برای معالجه به کلینیک مشاوره آمده بود، درحالی که
قطرات اشک از چشمانش سرازیر می شد، لب به صحبت گشود: هشت سال پیش متوجه
شدم دچار بیماری افسردگی آن هم از نوع شدید شده ام.
وی افزود: چندین روان شناس و روان پزشک عوض کرده ام تا زودتر علاج شوم
اما متاسفانه بهبود نیافته ام، روان پزشکان گفته اند چندین سال زمان لازم
است تا افسردگی ات درمان شود، از این وضعیت خسته شده ام،روزی دست به خودکشی
می زنم تا هم خودم و خانواده ام را از این شرایط نجات دهم.
ناامیدی و بی انگیزگی در کلامش بیداد می کند، گویی هیچ نقطه روشنی پیش رو
نمی بیند، هر چه او نی بیند تاریکی است و تاریکی و در تاریکی وحشت انگیز
روزنه ای هر چند کوچک را جست وجو می کند.
در کتاب "افسردگی چیست"، افسردگی را حالتی از "خلق" دانسته و خلق را
هیجان نسبتا ثابت عنوان کرده که شخص بطور ذهنی آن را تجربه می کند.
روانشناسان معتقدند که از رفتار فرد می توان خلق وی را مشاهده کرد خلق
یا روحیه به صورت احساس درونی در هر فردی تجربه می شود و در اعمال و کردار
انسان ها نشان داده می شود.
افسردگی مجموعه ای از علامت های مختلفی است که ویژگی های اصلی آن حالات غیر
طبیعی خلق یا روحیه می باشد.
سه نوع خلق (غیر طبیعی ) غمگینی، کندی روانی - حرکتی و فقدان لذت را
می توان در افراد افسرده مشاهده کرد.
"غمگینی" همان احساس اندوه یا غم بوده و اندوه یک واکنش طبیعی به
حوادث منفی زندگی است، اما وقتی شدت آن متناسب بایک واقعه نباشد و یا مدت
آن طولانی تر باشد، حالت غیرطبیعی بخود می گیرد.
افراد افسرده در اکثر اوقات و تقریبا همه روزها احساس غمگینی کرده و
ممکن است در بیشتر مواقع گریان به نظر برسند.
آنان برای شروع یک کار و حتی شروع یک فکر احساس بی حالی می کنند و برای
کاری که نیاز به حرکت باشد بسختی و با کندی آن را انجام می دهند آنها بدون
انجام کار خاصی احساس خستگی می کنند.
افراد افسرده برای انجام هیچ کاری انرژی ندارند و بی حالی خود را در
صحبت کردن، راه رفتن و دیگر اعمال خود نشان می دهند.
به هنگام نشستن ممکن است وضعیت خمیده ای داشته باشند و بدنشان تقریبا
بدون حرکت به نظر برسد، کندی حرکت روانی، شایع ترین علامت افسردگی است.
"فقدان لذت" حالتی است که شخص نمی تواند در زندگی اش از چیزی لذت ببرد،
به عبارت دیگر شخص افسرده لذت بردن را تجربه نمی کند.
افراد افسرده مشکل خواب دارند، آنها معمولا از سحرخیزی شکایت می کنند و
این امر ممکن است خستگی و بی حالی آنها را افزایش دهد.
از دیگر علایم افسردگی می توان به احساس گناه، سرزنش خود، احساس پوچی،
بی ارزشی و ضعف حافظه اشاره کرد.
پیشرفت علم پزشکی در زمینه کشف داروهای جدید موجب شده، داروهای خوبی
برای درمان افسردگی در دسترس روان پزشکان قرار گیرد.
از طرفی پیشرفت در حیطه روان درمانی موجب شده روش های اختصاصی از قبیل
شناخت درمانی برای درمان افسردگی دراختیار روانشناسان باشد، افسردگی
بیماری شایع ولی قابل درمان است.
روان پزشک و استاد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در این باره گفت:
افسردگی، واکنش در برابر شکست، ناکامی یا محرومیت است.
دکتر فربد فدایی افزود: افسردگی، نشانه ای از یک بیماری در اثر کم کاری
غدد داخلی است که به دو صورت افسردگی شدید یا خفیف تقسیم می شود.
وی خاطرنشان کرد: حدود شش درصد افراد جامعه به افسردگی شدید یا عمده
مبتلا هستند.
این روان پزشک گفت: احتمال ابتلای یک زن به افسردگی عمده در طول زندگی
20 درصد، ولی میزان افسردگی عمده در مردان نسبت به زنان 10 درصد کاهش
می یابد.
وی، مهمترین عوارض افسردگی عمده را کاهش کیفیت زندگی، فقدان کارآیی،
تصمیم به خودکشی و ابتلا به بیماری های قلبی و سرطان ذکر کرد.
فدایی یادآور شد: یکی از مهمترین علامت های خلق افسرده عمده این است که
شخص به مدت دو هفته در تمام روز احساس غم و اندوه شدید دارد و هیچ چیز او
را خوشحال نمی کند.
وی ادامه داد: اختلال خواب، اختلال اشتها، ناتوانی در تمرکز فکری، احساس
بی ارزشی، اشتغال فکری، فکر خودکشی و اقدام به خودکشی و در نهایت مرک از
دیگر علایم این بیماری است.
فدایی به افسرده خویی به عنوان شکل خفیف تر افسردگی عمده اشاره کرد و
گفت: بیمار هر چند کارهای خود را بسختی انجام می دهد اما از زندگی لذتی
نمی برد و توان ارتباطات اجتماعی در او کاهش می یابد.
وی تصریح کرد: در جوانان و کودکان نشانه های افسردگی به صورت کاهش
کارکرد تحصیلی، فرار از مدرسه، نافرمانی، پرخاشگری، رفتارهای ضد اجتماعی
مانند قانون شکنی دیده می شود.
استاد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی ادامه داد: در سالمندان افسردگی
با شکایت های جسمی آغاز می شود.
به گفته وی، افسردگی پس از بیماری های قلبی و عروقی از نظر بار بیماری
در رتبه دوم در جهان قرار دارد.
فدایی اظهار داشت: برابر برآورد سازمان جهانی بهداشت، افسردگی تا 15
سال دیگر از مهمترین بیماری های جهان خواهد بود.
وی میزان بروز و شیوع بیماری افسردگی را در کشورهای جهان یکسان دانست
و افزود: عامل اصلی بیماری افسردگی جنبه زیست شناختی دارد و عوامل اجتماعی
تنها به عنوان عامل آشکار ساز عمل می کند.
فدایی تصریح کرد: بررسی انجام شده نشان می دهد که 20 درصد جمعیت ایران
بالاترین سهم را از انواع گوناگون افسردگی دارند.
این روان پزشک گفت: شیوع افسردگی در همه نقاط ایران یکسان است، اما
میزان افسردگی در شهر تهران باتوجه به ازدحام جمعیت، مشکلات شهری، تضادهای
فرهنگی و طبقاتی بیش از سایر نقاط کشور دیده می شود.
وی با اشاره به اینکه جامعه ایران جامعه افسرده نیست، اظهار داشت:
مردم ایران مانند سایر جوامع جهان دربرابر سختی ها، محرومیت ها و فقدان ها
دچار روحیه افسرده می شوند، اما این حالت پس از مدت کوتاهی جای خود را به
روحیه طبیعی و امیدواری به زندگی می دهد.
فدایی با اشاره به اینکه اکثر مردم در برابر سختی ها و ناراحتی ها تصور
می کنند دچار بیماری افسردگی شده اند، گفت: از نظر پزشکی و علمی این افراد
افسرده نبوده و واکنش طبیعی و اجتماعی است که پس از مدت کوتاه رفع می شود.
وی گفت: درمان افسردگی با داروهای جدید تا 80 درصد باعث بهبود شده و
تعیین مدت درمان دارویی فقط با نظر پزشک است.
یک روان شناس بالینی نیز گفت: افسردگی به معنی غم و اندوه جانکاه در
وجود فرد بیمار است.
احمد رسولی افزود: افسردگی ازنظر علمی،نوعی بیماری و اختلال قابل درمان
است که در آن ناخوشی روحی و روانی به صورت غم است.
وی ادامه داد: جسم و جان و بسیاری از جوانب زندگی فردی و اجتماعی شخص
بیمار را تحت الشعاع قرار می دهد و بروزاین علائم بیش از دو هفته طول می کشد.
این روان شناس ویژگی های فرد افسرده را کاهش شدید فعالیت های روزمره از
جمله معاشرت، تفریح، ورزش، غذاخوردن، دگرگونی بینش و ادراک فرد از محیط
عنوان کرد.
رسولی انواع افسردگی را به سه درجه عمیق یا شدید، خفیف یامزمن، شیدایی
افسردگی ذکر کرد و افزود: در حالت اول، افسردگی آن قدر شدید است که تمام
جوانب زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده و زندگی بیمار مختل می شود.
وی خاطرنشان کرد: ناامیدی شدید و احساس بی کسی بیمار را رنج می دهد و
گاهی فرد از زنده ماندن نیز خسته می شود.
به گفته این روان شناس، از نظر پزشکی این افراد تقریبا همیشه نیاز به
دارو و درمان دارند.
وی تصریح کرد: در حالت دوم، فرد افسرده اکثر اوقات دلتنک و گرفته بوده
و براحتی ممکن است گریه کند، اکثر مبتلایان به افسردگی دچار این نوع
افسردگی هستند.
رسولی اظهار داشت: اعتماد به نفس در این افراد کاهش یافته و در بسیاری
از موارد فرد خود را مقصر دانسته و ملامت می کنند.
این روان شناس علایم این افراد را شامل اختلال گوارشی، بی اشتهایی یا
پرخوری، اختلال در خواب و ضعف و بی حالی دانست.
وی گفت: در حالت سوم، شخص در دوره های ثابت و مشخص هر سه ماه دچار
افسردگی نسبتا شدید شده و بتدریج و ناگهانی دچار سرخوشی و شادابی بیش از
حد می باشد.
از ویژگی های این نوع افسردگی این است که می پندارد از فکر و قدرت و
توانایی بی نظیر برخوردار است.
رسولی اضافه کرد: دراین حالت، دوره درمان دارویی با داروهای تثبیت
کننده با تنظیم کننده خلقی استفاده می شود.
تهرام/ک/1354/684
